Latince Dil Bilgisi |
08-22-2012 | #1 |
Prof. Dr. Sinsi
|
Latince Dil BilgisiLatince fazlasıyla çekim içeren bir dil bilgisi yapısına sahiptir Bu açıdan zaman zaman Latin Dili ve Edebiyatı ile Yunan Dili ve Edebiyatı iç içe iki ana bilim dalıdır ve Klasik filoloji olarak bilinmektedir Latince'nin günümüzdeki önemi bilim dalı olmasıdır; bu nedenle batı dillerinin ve yazınlarının yanı sıra Eskiçağ ve Ortaçağ Tarihi, felsefe tarihi, epigrafi, tiyatro tarihi, Roma Hukuku gibi bir çok alanda, ayrıca Osmanlı arşivlerinde bulunan Latince yazılmış belgeler üzerinde bilimsel araştırma yapmak için gereklidir Türkçe`deki çekim yapısını andırsa da genel olarak çekim yapısı Türkçe, diğer Türk dilleriyle birlikte Altay dil ailesinin bir kolunu oluşturur Bu ailenin diğer üyeleri Moğolca, Mançu-Tunguzca ve Korecedir Japoncanın Altay dil ailesinin bir üyesi olup olmadığı konusu tartışılmaktadır Türkçe`den daha farklıdır Her kitap, okul ve hatta öğretmen, dil bilgisini farklı bir yöntem ve yapısal sıra ile öğretse de Latince dil bilgisi genel olarak dokuz ana başlık altında incelenebilir:Latin alfabesi ve telaffuzİsimler (``nomina``) ki bu ismin halleri ve isim çekimlerini içerirZamirler (``pronomina``)Filller (``verba``) ki bu zamanların kullanımı, fiil çekimleri ve düzensiz fiiller gibi konuları içerirSıfatlar (``adiectiva``)Zarflar (``adverbia``)Bağlaçlar (``coniunctiones``)Edatlar (``praepositiones``)Ünlemler (``interiectiones``) İsimler İsmin Halleri :``Konu hakkında detaylı bilgi için bakınız: Türkçe, diğer Türk dilleriyle birlikte Altay dil ailesinin bir kolunu oluşturur Bu ailenin diğer üyeleri Moğolca, Mançu-Tunguzca ve Korecedir Japoncanın Altay dil ailesinin bir üyesi olup olmadığı konusu tartışılmaktadır Latince dil bilgisi:İsmin halleri`` Latince`de toplam yedi hal ``(Casus)`` vardır İsim çekimlerini gösteren tablolarda bunlardan genelde beşi bulunur Latince`de ismin toplam yedi hali vardır ( Latince:``Casus``) Bu yedi halin Türkçe`deki isim halleri ile birebir denkliği sözkonusu olmadığı gibi Latince`de örneğing -den halinde olan bir isim Türkçe`ye çevrildiğinde -de hali alabilir Türkçe ``denk``leriyle Latince ismin halleri (Latince adlarıyla): Nominativus - Türkçe`de ismin yalın haline denktirVocativus - Türkçe`de tam karşılığı yoktur, seslenme halidir, özneye hitap edildiğini belirtirAccusativus - Türkçe`de ismin i haline denktirGenitivus - Türkçe`de ismin -in haline (iyelik hali) denktirDativus - Türkçe`de ismin -e haline denktirAblativus - Türkçe`de ismin -den haline denktirLocativus - (Eski Latince) Türkçe`de -de haline denktir İsim Çekimleri :``Konu hakkında detaylı bilgi için bakınız: Latince dil bilgisi:İsim çekimleri`` İsmin hallerine göre Latince`de beş çeşit isim çekimi vardır Fiiller :``Konu hakkında detaylı bilgi için bakınız: Latince dil bilgisi:Fiiller`` Latince`de toplam dört çeşit fiil çekimi (Declinatio), altı zaman (tempus), üç fiil kipi (modus) ve iki çatı (genus) vardır Çekimler Birinci çekim (-are)İkinci çekim (-eo, -ere)Üçüncü çekim (-o, -ere)Dördüncü çekim (-io, -ere)Beşinci çekim (-io, -ire) Zamanlar praesens: Simdiki zamanda olan olayları belirtir (Ahmet yürüyor)imperfectum: Geçmişte süregelen olayları belirtir (Ahmet yürüyordu)futurum simplex: Gelecek zamandaki olayları belirtir (Ahmet yürüyecek)perfectum: Geçmişte yaşanıp biten olaylar belirtir (Ahmet yürüdü)plusquamperfectum: Geçmiş zamanda bir olaydan önce yaşanmış başka bir olayı belirtir (Ahmet yürümüştü)futurum exactum: Gelecek zamanda tamamlanması beklenen olayları belirtir (Ahmet yarına kadar yürüyecek) Kipler indicativus: Olguları belirtir (Ahmet yürüdü)coniunctivus: Olasılık, eğilim ve ihtiyaçlar belirtmekte kullanılır (Ahmet yürümeli)imperativus: Emir kipi (Ahmet, yürü!) Çatılar activum: Etken çatı (Ahmet masayı taşıdı)passivum: Edilgen çatı (Masa Ahmet tarafından taşındı) Göz At Latince Dil bilgisi Linkler[http://wwwmathohio-stateedu/~econrad/lang/latinhtml Latin grammar] (İngilizce)[http://wwwcsutkedu/~mclennan/OM/grk-lathtml Yunanca ve Latince kaynakları] (İngilizce)[http://wwwtextkitcom/latin_grammarphp textkitcom - Learn Latin] (İngilizce)[http://cornellcollegeedu/classical_studies/scriba/zipshtml Scriba 10 - Oxford Latince Dersleri için hazırlanmış yardımcı bir yazılım] (İngilizce) Bu makale, online kullanıcı topluluğu tarafından oluşturulan ve düzenlenen özgür ansiklopedi projesi Wikipedia'nın Türkçe versiyonu Vikipedi'deki Latince dil bilgisi maddesinden kopyalanmıştır Bu makale, GNU Özgür Belgeleme Lisansı ilkeleri kapsamında özgürce kullanılabilir |
|