Mikrometre

Mikrometre Teknikte, mühendislik alanında, cisimlerin ölçülerini 1/1000 mm hassasiyetle ölçmeye yarayan bir ölçüm aleti Bir somun içinde hareket eden bir dişli vida ile gövdeden yapılmıştır


Teknikte kullanılan bir kısım mikrometrelerin genel görünüşünde bazı konstriktif (yapısal) farklar olabilir Fakat mühim olan husus, ölçü bakımından olan esasların göz önünde tutulmasıdır Mikrometre hakkındaki açıklamalar Alman Normu DIN 863'e göredir Bu norm, esas itibariyle 25 mm'lik bir ölçme boyu gösterebilecek ve skala taksimatı 0,01 mm olan mikrometreler içindir


Mikrometrenin dişleri, büyük bir hassasiyetle açılmıştır Milin dönmesi sonucu uc kısım ileri - geri hareket ederek, karşı çeneye(örs) yaklaşıp uzaklaşır Dişlerin ve hatvenin toleransı 1,20 mikron seviyesindedir


Milimetreleri ölçen bir mikrometre milinin üstündeki kovana "yüksük" denir Mikrometre milinin üstündeki yatay çizgi 25 taksimata bölünmüştür


Taksimatlar arası 1 mm açıklığındadır Ayrıca, 1/2 milimetreyi gösteren çizgilerle ikiye ayrılmışlardır Yüksük üstünde 50 taksimat bulunur Bunların her biri, 0,5 milimetrenin ellide birini, yani 0,5/50 mm'yi gösterir Numaratörlü veya dijital mikrometreler de mevcuttur


Çalışma şekli: Ölçülecek parça, mil ve örsün yüzeyleri arasına yerleştirilir Her iki yüzey beraber olarak parça ile temas edinceye kadar tambur vasıtasıyla mil döndürülerek ölçülür İstenilen parçanın boyutu ana taksimat ve döner tanbur üzerindeki hassas taksimattan okunur


Ölçmede dikkat edilecek hususlar: Normal sıcaklığı ISO'ya göre + 20°C veya + 68 F (Fahrenhayt) dir Cihazların doğrulukları tamlıkları bu sıcaklıkta geçerlidir Ölçme sıcaklığı, parçanın sıcaklığıyla aletin sıcaklığının normal şartlar altında (20°C) olması gerekir


Mikrometrelerde hatalı ölçme yapılmaması için ayar yapılması gereklidir Uzun süre çalışma neticesi mil sonunda bir gevşeme veya boşluk ortaya çıkabilir Bunu gidermek için, mil bütünüyle çıkartılıp, somun hafifçe sıkıştırılır Kovan, ayar yapmak için, mil ile karşı çene birbirine değdirilir ve küçük bir anahtar yardımıyla kovan, yüksük üstündeki sıfır çizgisiyle çakışana kadar döndürülür


Kaynak: Rehber Ansiklopedisi