Zeka Testi(İq) Nedir, Ne İşe Yarar?

Bizde 'zeka testi' olarak geçen İngilizcesi 'zeka bölüm puanı' gibi bir anlama
gelen 'Intelligence Quotient Score' veya kısaca 1Q olarak adlandırılan bu test
İngilizcesinde belirtildiği gibi bir insanın bazı branşlardaki akademik
yeteneğinin ve bilgi derecesinin karşılaştırmalı olarak üstünlük derecesini
ölçmeye yarayan bir testtir
Aslında insan yüzlerce değişik zihinsel yeteneklere sahiptir Bu yeteneklerin bir
kısmı bu testlerle doğru olarak ölçülebilir insanların bazı akademik yetenekleri
ortaya çıkartılabilir Zeka testleri ile insanların zeka derecelerinin diğer
yeteneklerine etkisi hakkında az çok bilgi edinilebilir
IQ test soruları genelde sözcük sorularını mantık akıl yürütme ve sayı dizisini
tamamlama gibi soruları içerir Çocuklara uygulanan zeka testlerinde önce
çocuğun zeka yaşı hesaplanır
Çocuğa normal yaşının altındaki ve üstündeki yaş gruplarına ait sorular sorulur
Hangi yaş grubunun sorularını tümüyle bildiyse (birden fazlaysa en yükseği) o
yaş grubu çocuğun tavan yaşı olarak kabul edilir Bunun üstündeki gruplarda
bildiği soru sayısı toplam soru sayısı göz önüne alınarak ay bazında tavan
yaşına ilave edilir
Zeka yaşının ve zeka seviyesinin bulunmasını bir örnekle açıklayalım 9
yaşındaki bir çocuğa 6 7 8 9 10 11 ve 12 yaş gruplarından 12'şer soru
soruluyor 6 7 ve 8 yaş grubu sorularının hepsini biliyor 9 yaş grubundan 10 10
yaş grubundan 8 11 yaş grubundan ise 6 soruyu doğru cevaplıyor 12 yaş grubu
sorularını bilemiyor Buna göre çocuğun zeka yaşı :
8 yaş + 10 ay + 8 ay + 6 ay = 8 yaş + 24 ay = 10' dur
Zeka seviyesi (IQ) ise zeka yaşının 100 ile çarpılıp doğum yaşına bölünmesi ile
elde ediliyor Bu örnekte zeka seviyesi:
IQ = (zeka yaşı x 100)/ doğum yaşı = (10xl00)/9 = 111'dir
Zeka seviyesinin değerlendirilmesi ve toplumda bulunma oranı ise şöyle:

IQ Değerlendirme Oranı ( % )
0 - 49 Aptal %4
50 - 89 Düşük zekalı %22
90- 109 Normal zekalı %50
110-129 İleri zekalı %21
130-150 Üstün zekalı %3

Bir kişinin 1Q seviyesini ölçmenin en iyi nedeni onun gelecekteki akademik
yeterliliğini değerlendirmek olabilir Eğer bir konuda IQ puanı yüksek ise o
konuya yöneltilebilir eğitim gösterilip eksikler tamamlanabilir Puan düşükse o
konu ile fazla uğraşmayıp bir başka konuya yönlendirilebilir
Unutulmaması gereken çok önemli bir husus şudur ki IQ testleri insanların
müzik sanat yeteneklerini his psikolojik ve ruhsal durumlarını ölçemez
Yüksek IQ puanı o kişinin ilerde mutlu olacağını akıl sağlığını ve ruhsal
gelişimini garanti edemez Düşük 1Q puanı da o kişinin ilerde zenginlik his ve
ahlak bakımından başarısız olacağı anlamına gelmez
Bu nedenlerle günümüzde zeka testleri ile beraber bir de 'duygusal zeka'
(emotional intelligence) yani EQ testleri de yapılmaktadır Bu test özellikle
kurum ve kuruluşlarda takım çalışmalarında verimi arttırmak bireysel başarıyı
toplu başarıya dönüştürmek için önem kazanmaktadır
Dünyada normal insanların yapabilecekleri bütün işler için 50 ve üstü IQ puanı
yeterlidir Zaten insanların çoğu bu seviyededir Dünyada bu seviyede IQ
puanına sahip olup da önemli görevlere gelmiş büyük iş adamı ve zengin olmuş
bir çok insan vardır