Hazine

Hazine Alm Staatskass (f), Staatsschatz (m), Fr Tresor (m), İng Public treasury, treasury, bütçenin BÜTÇE Alm Budgat (m), Etat (m), Haushaltplan (m), Fr Budget (m), İng Budget Kamu kesiminin gelecek bir dönem için kaynak-harcama dengesini yansıtan ve parlamenter demokrasilerde yasama organının, yürütme organına kamu harcaması yapma ve kamu gelirlerini toplama konusunda verdiği yetkiyi gösteren belge


Târihçe: Bütçeyle ilgili yerli ve yabancı literatürden anlaşıldığı kadarıyla, "bütçe" kelimesinin bütün dillere İngilizce "budget" kelimesi ile g

gelir ve Gelir kişinin dönem başındaki servetservetinin dönem sonundaki servetine eşit olması koşuluyla, o dönem içinde tüketebileceği mal ve hizmet miktarı toplamıdır

giderleri arasında yer ve zaman bakımından ortaya çıkan ahenksizlikleri gideren devletin eline geçen paraları muhafaza ve idare ile gerekli ödemeleri yapan kuruluş


Devlet, çağdaş anlamıyla, belirli bir ülkede yaşayan insan topluluğunun, egemenlik ve bağımsızlık temelinde oluşturduğu siyasal örgütlenme Günümüzde ulusal devletle özdeşleşen devlet kurumunun tanımı, niteliği, işlevleri ve toplumla olan ilişkisi çağlar boyunca değişik biçimler almıştır

Osmanlı Devletinde hazineye ait fonksiyonları Beytülmal müessesesi yerine getirirdi ( Osmanlı Devleti, 13 yüzyıl sonlarından 20 yüzyılın ilk çeyreğine değin varlığını sürdüren Türk devleti Anadolu'da kurulmuş, sınırları tarihi boyunca çok değişmekle birlikte en geniş döneminde bugünkü Arnavutluk, Yunanistan, Bulgaristan, Yugoslavya, Romanya ye Akdeniz'in doğusundaki adaları, Macaristan ve Rusya'nın bazı kesimlerini, Kafkasya, Irak, Suriye, Filistin ve Mısır'ı, Cezayir'e kadar tüm Kuzey Afrika'yı ve Arabistan'ın bir bölümünü kapsamıştır

Beytülmal) Yurdumuzda hazine işleri, Hazine ve Dış Ticaret Müsteşarlığına bağlı Hazine Genel Müdürlüğü ve Milletlerarası İktisadi İşbirliği Teşkilatı tarafından yürütülmektedir Hazine Genel Müdürlüğünün asıl görevi, hazine işlemlerini yapmak, yani gelirleri toplamak, giderleri ödemek, hazine mevcûdunu işlemektir Genel Müdürlüğün ilaveten, darbhane, amortisman sandığı, menkul kıymetler ve kambiyo borsası ile ilişkisi vardır Hazine, ayrıca hisse senetlerini, tahvilat cüzdanını ve muhafazası gereken eşyayı saklar, idare eder Dahili ve harici, mali hareketleri takib eder Milli paranın tedavül ve istikrarının, ödemeler bilançosunun ve kredi işlerinin sağlanması yolunda tedbirler teklif eder Devletin yabancı memleketlerdeki tediyelerini yerine getirir Devletin para hareketlerini ilgilendiren işleri hazırlar,yürütür ve denetler


11 Temmuz 1960 tarihinden itibaren Hazine Genel Müdürlüğüne, Milletlerarası İktisadi İşbirliği Teşkilatı bağlanmıştır Bu sûretle ABD ve diğer devletlerle iktisadi teşebbüs ve anlaşmaları ifa ederek, tatbik etmek görevi de Hazine Genel Müdürlüğüne verilmiştir


Hazinenin, kamu maliyesindeki yeri ve önemi o kadar büyüktür ki, bazı memleketlerde Maliye Bakanlığının yanında sırf bu işlerle uğraşmak üzere Hazine Bakanlığı kurulmuştur Hazinenin bankaya olan benzerliği çok fazladır Birçok hallerde devlet, hazine kuracak yerde bankalardan faydalanmıştır 1930 yılında Merkez Bankası kuruluncaya kadar Osmanlı ve Ziraat bankalarından faydalanan devlet, bu tarihten itibaren hazine nakit hareket işlerini Merkez Bankasına bırakmıştır Günümüzde de Merkez Bankasının bulunmadığı yerlerde Ziraat Bankası her iki bankanın da bulunmadığı halde herhangi bir banka aynı görevi yerine getirir Herhangi bir banka şubesinin olmaması halinde, mal sandıkları ve postanelerle aynı işler yapılır


Gelir ve giderlerin yer bakımından denkleştirilmesine, Hazine Nakit Hareketleri denir Bunu hesaplamak için de, bütçeye ait olsun olmasın bütün gelirler Maliye Bakanlığının emrinde bir hesapta toplanır Bu paraların gerekli miktarı, icab eden yerlere gönderilerek ilgililere ödenmek üzere saymanların emrinde hazır bulundurulur Hazine Genel Müdürlüğü, bankalardan belli zamanlarda hesap özeti alır Bu bilgilere dayanarak lüzumlu yerlerde gereken parayı hazır bulundurmak için Merkez Bankasına veya diğer bir bankaya gereken teslimatı vererek, devlet gelirleri ile giderleri arasında yer bakımından ahenk sağlamaya çalışır Gelir ve giderlerin zaman bakımından denkleştirilmesine Hazine İşlemleri denir Hazine Genel Müdürlüğünün asıl görevi; devletin her an ödenmesi gereken giderlerini karşılayacak para bulundurmaktır Devletin elinde ihtiyaçtan fazla para bulunduğu anda onu işletmek, değerlendirmek gereklidir Devletin nakit ihtiyaçlarını bilmek ve bunları karşılayacak kaynakları araştırmak lazım gelir Dalgalı paralar, Merkez Bankası avansları, hazine bonoları, konsilide borçlar hazine gelir kaynaklarıdır Alm Staatsschatz (m), Fr Trésor public (m), İng Public treasury İslam devleti maliye teşkilatı, gelir ve giderlerinin toplandığı hazinesi Asr-ı saadette gelirlerin toplanması ve dağıtılmasıyla bizzat Peygamber efendimiz ilgilenirdi Gelen mallar, mescide götürülür, hak sahiplerine dağıtılırdı