Merkez Efendi Camii

Giriş
Bizans surlarının Mevlanakapısından çıkınca caddenin karşısındaki semtte Merkezefendi Mezarlığı, Merkezefendi Camii bulunur Camiye iki yoldan, biri mezarlık içindeki yoldan diğeri mezarlık çevresini dolanarak gidilmektedir


Tarih
Banisi Yavuz Sultan Selim`in kızı Şah Sultan`dır Şeyh Muslihiddin Merkez Musa Efendi bMustafa için yaptırmıştır Avlu kapısı üzerindeki yeşil kitabede 1514 ve 1580 ikinci imar tarihi vardır 1837`de Yavuz Sultan Selim Osmanlı sultanlarının dokuzuncusu, İslam halifelerinin yetmiş dördüncüsü Sultan İkinci Bayezid'in oğlu olup, annesi Dulkadirli ailesinden Aişe Hatundur 1470 yılında Amasya'da doğdu Şehzadeliğinde, devrin alimlerinden mükemmel bir tahsil ve terbiye gördü Arap, Fars dilleriyle yüksek din ve fen ilimlerini öğrendi Askeri sevk ve idare ile devlet yöneticiliğini öğrenmesi için, şehzadeliğinde Trabzon Valiliğine gönderildi

II Mahmut yenilemiştir


Mimari
Kare planda, kargir, ahşap çatılı, bitişik tek şerefeli minaresi bulunan cami sarı boyalıdır Cami ve çevresi şöyle yapılanmıştır: Cami, türbe, çilehane, mezarlıklar, Abdülbaki Paşa Kütüphanesi, Hamam, Kurs, Gasilhane ve Adak yerleri

Camiye avlu kapısından girildiğinde solda küçük bir türbede Merkez Efendi`nin iki torununun sandukaları bulunur Buranın karşısında Merkez Efendi Türbesi vardır Sağda cami dış giriş kapısına 4 basamaktan çıkılır Cami zemin ve tavan ahşaptır İç giriş kapısı yekpare bir iç alana açılır Dış giriş kapısından girince sağ ve soldan üst kata çıkılır, burası hanımlar içindir

Merkez Efendi, cami giriş kapısının açıldığı geniş bahçedeki türbesinde yatmaktadır Tavanı kubbelidir Ptesi salı dışında 9-16 arası açıktır Türbede giriş bölümündeki ahşap tavanlı bölümdeki parmaklıkla çevrili tarafta Şeyh Hüseyin Efendi, Şeyh Ahmed Mesud, Mmustafa Efendi, Nurullah Efendi, Hatice Hanım, Sıdıka Hanım, Fatma Hatun, Şeyh Mehmed Nureddin yatmaktadır Bağdadi kubbeli bölmede ise Merkez Efendi`nin sandukası bulunur Önünde Hattat Aziz Efendi`nin bir levhası vardır


Merkez Efendi
Türbe dış duvarında ve içerdeki duvarda bulunan Türkçe kitabelerde, Kanuni Sultan Süleyman ile harbe gitmiş gazi, hekim, din ve tasavvuf alimi olduğu yazılıdır 1463`de Denizli`de doğmuş, İstanbul medreselerinde okumuş, müderrislik yapmış, Manisa`ya gitmiş ve burada mesir macununu bulmuş, tekrar İstanbul`a gelerek Sünbül Efendi`ye intisap etmiştir Halveti tarikatının Sünbüli kolu şeyhi Sünbül Sinan Efendi`nin halifesidir, onun vefatıyla şeyh olmuştur


Çilehane
Türbenin hemen arkasında 15-20 basamaklı bir merdivenle inilen çilehane, bir 30 metrekarelik bir kuyu üzerine oturtulmuş küçük bir kapı ve benekli penceresinden başka birşeyi olmayan bir barakadır Kırmızı balıkların yüzdüğü havuz çevresini dolanan dar bir yol barakayı kuşatır

Çilehane ön tarafında parmaklıkla çevrili 8 ince sütuna dayalı ahşap tavanlı bir şadırvan ve etrafında iki kilitli kuyu vardır Bütün bu bölümlerin etrafı mezarlıktır Mithat Paşa, Sabahattin-Rahmi ve HEyüboğlu kardeşler, Halil Nadaroğlu, Tahsin Öz, Tevfik Kut, Mükremin Halil Yinanç, Atatürk`ün hafızı Yaşar Okur burada medfundur

Külliyenin hamamı camiden 200 m uzaktadır İç kapısının sağındaki bölmenin üzerinde Merkez Efendi`nin burada yıkandığı yazmaktadır

Cami avlu kapısından girmeden solda eskiden çocuk kütüphanesi olan Abdülbaki Paşa darülkurrası vardır Burası küçük bahçesinde paşanın mezarı olan kubbeli taş yapıdır Araba trafiğinin kütüphane tarafından kapatılmasıyla bu küçük meydanda tıp şenlikleri düzenlenmektedir Kütaphanenin yan tarafındaki üç katlı ahşap bina metruktur, yanındaki yeni yapılar Kuran kursu ve talebe yurdudur



Bu makale, online kullanıcı topluluğu tarafından oluşturulan ve düzenlenen özgür ansiklopedi projesi Wikipedia'nın Türkçe versiyonu Vikipedi'deki Merkez Efendi Camii maddesinden kopyalanmıştır Bu makale, GNU Özgür Belgeleme Lisansı ilkeleri kapsamında özgürce kullanılabilirSultan İkinci Mahmud (1785 - 1839), 20 Temmuz 1785 tarihinde İstanbul'da doğdu Babası Sultan Birinci Abdülhamid, annesi Nakşidil Valide Sultan'dır Orta boylu, geniş omuzlu, beyaz sakallı, zarif ve sevimli yüzlüydü Diğer Osmanlı padişahları gibi kuvvetli bir tahsil gördü Öğrenimi ile Sultan Üçüncü Selim padişahlığı sırasında bizzat meşgul olmuştu