Mantığın Tarihçesi

Mantık biliminin kurucusu Aristotelestir ( MÖ 384-322 ) Aristoteles, Organan adlı altı kitabında mantık konularını incelemiştir Aristo bu kitaplarda terimler, akıl yürütmeler ve çeşitli ispat şekilleri üzerinde durmuştur Akıl yürütme şekillerinden en çok kıyasa önem vermiştir


Aristodan sonra Aristoteles MÖ 384 - MÖ 7 Mart 322 tarihleri arasında yaşamış Yunanlı filozof ve bilim adamı Platon ile birlikte Batı düşüncesini en çok etkileyen en önemli iki kişiden biri olarak düşünülür

Stoacılar mantık konularıyla uğraşmışlardır Stoacılar mantığı şekille ve dille ilgili bir bilim haline getirmeye çalışmışlardır


Gerek İslam dünyasında gerek İslam, Allah'ın insanlara Hz Muhammed (sav) aracılığı ile gönderdiği son ilahi dindir


Arapçada seleme (Allah'a tamamen bağlanmak) kökünden gelen İslam sözcüğünün Türkçe anlamı "Allah'a ve onun buyruklarına kayıtsız şartsız inanan" demektir Bu kelime aynı zamanda, Hz Muhammed aracılığıyla ilkeleri bildirilen ve Müslüman adı verilen (Arapça İslamlığı kabul eden anlamına, müslim'den) 600 milyon insanı bünyesinde toplamış büyük bir dinin de adıdır

Avrupada Aristonun mantık anlayışı yüzyıllar boyunca egemen olmuş ve Aristo tek otorite olarak benimsenmiştir


İslam dünyasında mantık çalışmaları Aristonun eserlerinin Arapçaya çevrilmesiyle başlamıştır Büyük İslam mantıkçıları arasında Farabi, İbni Sina, Fahrettin Razi ve Seyyid Şerif sayılabilir


Batıda mantık çalışmaları da Aristonun eserlerinin Latinceye çevrilmesiyle başlar Ortaçağ Avrupasında Aristo mantığının büyük temsilcileri olarak Albertus Magnus, Thomas d Aquin, Pierre dEspagne adları sayılabilir Aristonun Avrupada egemenliği Rönesansa kadar devam etmiştir


Avrasya olarak bilinen eski dünya kıtasının batısındaki büyük yarımada olan Avrupa, Sami dillerde Erep (yahut Irib) Güneşin Battığı taraf anlamına gelir Fenikelilerden Yunanlılara geçen bu ad, Yunanca'da Europa olmuş ve Ege Denizi'ne göre batıda bulunan ülkelere bu ad verilmiştir


Rönesanstan sonra, doğa bilimlerindeki gelişmeler karşısında metod olarak Aristo mantığının yetersizliği ortaya çıktı Aristo mantığının bel kemiğini oluşturan kıyasa Bacon ve Descartes karşı koydular Kıyasın yetersizliğini göstererek yeni yollar aradılar Düşüncelerin böyle bir yola yönelmesi bilimlerin gerek genel ve gerek özel metotlarının saptanmasına yol açtı


Rönesans "Yeniden doğuş" anlamına gelen bir süreçtir 15 yüzyılda başlayan bir süreç, aynı yüzyıl içinde bütün Avrupa'ya yayıldı Bu yenilikte, Roma ve Grek başarılarının yeniden cezalandırılması istemi vardır Rönesans şu temel anlayışlara dayanıyordu 1)Yeryüzü ilgi çekici ve araştırılmaya değer bir yerdir, 2)İnsan güçlüdür ve bu gücüyle büyük başarılar elde edebilir, 3)İnsanın sürekli faal olması şerefli birşeydir ve 4)Gerçek güzeldir i

Yeniçağ felsefesinde bilimlerde metot sorunlarının öneminin artması, özelikle öğrenim amacıyla yazılan mantık kitaplarında, mantığın asıl konularının ihmale uğrayıp, metot sorunlarının ön plana alınmasına neden olmuştur Böyle bir tutum, mantığın yalnız metot olarak anlaşılmasının bir sonucudur


Mantık bilimi 19 yüzyılın ikinci yarısında başka bir yönde gelişmiştir Bu gelişme sembolik mantık alanında olmuştur De Morgan ve S Jevonsın bu alandaki çalışmaları ile Boole Cebiri adı verilen ve mantığı matematiğe dayandıran bir sistem kurulmuştur Sonraki çalışmalarda ise mantık matematikten bağımsız olarak ele alınmış ve matematiği yeni mantığa dayanarak temellendirme amacı güdülmüştür


Önermeler Mantığı ile Niceleme Mantığından oluşan İki Değerli Mantık ilk olarak G Frege tarafından kurulmuş, sonra da B Russel ile A N Whiteheadin çalışmalarıyla bugünkü biçimini almıştır


Çok değerli mantık sistemleri ilk olarak J Lukasiewicz ve E L Post tarafından kurulmuştur Daha sonra H Reichenbach " Olasılık Mantığı" adıyla sonsuz sayıda doğruluk değerli bir mantık sistemi kurmuştur


Daha sonraları " Kiplik Mantığı " , "Özdeşlik Mantığı", " Varlık Mantığı" kurulmuştur


Günümüzde mantık matematiğe, doğa bilimlerine, eleştirel düşünme ve akılcı tartışmaya uygulanmaktadırözel isim, yeni yüzyıl