Şihabeddin Muhammed Guri |
08-21-2012 | #1 |
Prof. Dr. Sinsi
|
Şihabeddin Muhammed GuriŞihabeddin Muhammed Guri Kuzey Hindistan'ı fethederek Delhi Türk Devletinin temelini atan Gurlu hükümdarı (Bkz Gurlular) Firuzkuh'ta Gur emiri olan Behaeddin Sam'ın iki oğlundan biri olan Şihabeddin Muhammed Guri, ağabeyi Giyaseddin Muhammed Guri ile birlikte amcaları Hüseyin Cihansuz'un oğlu Seyfeddin'in hizmetinde çalıştılar Seyfeddin'den sonra Gıyaseddin, Gur tahtına çıktı Şihabeddin de, onun sercandarı oldu Hindistan'a yaptığı akınlarla güçlenen Şihabeddin, Muizziddin ünvanını aldı Gazne'yi merkez edindi O, doğuya giderken ağabeyi de, batıda faaliyetlerde bulundu Karmatilerden Mültan'ı, Hindulardan Uç'u alan (1175) Muizziddin Guri, Lahor emirini kendisine bağladı (1186) Tarori'de Hindularla yaptığı savaşı kaybettiyse de (1191), ertesi sene, Muinüddin Çeşti hazretlerinin işaretiyle çıktığı seferde, aynı yerde büyük bir zafer kazandı Ecmir'i aldı Mabetleri cami ve medreseye çevirdi İslamiyeti yaymak için tedbirler aldı Delhi'yi haraca bağladıktan sonra Kutbeddin Aybek'i Hindistan'a vali tayin ederek Gazne'ye döndü Aybek, Kuhram'ı merkez edindi Muizziddin ağabeyinin vefatı üzerine Gur sultanı oldu Harzemşahlar ve Hindistan üzerine seferler yaptı 1204'te Harzemşah üzerine yaptığı seferde, Karahitay ve Oğuzların saldırısına uğrayarak bozguna uğradı (1205) Hindistan'da çıkan bir ayaklanmayı bastırdıktan sonra geri dönerken çadırında öldürüldü (1206) Oğlu olmadığı için yerini, Ortaasya'dan getirtip yetiştirilmelerine büyük ehemmiyet verdiği Türk komutanlarına bıraktı Bunlardan Kutbeddin Aybek Delhi merkez olmak üzere Hindistan'da DelhiTürk Devletini kurdu Velinimetlerine nispetle bu hanedana Muizziler adı verildi (Bkz Delhi Türk Sultanlığı) Yine Muizziddin'in Türk asıllı komutanlarından Taceddin Yıldız, Gazne'de hükümdar oldu Aybek'in damadı, İltutmuş döneminde Gazne de, Delhi Türk Devletine bağlandı (1216) Kaynak: Rehber Ansiklopedisi |
|