08-21-2012
|
#1
|
Prof. Dr. Sinsi
|
Ağrı Dağı İli Hakkında Bilgiler
ağrı ili, Türkiye´nin Doğu Anadolu Bölgesi´nde bulunan bir ildir Adını, içinde bulunan ağrı dağı´ndan almıştır 1834 yılında bucak, 1869 yılında ilçe olan ağrı, 1927 yılında il olmuştur Orta Asya´dan gelen kavimlerin Anadolu´ya girişleri sırasında ağrı, bir geçiş oluşturmuş, dolayısıyla birçok medeniyete sahne olmuştur Ancak bu medeniyetler ağrı´yı bir giriş kapısı olarak gördüklerinden burada çok köklü bir uygarlık oluşturamamışlardır Bölgede egemenlik kurdukları sanılan Hititler´in güçlerini yitirmeleri üzerine, M Ö 1340-M Ö 1200 tarihleri arasında Hurr iler bölgeye yerleşmişlerdir Hurr iler krallık merkezi olan urfa´dan uzak olan ağrı´yı ellerinde tutamamışlardır En köklü uygarlığı Urartular oluşturmuştur Urartu´nun Van Gölü´nün kuzey ve kuzeydoğusundaki ülkeler üzerine, kral İspuini ( M Ö 825-M Ö 810 ) döneminde seferler başlamış, kral Menua (M Ö 810-M Ö 786 ) döneminde bu akınlar daha da ağırlık kazanmıştır Kuzeye ve kuzeydoğuya giden yollar üzerinde inşa ed ilen kaleler, buraya yapılan seferlerin önceden planlandığını göstermektedir ağrı dağı´nın yamaçlarında, Karakoyunlu ve Taşburun köylerinin arasında ele geçen bir Urartu yazıtı kral Menua´nın bu bölgedeki egemenliğinin kesin kanıtıdır M Ö 712 yıllarında Kızılırmak boylarına kadar uzanan Kimmerler, ağrı´da geçici de olsa bir hakimiyet kurmuşlardır Medler (M Ö 708-M Ö 555) Asur Devleti´nin yıkılması ile birlikte bir yayılma sürecine girmiş, bunun sonucu olarakta ağrı ve çevresini topraklarına katmışlardır Medler´in yıkılması ile birlikte Persler; büyük iskender´in Pers kralı lll Darius´u (M Ö 331) yenerek Anadolu´yu ele geçirdiği zamana kadar yaklaşık iki yüzyıl kadar bölgede yaşamışlardır büyük iskender´in ölümü üzerine oluşan boşluktan faydalanan Ermen iler bölgeyi ele geçirmişlerdir
|
|
|