İstenççilik |
08-21-2012 | #1 |
Prof. Dr. Sinsi
|
İstenççilikİstenççilik, istenç kavramına bağlı olarak ortaya çıkmış olan felsefi ve psikoloji öğretilerini kapsayan akımın adıdır Belirleyici olan istençtir İstence üstünlük ve öncelik tanıyan, hem bilgi sürecinde hem de ruhsal olayların meydana gelmesinde istenci belirleyici olarak gören eğilimlerden oluşmaktadır İstenç, Eski Türkçede irade anlamında kullanılıp, belirli bir yapabilme gücünü ya da itici gücün varlığını belirtmek için kullanılır Ortaçağ felsefesinde istenççi denilenilecek düşüncelerin ve filozofların ortaya çıkması sözkonusudur Klasik çağ ile modern çağ arasında kalan tarihsel dönemde söz konusu olan felsefe faaliyeti; düşünce tarihinde MS 1 ya da II yüzyılla, XV yüzyıl arasında kalan tarihsel kesitin felsefesi Ortaçağ Felsefesi kendi içinde dört ayrı geleneği ihtiva eder: 1- Batı ya da Avrupada gelişip, Latince ifade edilmiş olan Hıristiyan felsefesi, 2- Doğuda İslam dünyasında zuhur etmiş ve Arap dilinde ifade edilmiş olan İslam felsefesi, Augustinus bu filozofların önemlilerindendir, ona göre ruhsal yetilerin belirleyicisi istençtir Augustinius ya da Aurelius Augustinius, Aziz Augustinius olarak bilinen filozof ve tanrıbilimci Duns Scotus'da istence esas rolü veren bir başka ortaçağ filozofudur 18 yüzyıl felsefesinden itibaren ise istenç kavramının yeniden önem kazandığı görülmektedir Kant'ta mutlak dikkate değer olan anlamında, Immanuel Kant, 22 Nisan 1724 Königsberg ? 12 Şubat 1804 Königsberg arasında yaşamış olan ünlü Alman filozofuAlman felsefesinin kurucu isimlerinden biri olmuş ve felsefe tarihinin kendisinden sonraki dönemini belirleyici olarak etkilemiştir Fichte'de evrenin mutlak yaratıcı ilkesi anlamında istenç kavramının kullanımı ortaya çıkmaktadır Ancak istenci felsefesinin mutlak bir ilkesi haline getirmiş olan filozof asıl olarak Johann Gottlieb Fichte Arthur Schopenhauer'dir Ünlü yapıtının adını Schopenhauer, ''İstenç ve Tasarım Olarak Dünya'' başlığıyla yayınlamıştır Ona göre ''istenç'', her türrlü gerçekliğin temel ilkesidir İstence önem kazandıran bir başka filozof ise, Schopenhauer'in yolunda giden Nietzsche'dir Nietzsche 1844-1900 yılları arasında yaşamış olan ünlü Alman düşünü*rü Temel eserleri: Die Fröchliche Wissens*chaft [Neşeli Bilim], Alsa Sprach Zarathust*ra [Zerdüşt Böyle Buyurdu], Jenselts von Güt und Buse [İyi ve Kötünün Otesinde], Zur Genealogie der Moral [Ahlâkın Soykü*tüğü Üstüne], Der Wille zur Macht [Güç is*temi güç istenci kavramını öne sürer ve buna göre yaşamın olduğu her yerde bu istencinde olduğunu belirtir Dünyanın ve yaşamın özü güç istencidir Gözat düzenleEylül 2007 Özgür irade Determinizm Ortaçağ felsefesi 19 yüzyıl felsefesi Bu makale, online kullanıcı topluluğu tarafından oluşturulan ve düzenlenen özgür ansiklopedi projesi Wikipedia'nın Türkçe versiyonu Vikipedi'deki İstenççilik maddesinden kopyalanmıştır Bu makale, GNU Özgür Belgeleme Lisansı ilkeleri kapsamında özgürce kullanılabilir |
|