Müzik Notaları Nasıl Bulunmuştur?

Müzikteki matematiksel gizemi keşfederek yazıya dökmenin
ilk temeli Pisagor (Pythagoras MÖ 530-450) tarafından atılmıştır Biz kendisini
okul sıralarından o meşhur dik üçgen teoremi ile hatırlarız ama Pisagor
günümüzde ulaştığımız bilim seviyesinin babasıdır O kendi devrine kadar
gelişmiş bütün çalışmaları bir disiplin altında toplamış geometri aritmetik
astronomi coğrafya müzik ve tabiat bilgisi olarak ayrı ayrı bilim dalları
yaratmıştır
Pisagor bilimi bilim için düşünüyor bilimin uygulamaları onu ilgilendirmiyordu
Bu nedenle 'bilgi seven' anlamındaki 'filozof sözcüğünü ilk olarak o kullanmıştır
Pisagor tüm evrenin sayılar ve aralarındaki ilişkilere göre kurulduğuna
inanıyordu
Pisagor'un müziğin içindeki matematiği bir demirci dükkanının önünden
geçerken keşfettiği rivayet edilir Demirci ustasının demir döverken kullandığı aletlere göre değişik sesler çıkarması Pisagor'un ilgisini çekmiş dükkanı
kapattırarak ustaya çeşitli aletler kullandırmış çıkan sesleri incelemiş ve
kayıtlar almış
Batı müziği 9 yüzyılın başına kadar notalamadan habersizdi Eserler kulak
yoluyla kuşaktan kuşağa aktarılıyor bu arada değişime uğruyor zamanla
unutulabiliyordu 9 yüzyılın ikinci yarısında ilk notalama sistemi ortaya çıktı
Arezzo'lu Guido'nun (Gui d'Arezzo) notalama sisteminin seslerin yüksekliğini
kesin olarak belirtmeye başlamasıyla büyük bir ilerleme kaydedildi 11 yüzyılda
notaların üzerine dizildiği beş çizgiden oluşan "porte"nin kullanılmasıyla
notaların yüksekliği (do re mi ikilik dörtlük süre şiddet ve tını
Bunlardan ilk ikisi zamanla genel kabul gören bir takım işaretler sayesinde
kağıt üzerine dökülebilmiş şiddet ve tını ise notanın yanında ek kelimelerle
belirtilmişler ve kısmen de yoruma açık bırakılmışlardır
Çeşitli sesleri belirtmek ve bunların birbirlerine karışmasını önlemek için sesleri
temsil eden notalara özel isimler verildi Do re mi fa sol la si İngilizce'de ve
Almanca'da ise notalar harflerle gösterildi(C=do D=re E=mi F=fa G=sol A=la
B=si-ing- H=si-alm-)
Nota isimlerinden 'do'nun önceki ismi 'ut' idi Sesli harfle başlayan bu isim
notaları sırayla söylerken tutukluk yaptırdığından 12 yüzyılda 'do' olarak
değiştirildi Almanya ve bazı ülkelerde 'ut' hala kullanılır
'Si' hariç diğer notaların isim babası Gui d'Arezzo'dur Arezzo bu adları Aziz
lohannes Battista ilahesindeki mısraların birinci hecelerinden alarak takmıştır
Yedinci notanın adı uzun zaman 'B' olarak kalmış sonradan 13 yüzyılda Sanete
lohannes kelimelerinin baş harflerinden meydana gelen 'si' adını almıştır
Notalamanın keşfi ve gelişimi müzik pratiğine olağanüstü bir gelişme ortamı
yaratmıştır Notalama icracıyı ezberden kurtararak hem müzik parçalarının
uzamasına hem de çeşitli dönemlere ve ülkelere ait notalanmış eserlerin
katılmasıyla repertuarın zenginleşmesine ve çeşitlenmesine imkan vermiştir
Nota sayesinde bir müzisyen bilmediği bir müzik parçasını icra edebilmek için
tek başına yeterli bir hale gelmiştir