Müstakimzade

Müstakimzade Osmanlı alimlerinin Ünlülarından İsmi, Süleyman Sa'deddin'dir Babası Müstakim Emin Efendinin ismine izafeten Müstakimzade diye Ünlü olmuştur Künyesi, Ebü'l-Mevahib, lakabı Ma'suni ve Emini'dir İstanbullu olduğu için İstanbuli nisbesi verilmiştir 1719 (H 1131) senesinde İstanbul'da doğdu


Müstakimzade Süleyman Sa'deddin Efendi küçük yaştan itibaren ilim tahsiline başlayıp önce babasından ilim öğrendi Daha sonra devrin alimlerinden Fatih Camii imamı Seyyid Yusuf Efendiden kıraat ve fıkıh ilmi tahsil etti Padişahın has tabiplerinden Baştabip Hayatizade Mustafa Feyzi Efendiden ilim öğrendi Yine zamanın alimlerinden Yemliha Hasan Efendi, Hafız Mehmed Efendi, Babadağlı Süleyman Efendi ve Seyyid Mehmed Efendiden çeşitli ilimleri, Şeyh Abbas Rasim Efendiden, Farsçayı öğrendi Üsküdar Valide Camii vaizi isazade Şeyh Mehmed Salih Efendiden hadis-i şerif ilmini öğrendi Fındıkzade İbrahim Efendi, Edirnekapılı Mehmed Rasim Efendi ve Katibzade Mehmed Refi Efendiden aldığı derslerle, hat (güzel yazı) sanatında yetişti Zahiri ilimleri öğrendikten sonra tasavvuf ilmini öğrenmek için Şeyh Mehmed Salih Sahavi'ye talebe oldu Daha sonra büyük alim ve yüksek bir veli olan Mehmed Emin Tokadi hazretlerinin sohbetlerinde ve ilim meclisinde bulundu Ondan manevi feyz alıp, tasavvufun yüksek derecelerine ulaştı Mehmed Emin Tokadi hazretleri onu Ahrariyye yolunda yetiştirip, icazet ve hilafet verdi Müstakimzade Süleyman Sa'deddin Efendi hocası Mehmed Emin Tokadi hazretlerinin vefatından sonra da ilmi çalışmalarına devam etti Pekçok eser yazdı Bazı kıymetli eserleri Türkçeye tercüme etti İslam dünyasında yazılan eserler arasında benzeri bulunmayacak derecede kıymetli bir eser olan Mektubat-ı İmam-ı Rabbani'yi ve Mektubat-ı Ma'sumi'yi altı cilt halinde Osmanlı Türkçesine tercüme etti


Ömrünü ilim öğrenmek ve eser yazmakla geçiren Müstakimzade Süleyman Sa'deddin Efendi 1787 (H1202) senesinde İstanbul'da vefat etti İstanbul'da, Unkapanı'na inen cadde ile Zeyrek yokuşunun kesiştiği tepe üzerinde Soğukkuyu-Piripaşa Medresesi kabristanında hocası Emin Tokadi hazretlerinin ayak ucuna defn edildi Kabri orada olup, ziyaret edilmektedir


Eserleri:


Büyüklü küçüklü, çeşitli ilimlere ve değişik mevzulara dair yazdığı yüz otuz kadar eserinden bazıları şunlardır: 1) Divan-ı hazret-i Ali, 2) Devhatü'l-Meşayih, 3) Tuhfe-i Hattatin, 4) Terceme-i Fıkh-ı Ekber, 5) Risale-i Ebeveyn, 6) Menakıb-ı Eshab-ı Bedr, 7) Akide-üs-Süfiyye, 8) Mürşidü'l-Müteehilin Tercümesi, 9) Teracim-i Ahval, 10) Risale-i Ta'c, 11) Risale-i Selati'l-Vusta, 12) Menakıb-ı İmam-ı A'zam, 13) Mecellet-ün-Nisab Bu eserlerin çoğu İstanbul kütüphanelerinde vardır


Müstekimzade Süleyman Sa'deddin Efendinin şiirleri de vardır


Bir şiiri şöyledir:


Ya Rab! Kalemim muy-i fenadan sakla

Tahririmi ta'n-ı süfehadan sakla

Tevfikin idüp kanda gidersem rehber

Şahrah-ı şeriatte hatadan sakla!


Kaynak: Rehber Ansiklopedisi