Kafiye

Şiirde mısra sonlarındaki ses benzerliklerine denir Kafiyeyi oluşturan eklerin ya da kelimelerin; yazılışları ve okunuşları aynı, anlamları ve görevleri farklı olmalıdır

derinden

kederinden

KAFİYE ÇEŞİTLERİ


YARIM KAFİYE:

Tek ses benzerliğine dayanan kafiyedir

dizildi

yazıldı


TAM KAFİYE:


İki ses benzerliğine dayanan kafiye türüdür

karanlık

artık



ZENGİN KAFİYE:


Üç ya da daha çok ses benzerliğine dayanan kafiye türüdür

yolculuk

soluk



CİNASLI KAFİYE:


Anlamları ayrı, fakat yazılış ve okunuşları aynı olan kelime ve kelime gruplarının mısra sonunda tekrarı ile oluşan kafiyedir

vakit çok geç

nasıl geçersen geç


Kafiye en az iki mısranın sonunda yer alan kelimelerdeki son seslerin benzeşmesine denir Benzer sesleri bünyesinde bulunduran bu kelimelerin, mana bakımından birbirinden farklı olmaları gerekir Sesçe benzer, manaca farklı olmak kafiyelerde aranan temel şarttır Aynı manaya gelen kelimelerin tekrarıyla kafiye yapılamaz


Kafiyelerin birbirine uygun olan son harflerine «revi» adı verilir Mısra sonlarında görülen kafiyelerden ayrı olarak, mısra içlerinde de kafiye olabilir Bu çeşit kafiyelere iç kafiye, ayni şiirde sık sık tekrarlanan kafiyeye ise ana kafiye adı verilir


Kafiyeler ses benzerliklerinin azlığına, çokluğuna ve özelliğine göre dörde ayrılır:


a) Yarım kafiye

b) Tam kafiye

c) Zengin kafiye

d) Cinaslı kafiye


a) Yarım Kafiye: Kafiyeyi meydana getiren kelimenin yalnız son sessiz harfinin benzeşmesi ile yapılan kafiyelere denir Daha çok Saz Şairleri tarafından kullanılan bu kafiye'lerde tek sessiz harfin benzeşmesi esastır


b) Tam Kafiye: Kafiyeyi meydana getiren kelimenin son sessiz harfi ile ondan önceki sesli harfinin benzeşmesi halindeki kafiyeye denir Bir sessiz, bir sesli harfin benzeşmesi esasına dayanır


c) Zengin Kafiye: Kafiyeyi meydana getiren kelimenin benzeşen sesleri tam kafiyeninkinden, yani ikiden daha fazla olursa, böyle kafiyelere zengin kafiye adı verilir İkiden fazla harfin benzeşmesi esası üzerine kurulur


d) Cinaslı Kafiye: Yazılışları ve söylenişleri ayni, fakat manaları farklı olan kelimelerle yapılan kafiyelere denir Cinaslı kafiyelerde kafiyeyi meydana getiren kelimelerdeki bütün seslerin benzer, fakat manaların mutlaka farklı olması şarttırŞiir, [[dil]]in anlam, [[ses]] ve [[ritim]] öğelerini belli düzen içinde kullanarak, bir olayı ya da bir duygusal ve düşünsel deneyimi yoğunlaşmış ve sıradanlıktan uzaklaşmış bir biçimde ifade etme sanatına verilen isim Şiirde dil yalnızca bir iletişim aracı olmakla kalmaz, başlı başına bir amaca da dönüşür