Senfonik Şiir

Senfonik şiir müzikte bir konu, olay ya da şiirsel içerikli metinden kaynaklanan ve bu temel üzerine yazılmış orkestral bir formudur Lvan Beethoven`ın Egmont, Cariolan ve 3 Leonore uvertürleri ile bunların daha çok ya da az dramatik ardılları senfonik şiirin ilk örnekleri sayılabilir F Mendelssohn ve H Belioz`un konser uvertürleri de F Liszt `in senfonik şiirlerine ön ayak olmuştur Bunlardan biri Hugo`nun "Ce qu`on entend sur la montagne" satırları üzerine yaratılmıştır ve Liszt`in 12 senfonik şiirinin ilkidir (1848-58)

Senfonik şiir, Bohemya`da ve Rusya`da ulusalcı fikirler için bir araç olmuştur B Smetana 1857`de edebi konular üzerine birkaç senfonik şiir yazdı ve bu eserler kesinlikle Liszt etkisi göstermektedir Altı eseri kapsayan ve bölümlerinden birisi de "The Moldau" olan "My country" adlı eseri Çek tarihi ve kültürü üzerine yazılmış bir eserdir Bu eserin başarısı bir yana ondan sonraki kuşak genç besteciler için büyük bir kaynak olmuştur, özellikle ADvorak ve J Suk Rusya`da M Glinka`nın "Kamarinskaya" sı (1848) Balakirev`in senfonik şiirleri için de bir ön ayak görevini görür A Borodin ve M Mussorgsky ulusal konular, P I Tschaikowsky ise tersine "Romeo & Juliette", Hamlet" ve "Francesca da Rimini" için edebi bir dile başvurdu Senfonik şiir için en iyi örneklerden biri kabul edilen " Francesca da Rimini" büyük İtalyan yazar Dante`nin en önemli eseri "La Divinia Comedia" dan alıntı bir konudan bir bölümü işler
C Frank, Liszt`ten önce Hugo`nun "Ce qu`on entend sur la montagne" adlı yapıtı üzerine orkestra için bir eser yazmıştı fakat bu eser 1870`lerde gündeme geldi, "The New Society National" tarafından desteklenerek C Saint-Seans`ı ise "Le rouet d`Omphale" ve "Danse macabre" ile V d`Indy ve Duparc takip etti ve 1876`da C Frank senfonik şiir yazmaya tekrar başladı, önce "Les Eolides" sonra da "Le chasseur maudit" ile "Les Djinns" adlı eserlerini yazdı Fransız senfonik şiirleri arasında Ducas`ın "L`apprenti-sorcier" adlı eseri parlak bir öyküsel yapıya sahiptir
R Strauss, senfonik şiir (Symphonic poem) yerine "Tonepoem" terimini yeğledi İlk senfonik şiirleri onun erken kariyeri için repertuarına büyük katkıda bulundu Bunlar "Don Juan, "Till Eulenspiege"l, "Also sprach Zarathustra" ve "Don Quixote" adlı eserleridir Bu eserlerinde orkestrasyon açısından bütün kabiliyetini kullandı ve eserlerini detaylı bir kontrapuan içinde ördü, kromatizm ve armoniyi kullanışı ve temaları geliştirimi nasıl becerikli bir besteci olduğunun kanıtıdır Bu akımın pek tanınmayan kahramanlarından birisi de şüphesiz Polonyalı M KarÅ?owicz`dir Son 6 eseri olan senfonik şiirleri onun Polonya`nın en büyük sanatçılarından biri olmasını sağladı 1906-8 yılları arasında yazdığı "StanisÅ?aw i Anna Oswiecimowie" adlı en büyük eseri onun ne kadar parlak bir sanatçı kimliği olduğunun göstergesidir

Senfonik şiir için en son katkıda bulunan önemli besteci J Sibelius olsa gerek Senfonik şiirin 20 yüzyıldaki düşüşü, romantik fikirlerin reddedilmesinden ve onun yerini alan müziğin dayandığı fikirlerin soyut ve bağımsız olmasından kaynaklandı

Bestecilerine göre Senfonik şiirlerin listesi
Claude Debussy ``Prí©lude í* l`aprí¨s-midi d`un faune````Dances Sacrí©e et Profane`` Arp ve Orkestra için(1903)``La Mer (Debussy)La Mer``, Orkestra için (Senfonik bölümler) (1905)
Franz Liszt ``Ce qu`on entend sur la montagne``, (1848-9) (Victor Hugo) ``Tasso: lamento e trionfo``, (1849) (Byron) ``Les prí©ludes, after Lamartine`` (1848, rev before 1854) ``Orpheus``, (1853-4) ``Prometheus``, (1850) ``Mazeppa``, (1851) ``Festklí¤nge``, (1853) ``Hí©roí¯de funí¨bre``, (1849-50) ``Hungaria``, (1854) ``Hamlet``, (1858) ``Hunnenschlacht``, (1857) ``Die Ideale`` (1857) (Schiller)
Sergei Rachmaninoff``The Rock``, op 7 (1893)``Caprice Bohí©mien``, op12 (1894)``The Isle of the Dead``, op29 (1909)
Ottorino Respighi``Fontane di Roma`` (``Roma çeşmeleri`` - 1916)``Pini di Roma`` (``Roma çamları`` - 1924)``Feste Romane`` (``Roma şenlikleri`` - 1928)``Brazilya izlenimleri(1928)
Camille Saint-Saëns``Le Rouet d`Omphale``, op 31``Phaí©ton``, op 39``Danse Macabre (Saint-Saëns)Korkunç dans``, op 40``La Jeunesse d`Hercule``, op 50
MieczysÅ?aw KarÅ?owicz``Returning Waves, op9 (1904)``Eternal Songs``, op10 (1906)``Lithuanian Rhapsody``, op11 (1906)``StanisÅ?aw i Anna OÅ¡wiecimovie``, op12 (1906)``Sorrowful Tale``, op13 (1908)``Episode during a Masquarade``, op14 (1908-09)
Alexander Scriabin``The Poem of Ecstasy``, op 54 (1905)``Prometheus: The Poem of Fire``, op60 (1910)
Dmitri Schostakowitch``October``, op 131 (1967)
Jean Sibelius``Kullervo (Sibelius)Kullervo``, Soprano, Bariton, Koro ve orkestra için senfoni Op7 (1892)``En Saga``, Senfonik şiir orkestra için Op9 (1892)``Rakastava`` (The Lover) bayanlar korosu, yaylılar (ya da yaylılar ve perküsyon) için Op14 (1893/1911)``Lemminkí¤inen Suite`` (Orkestra için dört efsane Kalevala)`dan Op22 (1893)``Skogsrí¥et`` (The Wood Nymph), Senfonik şiir Op15 (1894)``Ví¥rsí¥ng`` orkestra için Op16 (1894)``King Christian II SuiteKung Kristian (King Christian`` Op27 (1898)``Sandels``, Orkestra ve koro için doğaçlama Op28 (1898)``Finlandia (senfonik şiir)Finlandia`` Orkestra ve koro için (isteğe bağlı olarak) Op26 (1899)``Snöfrid`` Anlatıcı, koro ve orkestra için Op29 (1899)``Tulen synty`` (Ateşin kaynağı) Op32 (1902)``Kuolema`` (Valse Triste ve Scene with Cranes) orkestra için Op44 (1904/1906)``Pohjola`nın kızıPohjolan tytí¤r`` (Pohjola`s Daughter), orkestra için senfonik şiir Op49 (1906)``Svanevit`` (Swan-white), Op54 (1908)``Nightride and Sunrise``, orkestra için senfonik şiir Op55 (1909)``Dryadi`` (The Dryad) for orchestra Op45/1 (1910)``The Bard (Sibelius)Barden`` (The Bard), orkestra ve arp için senfonik şiir Op64 (1913/1914)``Luonnotar``, soprano ve orkestra için senfonik şiir Op70 (1913)``The OceanidesAallottaret`` (The Oceanides), orkestra için senfonik şiir Op73 (1914)``Oma Maa`` (Our Fatherland) orkestra ve koro için senfonik şiir Op92 (1918)``Jordens sí¥ng`` (Song of the Earth) orkestra ve koro için senfonik şiir Op93 (1919)``Ví¤inön virsi`` (Ví¤inö`s song) orkestra ve koro için senfonik şiir Op110 (1926)``Tapiola (Sibelius)Tapiola``, orkestra için senfonik şiir Op112 (1926)


Bu makale, online kullanıcı topluluğu tarafından oluşturulan ve düzenlenen özgür ansiklopedi projesi Wikipedia'nın Türkçe versiyonu Vikipedi'deki Senfonik şiir maddesinden kopyalanmıştır Bu makale, GNU Özgür Belgeleme Lisansı ilkeleri kapsamında özgürce kullanılabilir