Laozi |
08-21-2012 | #1 |
Prof. Dr. Sinsi
|
LaoziframeLaozi, öküzünün üstünde Çin`i terk ederken Taoizm Lao Zi (Çince è?å*,okunuşu Laozı) Kimi kaynaklarda adı Lao Tsu Lao Tse Laotze veya Laozi)olarak da geçer Lao Çince `yaşlı`, Zi da `hoca`, `bilge` demektir Tao Te Ching (Taoizm Çince: é"å¾·ç¶", Çin dilleri Pinyin: Dao De Jing) kitabının yazarı bilge Laozi`nin gerçekte yaşayıp yaşamadığı tartışılmaktadır Gene de Taoizmin kurucusu kabul edilen, önemli bir Çinde MÖ 600lü yıllarda doğ*muş olduğu kabul edilen Lao Tse tarafından kurulmuş olan felsefi öğreti Daha doğru bir deyişle, Taoizm, hem Lao Tsenin öğretisine, hem bu öğretiden çıkarılan felsefeye ve ayrıca Çinde, bu öğretiden yola çıkılarak geliştirilen dine verilen ad olarak karşımıza çıkar Çin Çin Halk Cumhuriyeti, yüzölçümü itibariyle dünyanın üçüncü, nüfus itibariyle en büyük ülke Güney Doğu Asya'da yer alır Yüzölçüm 'dir Başkenti Pekin olan ülkenin resmi dili Çince, para birimi Yuan'dır Doğusunda Güney Kore, kuzeydoğusunda ve kuzeybatısında Rusya, kuzeyde Moğolistan, güneybatıda Afganistan ve Pakistan, güneyde Hindistan, Nepal, Butan, Birmanya Laos ve Kuzey Vietnam, doğusunda ise Büyük Okyanus ile çevrilidir filozofudur Laozi Çin efsanelerine göre milattan önce 6 yüzyılda ChÇ" (æ¥?) Devletinin Ku (è?¦ç¸£ KÇ" Xií*n) ilinde, yani günümüzdeki Henan eyaletinin Lí¹yí¬ (鹿é??) kasabasında doğmuştur Akademisyenler ise, Çin`in En genel anlamda, düşünce ve teorileriyle başta kendisi olmak üzere halkının ve insanlığın ufkunu genişletmiş bir şeylerin yepyeni perspektiften görülmesini sağlamış kişi Biraz daha özel bir anlam içinde, hayata iyi yönleriyle bakan, hoşgörülü, güçlükleri tevekkülle karşılayan kalender kimse Yüz Düşünce Okulu ve Savaşan Beylikler Dönemi olan MÖ 4 yüzyılda yaşamış olabileceğini söylerler Hakkında pek çok efsane vardır Bir rivayete göre Zhou Hanedanlığının imparatorluk kütüphanesinde arşivciydi; 80 yaşına geldiğinde insanların doğal güzelliklerin ve iyiliğin yolundan gitmemesinden yorulmuş ve üzülmüş olarak Çin`i terk etti Hangu sınır kapısından geçerken muhafız Yin Xi, Laozi`dan gitmeden önce öğretilerini kaleme almasını istedi ve o da Tao Te Ching kitabını yazdı Bazılarına göre ise Laozi Çin`in efsanevi sarı imparatoru Huang-di`ydi Başka bir görüşe göre ise Tao Te Ching hepsi de Laozi takma ismini kullanan farklı yazarın kaleme aldığı metinlerden oluşur Çin`in ünlü tarihçilerinden Sima Qian MÖ 100 yılında yazdığı Shiji (şı-ci) adlı eserinde Laozi`nın biyografisini şu şekilde yazmiştir: â??â??Lao-Tzu Chou devletinin Ku mıntıkasında Li-hsiangg`da Chü-jen köyünde doğmuştur Kendi adı Erh, aile adı Li, müstear adı Tan`dır Chou sülalesi imparatorluğunun tarihçisi ve kütüphane muhafızıdır"[2] Buna göre onun asıl adı Li Tan (Lao-Tan)`dır Lao-Tzu, ona verilmiş bir lakaptır; â??â??İhtiyar Bilge`` anlamına gelir Çin sözlü geleneğinde MÖ 604 diye bilinen doğum yılı, Shiji`de kayıtlı değildir Bu, tarihin daha sonraları belirlendiğini göstermektedir Bununla beraber bu belge onun yaşadığını gösteren en iyi kanıt olarak kabul edilmektedir Mitolojiye göre, Laozi`nın annesi nurdan gebe kalmış, 80 yıl sonra ak saçlı, ak sakallı bir çocuk doğurmuş İşte Laozi, yani ihtiyar çocuk lakabı buradan gelmektedir Bu efsane daha ileriye götürülerek doğum tarihi MÖ 1321 yılına kadar çıkarılmış ve kutsal bir kişi olarak gösterilmiştir O zaman Lao-chun adını almıştır Bazı araştırmacılara göre, bu gibi uydurma hikayelerin çoğu Budizm`den sonra Budist hikayelerine rağbet için yazılmıştır [http://wwwtao-te-kingorg/indexhtml è?å* LÇ?ozÄ* é"å¾·ç¶" Dí*odí©jÄ«ng Chinese+English+German (Dr Hilmar KLAUS)] filozof-taslak Bu makale, online kullanıcı topluluğu tarafından oluşturulan ve düzenlenen özgür ansiklopedi projesi Wikipedia'nın Türkçe versiyonu Vikipedi'deki Laozi maddesinden kopyalanmıştır Bu makale, GNU Özgür Belgeleme Lisansı ilkeleri kapsamında özgürce kullanılabilir |
|