Lobicilik Ve Pazarlama

1 LOBİ VE LOBİCİLİK

Günümüzde iletişim ; reklam, halkla ilişkiler, radyo, televizyon, sinema, gazetecilik

konularını içine alan bir tanım, bir iş sahası Her biri birbiri ile bir şekilde ilintili, iletişim

içinde, hepsinin kendi başlıkları altında, alt kolları, alt iş sahaları var Örneğin, daha çok

halkla ilişkiler ana başlığı altında ele alınan bir konu olan lobicilikYine son on yıl içinde,

ülkemizde de çok sık duyulmaya ve telafuz edilmeye başlanan lobi ve lobicilik ; bazen siyaset

hayatımızın içinde, uluslararası platformlarda, bazen de iş dünyamızda, şirketlerarası,

markalararası büyük yarışta kısaca birçok yerde karşımıza çıkıyor


Lobi kavramı, hol, koridor, ve kulis gibi anlamlara gelmesine rağmen daha çok

“Bazı yolsuz çıkarlar sağlamak amacıyla biraraya gelerek parlemento koridorlarında , nüfuslu

çevrelerde , basında çıkarcı bir siyaseti geçerli kılmaya çalışan kimselerin oluşturduğu bir

topluluktur “ (1) şeklinde tanımlanmaktadır Başlangıcı , İngiliz parlementosunda,

parlemento üyeleri ve halkın buluştuğu salondan çıkmıştır

Yapılan başka bir tanımda ise; lobicilik; baskı gruplarının amaçlarına varmak için
kongrede, parlementoda yaptıkları çalışmalar olarak ifade edilir Kişilerin ya da özel çıkar
gruplarının siyasal karar alma sürecinin etkileme amacına yönelik girişimleri Lobiciliğin ya
da diğer adıyla kanun simsarcılığının olmadığı siyasal sistem yoktur Çoğunlukla meclis
koridorlarında yürütülen kulis çalışmalarına dayanmakla birlikte, bir yemek, ziyafet veya
partiler lobicilik için uygun zeminlerdir Çalışmalar kongre ya da parlamento üyelerinin ikna
etmeye çalışmak, haklı bir dava peşinde olduğuna dair gerekli bilgi ve doküman sağlamak,

(1) Bayramoğlu , 1985


temsilcilerine destek sözü vermek gibi aktivitelerle sürdürülür Ayrıca baskı grupları,
temsilcisi olduğu grubun talepleri doğrultusunda kanun tasarısı taslakları hazırlayarak,
bunların temsilciler vasıtasıyla yasalaşmasını sağlarlar Yine baskı grupları propaganda yolu
ile kamuoyunda ve hükümette uygun bir hava oluşturmaya çalışırlarLobicilik yapan kişiler
güçlü bir ticari ya da tarımsal kuruluşun veya işçi sendikasının bu işle görevli memurları,
ücretle çalışan profesyonel lobiciler, istek ya da sorunlarını iletmeye çalışan sıradan
vatandaşlar olabilir


Lobicilik ; özellikle siyaset dünyasında bireylerin ya da bazı grupların kanun

yapıcıları etkilemek için planlayıp , organize ettikleri her türlü girişim ve etkinliktir ve daha

geniş bir ifade ile lobicilik; bir fikri, bir ürünü, bir konuyu satma, kamuoyunda olumlu

izlenimler oluşturulmasını sağlama, lanse etme, yanlış izlenimleri silme yada düzeltme,

gerektiğinde baskı grupları yaratma, aleyhte olan bir durumu lehe çevirme olarakta

açıklanabilir


Lobicilik; kamu yönetiminde daha çok yasa yapıcı ya da karar verici

konumunda olan kişileri bilgilendirme ve etiketleme çabalarıdır Aynı zamanda karar

organları ile çıkar grupları arasındaki ilişki ağları ve etkileme süresidir Anlaşılacağı üzere

lobicilik karar alma süreçlerine katılmayı ve bu sürece etki etmeyi amaçlamaktadır “Siyasi

mekanizmaya yönelik bir halkla ilişkiler faaliyeti “ olarak görülmektedir Belli bir grubun

ya da bir kesimin tanıtımını yapmak ve onun yaklaşımları, beklentileri doğrultusunda

kamuoyu oluşturmak olarak tanımlanabilen lobicilik halkla ilişkiler – duyurum kavramının








daha geniş ve kontrollü bir boyutunu oluşturur Lobicilik, çağdaş demokrasilerde ,

hem ülke içi menfaat grupları tarafından hemde ülkenin genel menfaatleri doğrultusunda

uluslar arası bir boyutta gerçekleşebilir


Lobiciliği yapan kişiler çoğalınca, ; dünyanın gelişmiş ülkelerinde özellikle

Avrupa ve lobiciliğin anavatanı Amerika’da lobicilik de bir iş, profesyonel bir meslek haline

Geldi Lobicilik faaliyetleri ilk kez 1946 yılında Amerika’da “Federal Regulation of

Lobbiying Act “ ile yasal bir çerçeve içine alınmış, federal hükümetler lobicilik

faaliyetlerini, modern devlet sisteminin ve hükümet anlayışının önemli vazgeçilmez bir

unsuru olduğunu kabul etmişlerdir Bundan sonra , tüm lobicilik faaliyetlerinde bulunan

kişiler Adalet Bakanlığı’na kayıtlı olarak çalışmalarını sürdürmüşler , bakanlığa her dört

ayda bir düzenli raporlarla bilgi vermişlerdir Ancak 1976 yılında Washinton Post

gazetesi tarafından lobicilik konusunda yapılan bir araştırma yasaladaki bazı boşlukları

ortaya çıkarmış, kayıtlı 2000 civarında loici olmasına karşılık devlet dairalerinde 10000

civarında kişinin faaliyette bulunduğunu saptamıştır1991’de yüürürlüğe giren yeni bir

kanunla bu işle uğraşan insanlara ve yaptıkları işlere bazı kısıtlamalar getirmiştir

Bunlardan en önemlisi; özellikle, daha önce hükümette çalışıp, bu işi seçen kişilere

getirilen; işten ayrıldıktan sonra bir yıl süreyle profesyonel olarak bu işi yapmayacaklarıdır


Ülkemizde lobicilik ; yakın zamana kadar halkla ilişkiler kapsamında

görülmeyen , ahlaki ve kanuni olmayan bir faaliyettiFakat tüm dünyada olduğu gibi

ülkemizde de lobi faaliyetleri gittikçe kabul görmeye başlamıştır