Kindi

Kindi( 796 - 796 yılı olayları, ölümler, doğumlar ve diğer önemli gelişmeler

867) 867 yılı olayları, ölümler, doğumlar ve diğer önemli gelişmeler

İslam aleminde yetişen meşhur fen ali*mi ve İslam, Allah'ın insanlara Hz Muhammed (sav) aracılığı ile gönderdiği son ilahi dindir


Arapçada seleme (Allah'a tamamen bağlanmak) kökünden gelen İslam sözcüğünün Türkçe anlamı "Allah'a ve onun buyruklarına kayıtsız şartsız inanan" demektir Bu kelime aynı zamanda, Hz Muhammed aracılığıyla ilkeleri bildirilen ve Müslüman adı verilen (Arapça İslamlığı kabul eden anlamına, müslim'den) 600 milyon insanı bünyesinde toplamış büyük bir dinin de adıdır

filozof İsmi, Ya'kub bin İshak bin Sabbah bin, İmran, künyesi Ebu Yusuftur Güney Arabistanın meşhur Kinde kabilesinden geldiği için Kin*di ismiyle tanındı Doğum tarihi belli değildir Babası Kufe şehrinin ileri gelen idarecilerindendi Kindi, 796 senesinden sonra bu şehirde doğduğu zannedilmektedir İlim öğrenmeye Kufe'de başlayan Kindi, sonra En genel anlamda, düşünce ve teorileriyle başta kendisi olmak üzere halkının ve insanlığın ufkunu genişletmiş bir şeylerin yepyeni perspektiften görülmesini sağlamış kişi Biraz daha özel bir anlam içinde, hayata iyi yönleriyle bakan, hoşgörülü, güçlükleri tevekkülle karşılayan kalender kimse

Bağdat'a yerleşti Abbasi Halifesi Bağdat Irak'ın başşehri Nüfusu 4,5 milyon civarındadır Mezopotamya çanağının ortasında, Dicle Irmağının iki yakası üzerinde ve Dicle'nin Fırat'a en çok (40 km) yaklaştığı noktada, geniş bir alüvyon ovası üzerinde yer alır Bağdat'ta yazlar kuru ve çok sıcak, kışlar yumuşak ve serin geçer Ortalama yağış yılda 130 mm dolayındadır

Me'mün'un insanlarına kavuştu Halife Me'mün Abbasi halifelerinin yedincisi Halife Harun Reşid'in oğludur 786'da Bağdat yakınlarındaki Yasisiye'de doğdu Annesi Meracil adlı bir cariyedir Küçük yaşta devrin Ünlü alimlerinden ilim tahsiline başlayıp, onların terbiyesiyle yetiştirildi Arap edebiyatı, fıkıh, hadis ve diğer yüksek İslami ilimleri öğrenip, ihtisas sahibi oldu Hikmet (fen), felsefe ve diğer sosyal ilimleri tamamiyle öğrendi 798'de Rakka'da ikinci veliahd ilan edilip, Horasan'a ve buradan Hemedan'a kadar olan

Mu'tasım ve oğlu Ahmed'in yanında da büyük bir itibara sahipti Din ilimleri, matematik, Matematik, sayma, ölçme, cisimlerin şekillerini tanımlama gibi temel işlemlerden ortaya çıkan ve yapı, düzen ve ilişkileri inceleyen bilim dalı Mantıksal irdeleme ve nicel hesaplamaları konu alan matematik, idealleştirme ve soyutlamalara dayanır

felsefe, Felsefe, varlık, anlam ve öz sorunlarının eleştirel bir yaklaşımla araştırılmasına ve varılan sonuçların sistemli bir biçimde ortaya konmasına yönelik düşünsel etkinlik Yokluğa karşıt olarak var olan şey Oluşa karşıt bir şey olarak, değişmeden aynı kalan gerçeklik Boşluğa karşıt bir şey olarak, mekanda bir yer işgal eden kalıcı gerçeklik

tıp ve astronomi ilimlerini öğrenerek söz sahibi oldu Mantık ve geometri ilimlerinde de üstad idi


Halife Me'mun, Kindi'yi Beyt-ül-Hikme'deki tercüme heyetinde görevlendirdi Bu vazifede iken eski Yunan ve Hind'den intikal eden ilmi ve felsefi eserleri tercüme etti Tercümelerine kendi yorum ve tenkitlerini de ekleyen Kindi,müstakil eserler de yazdı Felsefe üzerine yazdığı eserlerinde eski Yunan kuru nazariyeciliğini tenkit edip, yeni te*ori ve terimler tespit etti Düşünce sistemini mateme tiki bir temele oturtmaya çalıştı Bağdat'ta iken astronomi ve tıp ilimleri ile meşgul oldu 867 (H 253) senesinde Bağdat'ta vefat etti


Kindi, ömrünün bir dönemini mekanik konu*sundaki incelemelere ayırdı ortaçağ bilginleri bu sahada onun görüşlerine ve fikirlerine başvurur*lardı Fen ilimlerinin hemen hepsinde söz sahibi olan Kindi, bu ilimlere birçok yenilikler getirdi Açıla*rın pergelle ölçülmesini ilk defa o başlattı Mate*matiği sadece fiziğe değil, tıbba da tatbik etti Bu*nu bileşik ilaçlar teorisinde kullandı Sıvıların özgül ağırlıklarını hesapladı Çekim ve düşme konu*larıyla alakalı deneyler yaptı Optikle etraflı bir şe*kilde uğraştı İslam ve Avrupa ilim alemi onun bu alanda yazdığı eserlerden çok istifade etti İbn-i Heysem'den sonra bile kaynak olmaya devam etti Bu alandaki çalışmalarında Theon ile Euclid'in eserlerinden faydalandı Kindi'ye göre ışığın yayılması zamanla sınırlı değildir Görme olayı göz*den koniksi olarak dağılıp genişleyen ve eşyayı saran ışık demeti sayesinde meydana gelmektedir Kindi; hava tahminler! üzerinde de çalışmış ve eser*ler yazmıştır Musiki ilminin öncüleri arasında da yer aldı Bu konuyla alakalı eserleri de vardır


Kindi, Einsteindan asırlar önce, rölativite (iza*fiyet) teorisini ortaya koydu Ona,göre, bütün var*lıklar ve varlığın fiziki olayları izafidir Zaman, mekan, hareket, birbirlerinden bağımsız değildirler Aksine bunların hepsi birbirine bağlı izafi olaylar*dır Cisim zamanla, zaman cisimle, mekan hare*ketle, hareket mekanla ve dolayısıyla hepsi birbiriyle bağımlıdır Bunlardan hiçbiri müstakil değildir, Kendisi bu konuda şöyle demektedir: "Zaman an*cak hareketle, cisim hareketle, hareket cisimle var*dır O halde; cisim, hareket ve zamandan birinin di*ğerine bir önceliği yoktur


Bu cetvele göre, herhangi Arabi ayın birinci gününü bulmak için, hicri kameri sene sekize bölünürKalan, cetvelde birinci satırda bulunup, bun*dan aşağıya inince bulunmak istenen ayın hiza*sındaki rakam, Cumadan İtibaren gün adedi olur


Avrupa ilim aleminde AI-Kindus, Alkhindus ve Alchinrinus adlarıyla tanınan Kindi, doğulu ve batılı birçok ilim adamına tesir etti İbn-i Heysem, Bacon ve Witelo onun eserlerinden istifade ettiler Ebu Ma'şer Ca'fer bin Muhammed Belhi, Hasne*veyh, Naftuye gibi talebeler yetiştirmiştir İslam aleminde felsefi görüşler, Kindi ile zuhur etmiştir Bir asır sonra Farabi, daha sonra da İbri-i Sına ken*disini takip edenlerdendir Bu üç filozofla İslam dünyasında felsefe zuhur etmiştir Geror de Cre*mona'da, Kindi'nin tesirinde kaldı ve eserlerini ter*cüme ederek batı ilim dünyasına tanıttı Kindi'nin en yakın takipçisi Serahsi, sonra İbn-i Sına'dır


Kindi'nin yazdığı eserlerin sayısı 270'e ulaş*makta ve on yedi ilim sahasını içine almaktadır Bunlardan 22'si felsefeye; 16'sı astronomiye, l4'ü matematiğe, 32'si geometriye, 22'si tıp, l2'si tabiat ilimlerine, 7si musiki nazariyelerine, 5'i psiko*lojiye, 9'u da mantığa dairdir Eserlerinden bazıları şunlardır:1) Risale fi İlel-il-Evza-in-Nücumiyye, 2) Risiiletun fi Sın'at- ıl UsturIab, 3) Risaletun fı İs*tihraci Merkez-il-Kameri Minel Erd,4) Risa*letun fı İstihraci Hattı Nısfın-Nehar ve Semt-il *Kıble, S) Kitabun fis-Suver, 6) Kitabun fil Me*nazir il Felekiyye, 7) Kitabun fil Felsefet-il-Ula,8) Kitabun fi Mahiyet-il-İlmi ve Aksamihi, 9) Risale fil Cevahir-il-Hamse, 10) Risale fil-Ha*yat, ll) Risale fil-Kemmiyat-il- Muzaife, 12) Ki*tabun fı Isti'mal-il-Hisab-il-Hendesi, 13) Kita*bu Euclid (Öklid), 14) Kitabu İhtilaf-il_Menazır


Kaynak: Yeni Rehber Ansiklopedisi; Cilt: 12, Sayfa: 88-89