Edebali

Osmanlı Devletinin kuruluş yıllarında yaşamış büyük İslam alimi,Osman Gazinin kayınpederi ve hocası ŞeyhEdebali ismiyle meşhur oldu Karamanoğulları topraklarında doğdu Doğum tarihi bilinmemektedir 1326 (H726) tarihinde, Bilecikte vefat etti


Edebali ilk tahsilini memleketinde yaptıktan sonra Şama gittiPekçok alimden fıkıh, tefsir, hadis ve diğer ilimleri tahsil edip, üstün derecelere yükseldiTasavvuf yoluna girip manevi olgunluğa kavuştuİnsanlara doğru yolu anlatıp, hak dine kavuşturmak için memleketine döndü Bir rivayette Baba İlyasHorasaninin halifelerinin ileri gelenlerindendi Eskişehir yakınlarında İtburnu denilen bir köyde ikamet eder, ilim öğretmekle meşgul olurdu İslam dünyasında eskiden beri mevcud olan fütüvvet ehli ve Anadoluda mühim bir yeri olan ahilerle irtibatı vardıAnadolu Selçuklu Devleti sultanı tarafından devletin Batı Anadolu sınırlarındaki Söğüt yöresine yerleştirilenKayı Boyu mensuplarının reisi Ertuğrul Beyin oğlu Osman Bey, kendisini, ilim ve feyzinden istifade için sık sık ziyaret ederdi


Edebali hazretleri, kendi parasıyla Bilecikte bir dergah yaptırarak, gelen geçenlere, fakir ve muhtaçlara ikramda bulunduOsman Bey de bir çok defa burada misafir kaldıHatta bir gece dergahta yatarken rüyasında Şeyh Edebali hazretlerinin göğsünden bir ayın çıkıp kendi göğsüne girdiğini ve göğsünden bir büyük ağaç bitip dallarının alemi kapladığını, altından birçok nehirlerin çıkıp insanların bu sulardan istifade ettiğini görmüştü Sabah olup rüyayı anlatınca, Edebali hazretleri, bu güzel rüyayı şöyle tabir etti:


"Sen, Ertuğrul Gazi oğlu Osman, babandan sonra bey olacaksınKızım Mal Hatunla evleneceksin Benden çıkıp sana gelen nûr budur Sizin asil ve temiz soyunuzdan nice padişahlar gelecek, onlar nice devletleri bir çatı altında toplayacaklar,Allahü teala nice insanın huzûr ve saadete kavuşmasına, İslam dini ile şereflenmesine senin soyunu vesile edecektir


Sonra OsmanBeyi tebrik ettiGözünün nûru kızını bu mübarek insana nikah etti


1326 (H 726) senesinde 125 yaşlarında Bilecikte vefat etti Dergahının yanında defnedildi Eskişehirde de adına bir türbe yapıldıVefatından bir ay sonra kızı, dört ay sonra da damadı OsmanGazi vefat etti


Edebali, damadı Osman Bey tarafından kurulan Osmanlı Devletine manevi güç verdi SultanOsmanın hürmet ettiği, her hususta istişarede bulunup danıştığı en yakın yardımcılarından oldu Âlimlere ve evliyaya yakın olmanın ehemmiyetini gayet iyi bilenOsman Gazi, kendisinden sonra gelecekOsmanlı sultanlarına bıraktığı vasiyetnamesinde İslam alimlerine hürmet edilmesini, onlara her türlü kolaylığın gösterilmesini ve her işte kendilerine danışılmasını tavsiye ederek, cihanın en büyük devleti olmanın yolunu gösterdi