Sigarada Yüksek Zehir Çıktı Mı?

Tütün ve Alkol Piyasası Düzenleme Kurumu (TAPDK) Başkanı Kazım Çalışkan, Türkiye'de denetimsiz, standarta uygun olmayan sigaraların pazara arzının mümkün olmadığını belirterek, ''Burası, Patagonya değil'' dedi


Çalışkan, AA muhabirine teste tabi tutulan 6 sigara markasında yazılı değerlerin üç katı zehir oranları bulunduğu iddialarına ilişkin değerlendirmelerde bulundu


Medyada da yer alan araştırmanın bilimsel kriterlere uygun yapılıp yapılmadığı, araştırmada hangi değerleme yöntemleri kullanıldığı, hangi standartlarda numuneler alındığı ve hangi ölçüm tekniklerinin uygulandığı yönünde bir bilgilerinin bulunmadığını kaydeden Çalışkan, TAPDK'da görevlendirilen uzmanların bu araştırmayı yapanlarla görüşmelerde bulunacaklarını ifade etti


''Eğer anlatıldığı şekilde bir durum varsa biz zaten gereğini yaparız'' diyen Çalışkan, Türkiye'de üretilen ya da ithaline izin verilen tütün mamulleri için bir dizi mevzuatın bulunduğuna dikkat çekti


-AB DİREKTİFİ DE UYGULANIYOR-


TAPDK Başkanı, tütün mamulleri ile ilgili AB direktifinin de uygulamada olduğuna işaret ederek, üretim safhasında yapılan işlemleri şöyle anlattı:


''ISO standartlarına göre ürünler laboratuvarlarda analize tabi tutuluyor ISO standartlarına göre örnekler alınıyor ve ISO standartlarına göre içim tekniği uygulanarak, 3 aşamada uluslararası akreditasyon koşulunu sağlamış laboratuvarlarda bu ürünler pazara verilmeden önce analiz ediliyor


Analiz değerleri bizim ülke düzenlememize göre, zifirde 12 mg, nikotinde 1 mg, karbon monoksitte de 10 mg olmak zorunda Bunlar en fazla yüzde 20 yukarıda, yüzde 20 aşağıda olabilir Aynı zamanda paketin üzerinde yazan değerlerin de tutturulması lazım Paketteki değerlerin de en fazla yüzde 20 üstünde veya altında olunabiliyor


Piyasaya arz edilen veya arz edilecek her ürün önce bize geliyor Biz, bu değerlerin tutturulup tutturulmadığına bakıyoruz Maksimum değerler içinde kalınıp kalınmadığına, paketlerde yazdığı değerler içinde olunup olunmadığına bakıyoruz''


-LABORATUVARLARDA TEK TEK ANALİZ EDİLİYOR-


Bu işleri de uluslararası akredite laboratuvarlarda veya TEKEL'in sigara sanayi laboratuvarlarında gerçekleştirdiklerini kaydeden Çalışkan, Tekel'in özelleştirilmesinin ardından bu işlemde artık Tekel laboratuvarlarının kullanılmayacağını ifade etti


Bir firma ürününü Türkiye'de sigara pazarına sunmak istediğinde, TAPDK görevlilerinin o sigaranın numunelerini üretim bandından aldığını anlatan Çalışkan, ''Bu ürünler, uluslararası akreditasyona sahip laboratuvarlara gidiyor veya Tekel'e gönderiliyor Aranan ya da pakette yazan değerler analiz sonucunda tek tek onaylandığı zaman biz o ürünün pazara verilmesine izin veriyoruz'' açıklamasında bulundu


TAPDK Başkanı, bunun dışında belli periyotlarla pazardan değişik ürünler alındığını ve laboratuvarlara analize gönderildiğini de belirtti


Bu analizlerde de, ürünün hem mevzuat, hem de paketteki değerlere uygunluğuna bakıldığını vurgulayan Çalışkan, ''Biz, kurum olarak, mevcut imkanlar içerisinde yapılabilecek olan her şeyi maksimum yapmaya çalışıyoruz Burası Patagonya değil, 70 milyonluk Türkiye Cumhuriyeti Burada denetimsiz, standarda uygun olmayan ürünün pazara arzına izin verilmesi mümkün değil'' diye konuştu


-UYGUNLUK DENETİMİ SONUÇLARI-


TAPDK Başkanı Çalışkan, kısa bir süre önce piyasada satılan sigaralarda yapılan uygunluk denetimi hakkında da şu bilgileri verdi:


''Pazara çıkmış ürünler açısından bir inceleme yaptık Her firmanın en çok satan ürünlerinden ikişer tane aldık Bunları Tekel Laboratuvarlarına gönderdik 2 ürün dışındaki ürünlerin analiz sonuçlarının belirlenen değerler içinde kaldığı görüldü Sadece 2 üründen birindeki değer, yüzde 20'lik marjdan daha az çıktı Diğerinde de yüzde 20'lik marjın çok az aşıldığı anlaşıldı Ama her 2 üründe de değerler, limitlere çok yakın düzeydeydi İlgili firmalar, bu sonuca itiraz ettiler Bu defa 2 ürünü uluslararası akredite laboratuvarına analize gönderdik Bu kez değerler, kendi limitleri içinde çıktı, bu ürünlerde sapma bulunmadığı sonucunu verdi Bu nedenle de firmalara herhangi bir yaptırım uygulanmadı''


-ULUSLARARASI DÜZEYDE ANALİZ LABORATUVARI-


Kazım Çalışkan, analiz denetimlerini bundan sonra periyodik olarak yapacaklarını da bildirdi


Bu amaçla Türkiye'deki laboratuvar alt yapısını elden geçirdiklerini, ülkede bu düzeyde analiz yapabilecek alt yapıya sahip laboratuvarı olan kuruluşlarla ortaklaşa çalışmalarda bulunduklarını belirten Çalışkan, bu çalışmalarda alt yapı eksikliklerini de tespit ettiklerini söyledi


Türkiye'de bu analizleri yapabilecek, uluslararası akreditasyonu sağlayabilecek laboratuvarlara en kısa sürede sahip olacaklarını vurgulayan Çalışkan, şöyle devam etti:


''Bu olmazsa, kendimizin bu tür laboratuvar alt yapısına sahip olma düşüncemiz var Bu konudaki çalışmalar devam ediyor İlk tespit raporumuz sonuçlandı, o rapordaki kuruluşlarla görüşmelerimiz devam ediyor Biz bu çalışmanın sonucunda ülkemizde de uluslararası akreditasyonu olan bir laboratuvara sahip olacağız


Ancak öncelikle, ülkemizdeki alt yapısı olan laboratuvarlardan yararlanmak istiyoruz Bu TÜBİTAK olabilir, Ege Üniversitesi'nin buna uygun bir laboratuvarı var Bir iki takviye ile bunlar uluslararası akreditasyona sahip laboratuvarlar düzeyine getirilebilir Sıfırdan laboratuvar kurduğunuzda uluslararası laboratuvar haline gelebilmeniz için 3 yıllık bir süreç gerekiyor Ülkemizde kamu kuruluşlarının zaten çok sayıda laboratuvarı var yeni bir laboratuvar oluşturmak kaynak israfı olacaktır İnşallah bu yıl içinde bu laboratuvara ilişkin koşulları oluştururuz, gerekiyorsa ihaleye de çıkılır


Bu önemli bir konu Çünkü burada toplumun sağlığı söz konusu Bu şekilde çok daha sık, çok daha hızlı ve rahatlıkla içimize sinecek şekilde sonuç elde etmiş olacağız''


TAPDK Başkanı Çalışkan, bütün bu çalışmaları yürütürken, Türk insanının Avrupa ve Amerika'daki tüketicilerin standardında ürün tüketmesini sağlamayı amaçladıklarını da sözlerine ekledi


Bu arada edinilen bilgiye göre ülkemizde halen 170 çeşit sigara satışı yapılıyor Bu ürünlerle ilgili analizler, Tekel'in Kalite Kontrol Laboratuvarının yanı sıra yurt dışındaki Labstat, Arista, KG-ASL ve KPHC gibi akredite laboratuvarlarda gerçekleştiriliyor