Mardin Turistik Bilgiler

Mardin, târihî eserler bakımından oldukça zengin bir ilimizdir Zamânımıza ulaşan eserlerden bâzıları şunlardır:


Emînüddîn Külliyesi: Artuklu Sultanı Necmeddîn İlgâzinin kardeşi Emînüddîn tarafından yaptırılan külliye; câmi, medrese, hamam, çeşme, dârüşşifâ, bimâristandan meydana gelmiştir Külliye çeşitli zamanlarda tâmir görmüştür Medrese kısmı depo olarak kullanılmaktadır


Necmeddîn Câmii: Artuklu sultanı Necmeddîn İlgâzi tarafından yaptırılmıştır Sarı câmi, Mâristan Câmi ve Medrese diye anılan bu câmi hâlen kullanılmaktadır Yapım târihi kesin olarak bilinmemektedir


Ulu Câmi: On ikinci asırda Artukoğulları tarafından yapılmıştır Taş kubbe ve minâresi sanat şâheseridir Üç giriş kapısı vardır Câminin mihrabındaki ve ahşap minberindeki süslemeler çok güzeldir


Abdüllatif (Latifiye) Câmii: Artuklular zamânında 1371de devlet görevlilerinden Abdüllatif isimli bir zât tarafından yaptırılmıştır Zamânımızdaki minâresini 1845te Musul vâlisi Gürcü Mehmed Paşa yaptırmıştır Minber ve mahfil Selçuklu ahşap işçiliğinin orijinal örneklerindendir


Hâtuniye Medresesi: Gül Mahallesinde Artuklu Sultanlarından Necmeddîn Alpinin eşi Sitti Radviyye tarafından yaptırılmıştır Tâmir ve ilâvelerle, ilk orijinalitesini kaybeden eser, medrese mîmârisinin önemli örneklerindendir Günümüzde yıkık vaziyettedir


Mârufiye Medresesi: Şar Mahallesinin kuzeyindedir Beytil Artuki veya Hacı Mâruf Medresesi adlarıyla bilinmektedir Kitâbesi yoktur Mîmâri tarzından on üçüncü asır başlarında yapıldığı anlaşılmaktadır Medrese, câmi ve türbenin kapalı bir bütünlük meydana getirdiği, iki katlı açık medreselerin öncüsü sayılmaktadır


Şehidiye Medresesi: Semanin Medresesi adıyla bilinen yapı 1239-1260 yılları arasında yaptırılmıştır Yapılan tâmir ve ekler yüzünden orijinalliğini kaybetmiştir Yer yer görülen bezemelerden medresenin ilk yapıldığında çok zengin süslemeli olduğu anlaşılmaktadır


Zinciriye Medresesi: Medrese Mahallesindedir 1385te yaptırılan bu eser geniş bir alanı kaplamaktadır Doğu ve batı kesimlerindeki kubbeler dilimlidir Günümüzde müze hâline getirilmiş olup, müzede İslâm öncesi ve sonrası eserler sergilenmektedir


Kâsımiye Medresesi: Akkoyunlu Sultanı Kâsım tarafından 1487de yaptırılmıştır Mîmârî ve bezeme açısından Artuklu devri özelliklerini göstermektedir Duvardaki silinmeyen kırmızı izlerin şehîd edilen Sultanın kan izleri olduğu kabul edilir


Şah Sultan Hâtun Medresesi: Akkoyunlu İbrâhim Beyin hanımı Şah Sultan yaptırmıştır On altıncı asırda yapılan eserin büyük kısmı yıkılmıştır


Harzem Tâceddîn Mesud Medresesi: Kızıltepe ilçesinin 8 km kuzeydoğusunda Zerkan Suyu kıyısındadır Artukoğullarından Melik-ül Mansur Nâsıreddîn Artuk Aslanın âzâdlı kölesi Taceddîn Mesud bin Abdullah yaptırmıştır Yapılan ekler ve tâmiratlar yüzünden büyük değişikliğe uğramıştır Günümüzde birkaç âile ev olarak kullanmaktadır


Kızıltepe (Dunyasır) Köprüsü: Kızıltepe-Derik karayolunda Zerkan Suyu üstündedir Kitâbesi olmayan köprü Artukoğulları devrinde yapılmıştır Kireçtaşından yapılan köprü yer yer yıkıktır Ortada büyük, yanlarında ikişer küçük beş gözü vardır


Mardin Kalesi: Onuncu asırda Hamdânîlerden Abdullah bin Hamdan zamânında yapılmıştır Yüksekliği doğuda 1200 m, batıda 1800 m olan bir tepe üzerindedir Kalede câmi ve ev kalıntıları vardır Kalede Akkoyunlulardan kalma saray ve câmi harâbe hâlindedir Kale 800 m uzunluğundadır Şehri kuşatan surların 6 kapısı vardı


Rabat Kalesi: Derik ilçesinin 15 km batısında Artukoğullarının en büyük eseridir 15 burçludur Yer altında saray kalıntıları ve mahzenler, su sarnıçları sağlam bir şekilde durmaktadır


Savur Kalesi: Savur ilçesinde olup Romalılardan kalmadır


Aznavur Kalesi: Nusaybin yolunda onuncu asırda Hamdânîler tarafından yaptırılmıştır


Dârâ Kalesi: Mardine 30 km uzaklıkta olup İranlılar tarafından yapılmıştır


Dermenitan Kalesi; Mazıdağının Gümüşova köyündedir Sarnıç, ev, erzak ambarı kalıntıları vardır


Kız Kalesi: Saç ayağı şeklinde üç kale olup, "Bel-el Saferan" Manastırını üç taraftan korumak için yapılan müstahkem mevkidir


Eski eserler: Deyruzzaferan Manastırı: Hıristiyan dünyâsının en eski kiliselerinden biridir Dördüncü asırda yapılmış olup Süryânîlerin dînî merkeziydi Mardine 8 km mesâfededir Bu binâda kilise, mahzenler ve mezarlar vardır Bugün burada düşkünler evi ve öksüzler yurdu da bulunur Etrâfı ağaçlıklı olup mesîre yeridir Manastır içinde 52 Süryânî patriğinin mezarı vardır Deyr el-Umar Manastırı: Midyatta Hasköy sınırları içindedir Meryemana Kilisesi çok eski bir kilisedir Bizanslılar yaptırmıştır Fittar Harabeleri: Derik ilçesindedir Bir vâdi içinde 1000 x 500 metrelik bir şehir kalıntısıdır Yekpâre taşlarla büyük binâlar yapılmıştır


Nusaybinde Roma devrinden kalma kilise ve taştan yapılmış Tâk-ı Zafer vardır Makedonya Kralı İskender, Daryüsü yenince bu zafer takından geçmiştir Dârâ Harâbeleri: Dârâ Kalesi yanında Dârâ tarafından kurulan Dârâ şehrinin kalıntılarıdır Mardin-Nusaybin yolu üzerindedir Târihin ünlü şehri Anastiasprpolisin günümüze kadar ulaşan harâbeleri: Suriye sınırı yakınında Cizreye 20 km mesâfede olup, bu harâbelerde çivi yazılı taş ve kayalar vardır Mardin şehri kalıntıları: Nusaybinin kuzeyinde olup, ilk çağlara âit, bir şehirdir Mar Yakup: Mermerden kabir olup Nusaybindedir


Mesîre yerleri:


Çok sayıda târihî eserlere sâhip olan Mardinde mesîre yerleri oldukça azdır Halk genellikle akarsu kıyılarından mesîre yeri olarak faydalanmaktadır Mayıs ayının ilk haftası mesire yerlerine çıkılır Buna Yorganlar Haftası "Sebitil Batere" denir


Kaplıca ve içmeler:


Mardinde şifâlı su kaynağı yok denecek kadar azdır İldeki tek kaplıca Germiab Kaplıcasıdır Bu kaplıca Dargeçit ilçesinin Ilısu köyü yakınlarında Dicle Nehri kıyısındadır İçme ile, karaciğer, barsak ve safra yolları hastalıklarına; banyo ile romatizma nefrit, polinefrit, nevralji, cilt ve kadın hastalıklarına faydalıdır