İnanilmaz Ama Denenmis Psikolojik Testler....

Psikoloji ozellikle 50 lerden sonra daha bir onem kazanmistirBilhassa 60 li ve 70li yillarda simdi etik gorulmeyen deneyler yapilmistir


Bunlardan biri Milgrim'in yaptigi deneydi Milgrim su sorulara cevap aramak istemistir" Almanlar nasil olurda Hitlere hic itiraz etmeden onca kisiyi oldurmustur? Almanlar farkli bir milletmi, yoksa baski altinda hepimiz aynimiyiz?


Milgram'ın 1963,1965,1974 de yapilan ünlü radikal deneyleri hep tartisilmistir Milgram deneylerini, bir bellek deneyi yapma bahanesiyle toplamıştı(su anda yaniltmak etik degil) Deneyler bir bilim adamının gözetiminde yapılıyordu $450 karsiliginda bu testleri yapmaya karar verenler, kobay olarak belirlenmiş başka deneklerin öğrenme yeteneklerini sınamaları gerekiyordu Hata gördükleri taktirde, ceza olarak, 15 volttan 4500 volta kadar giderek artan şiddetlerde elektrik akımı verme yetkileri vardı


Gerçekte ise bu bir düzendi Elektrik akımı verilmiyordu Kobaylar denekler tarafından görülemeyecekleri biçimde yerleştirilmişlerdi ve sözde elektrik akımı verildiğinde, bir ses düzeninden daha önce kaydedilmiş gerçek çığlıklar, denekler tarafından atılıyormuş gibi yükseliyordu


Alınan sonuçlar şaşkınlık vericiydiler İlk çarpıcı nokta, ceza verme yetkisi ile donanan deneklerin hiçbirinin itiraz etmemesi oldu Bunlar "işe" başlamadan önce, acı verici ve tehlikeli olabilecek derecede ceza aşamalarında duracaklarını belirtmişken, hepsi de tehlikeli sınırı aşmış, hatta yüzde 60'ı deneyi sonuna kadar sürdürmüştü Yüzlerini gergin ve üzgün ifadeler kaplamış ve kendilerini bilime hizmet ediyor olmakla savunmaya çalışmışlar fakat gerçek şu ki, karşılarındaki insanlara elektrik vermekten çekinmemişlerdir


Bu deneyler göstermektedir ki her şeyden önce insanlar kendi itaatkarlık ve saldırganlıklarını çok kötü değerlendirmektedirler Akım gücü tehlikeli düzeylere erişince duracaklarını söyleyenler, deney sırasında hiç de öyle davranmamışlardır Katilanlarin ucte ikisi karsisindaki kobaya hayatini tehlikeye atacak derecede elektrik sok vermistir Başka bir deyişle insanlar, baslarinda isin ehli gordukleri kisilere aşırı güven duymaktadırlar Ayrica boyle kisiler emir altina baskida nasil girmislerdir, neticesini cok tehlikeli olsada


Diger bir konu is, is söz konusu şiddet olunca, hiç kimse sınırlarını bilememektedir


Bu deneyden alınması gereken bir başka ders ise, denekler içinde çok yüksek oranda kişilerin, yetkililere körü körüne itaat ettiği, giderek yüklendiği görevi iyi yapmak ve aldığı ücreti hak etmekten başka bir şey düşünmediği gerçeğidir


Kendisine itaat edilen kişinin "yetkili" olmasının önemini iyice vurgulayabilmek için, deneklerin, bilimi temsil eden bir üniversite öğretim üyesi tarafından değil de herhangi birisi tarafından verildiğinde, ilk inlemeleri duyar duymaz deneyden vazgeçtikleri de dikkati çeken bir gözlemdir


Milgram deneylerinden alınacak en çarpıcı ders, sadizmle uzaktan yakından ilgileri bulunmayan, belirgin sapma özellikleri göstermeyen kişilerin bile, itaat ve yetkililere boyun eğme ilkeleri uğruna birer işkenceciye dönüşebilmeleridir


20yüzyılda yaşanan toplama kampları olgusu hakkında yapılan araştırmalar ve başvurulan tanıklıklar, yetkililere itaatin ulaşabileceği korkunç boyutların daha iyi anlaşılabilmesini sağlamıştır H Arendt'in, Nazi Almanya'sındaki Yahudi sorununa bulunan "kesin çözüm"ün başta gelen örgütleyicilerinden Eichmann gibi korkunç, bir o kadar da sıradan kişilikler hakkında kullandığı deyimi anımsatarak sorunun "kötülüğün olağanlığı" olduğunu ve duruma göre herkesin bir cellada dönüşebileceği söylemek yanlış olmamaktadır


bazı yerler alıntıdır

burada itaatin yanında sorumluluk paylaşımı da var Kişinin yaptıklarından sorumlu tutulmayacak olması ve bir profesyonelin kontrolünde (rofesöre beyaz önlük giydirmiş ve gerçekten bilimsel bir hava verilmiştir) davranışta bulunması bu sonucu doğurmaktadır


Bu konu ne zaman açılsa belki alakası yok ama aklıma yarısında çıkmak zorunda kaldığım, ismini tam hatırlayamadığım ancak içinde "deney" kelimesi geçen film gelir Neyse

sorumluluk ve itaat konusunda haklılığınız var fakat bu deneklere daha sonra sorulmuşmu vicdan azabı çekip çekmediklerieğer dediklerinize sığınıyorlarsa bence kendilerini kandırmaya çalışıyorlar ki bu azaptan anlıkta olsa sıyrılabilsinler yoksa hiçbir insan haksızlığa uğramaksızın yaptığı işkence, öldürme veya bunlara benzer bir kötülüğü unutamaz hatta haklılığı anında bile yapmış olsa yaptığı onu bir süre etkiler


neyse deney ilginçmiş amateşekkürler