Filistin Direniş Örgütleri |
08-21-2012 | #1 |
Prof. Dr. Sinsi
|
Filistin Direniş ÖrgütleriI Dünya Savaşının sonrasında meydana gelen iki gelişme Filistin direnişinin ortaya çıkmasına zemin hazırlamıştır Birincisi Birinci Dünya Savaşı, 1914 yılında Avrupa'da başlamış, ancak dünyanın dört bir yanındaki ülkelerin katılması ve diğer kıtalardaki sömürgelere de yayılması nedeniyle "dünya savaşı" olarak adlandırılmıştır 1914'te başlayan savaş 1918 yılında sona ermiştir 30 Ekim 1918'de Osmanlı Devleti Mondros Mütarekesi'ni imzalayarak savaştan çekildi Osmanlı İmparatorluğunun dağılışı ve yeni kurulan Türk devletinin Ortadoğu politikalarına dahil olmaması, ikincisi ise Osmanlı Devleti, 13 yüzyıl sonlarından 20 yüzyılın ilk çeyreğine değin varlığını sürdüren Türk devleti Anadolu'da kurulmuş, sınırları tarihi boyunca çok değişmekle birlikte en geniş döneminde bugünkü Arnavutluk, Yunanistan, Bulgaristan, Yugoslavya, Romanya ye Akdeniz'in doğusundaki adaları, Macaristan ve Rusya'nın bazı kesimlerini, Kafkasya, Irak, Suriye, Filistin ve Mısır'ı, Cezayir'e kadar tüm Kuzey Afrika'yı ve Arabistan'ın bir bölümünü kapsamıştır Şerif Hüseyinin büyük Arap devleti hayalinin, Hüseyin bin Ali Sykes Picot Anlaşması ve Sykes-Picot Antlaşması, 9 Mayıs 1916 I Dünya Savaşı sırasında, İngiltere ve Fransa arasında yapılan ve Osmanlı Devletinin paylaşılmasını öngören gizli antlaşma 1915'te Arabistan yarımadasını ele geçiren İngiltere, Osmanlı devletine karşı ayaklanan Mekke Şerifi Hüseyin'i destekleyerek Irak ve Filistin toprakları üzerinde kendisine bağımlı bir Arap devleti kuracaktı Balfour Deklarasyonu ile sonuçsuz kalmasıdır Bu iki gelişme Filistin sorununun tamamıyla İngilterenin inisiyatifine bırakılmasına ve Filistin direnişinin başlamasına neden olmuştur Başlangıcı 1920li yıllara kadar giden Filistin direnişinin 1950li yıllara kadar sembol ismi Hacı Emin El-Hüseynidir Hüseyninin liderliği siyasi boşluğun hakim olduğu bir ortamda ortaya çıkmıştır Filistin direnişinin başlamasında önemli rol oynayan Hacı Emin el-Hüseyni kendinden sonra gelen Filistin liderlerinin bilinçlenmesinde etkili olmuştur 1960lı yıllar, Filistinlilerin bir şeyler yapacaklarına inandıkları, Arap ülkeleri ve uluslararası kuruluşlara karşı olan güvenlerinin iyice azaldığı yıllardır Bu nedenle kendi sorunlarını ancak kendi güçleriyle çözebileceklerine inanan Filistinliler, özellikle 1967 savaşı ve sonrasında örgütlü Filistin direniş hareketine ağırlık verdiler Sürgünde yaşayan Filistinlilerin Arap yönetimlerinden bir şeyler beklemeyi bırakıp kendi çabalarıyla *****lı mücadeleyi başlatmalarının ilk örneği 1952 yılında Beyrutta George Habbaş liderliğinde bir grup üniversite öğrencisinin başlattığı harekettir Önceleri bir komite olarak ortaya çıkmış olan bu grubun bazı üyeleri daha sonra özellikle Suriye Baas Partisine rakip olarak kurulacak olan ?Arap Milliyetçi Hareketi"ni ortaya çıkardılar Bu hareket Pan-Arap bir karaktere sahip olmasına rağmen 1948 Savaşı ve sonuçlarından Arap yönetimlerini sorumlu tuttu ve Filistinin kurtuluşu için *****lı mücadeleyi esas aldı Bu özelliği nedeniyle 1960lı yılların sonlarında Arap birlik hareketinden bağımsız olarak ortaya çıkan Filistin direniş hareketinin ruhuna yaklaşmaktaydı Ancak yine de 1950li yıllarda başlatılan Filistinli hareketleri o yıllarda yükselen Arap milliyetçiliğinden bütünüyle soyutlanamaz El-Fetih FKÖ HAMAS İslami Cihad FHKC FDHKC El-Saika PFLP-GC |
|