Baroskop

Alm Baroskop, Fr Baroscope, İng Baroscope Arşimed Kanununun gazlara tatbikine imkan veren, gazların ve havanın da bir kaldırma kuvvetine sahip olduğunu gösteren bir çeşit terazi Arşimed Kanunu'na göre cisimlere çeşitli tesirler etki eder Bu kanunu gazlara tatbik etmek için, havası boşaltma tulumbasıyla alınmış bir fanus, hassas bir terazi ve bu terazinin iki ucuna hacimleri çok farklı, havadaki ağırlıkları eşit iki cisim konursa (balon ve bunun ağırlığına eşit bir cisim), bir baroskop elde edilmiş olur


Baroskop, havası boşaltılmamış bir boşaltma tulumbasının fanusu altına konup, buradaki hava boşaltıldığında, terazinin dengesi bozulur Hacmi daha büyük cismin konulduğu taraf aşağı iner Fanus içinde hava bulunmadığından kaldırma kuvveti yoktur Halbuki hava içindeki bir cisim üzerine uygulanan kaldırma kuvveti, o cismin hacmine eşit hacimdeki havanın ağırlığına eşittir Buna göre hacmi büyük olan cismin maruz kaldığı kaldırma kuvveti de daha büyük olacaktır Eğer fanusun içine, yoğunluğu havanın yoğunluğundan daha fazla olan bir gaz gönderilirse durum tersine olur Yani hacmi daha küçük olan cismin konulduğu taraf aşağı iner Bu deneyden,bir cismin havadaki ağırlığının boşluktaki ağırlığından daha küçük olduğu anlaşılır Bir cismin hakiki ağırlığı, ya havasız yerde tartılarak veya cismin havadaki ağırlığına maruz kaldığı kaldırma kuvveti eklenerek bulunur Baroskop deneyi ilk defa Otto von Geericke tarafından yapılmıştır


G = Bir cismin gerçek ağırlığı


G1 = Bu cismin havadaki ağırlığı


K = Havanın kaldırma kuvveti


V = Bu cismin hacmi


dc = Cismin özağırlığı


dh = Havanın özağırlığı


ise;


G= G1+ K, G1 = V dc, K= Vdh


G= V dc + V dh = V (dc+ dh)


dh= 1, 293 grf/ lt = 0, 001293 grf/cm3


Bu şekilde cismin gerçek ağırlığı bulunabilir


Kaynak: Rehber Ansiklopedisi