Kentleşme Kentleşmenin Coğrafyası

**Prof. Dr. Sinsi** · 08-20-2012

Kentleşmenin Coğrafyası
Ülkelerin çoğu, kentsel alanı tanımlamak için üç dizi ölçüte başvurur

Bunların en yaygını, bir merkezde yığılmış nüfusun asgari ölçüde yoğunlaşmasıdır ama esas alınan eşikler ülkeden ülkeye büyük farklılıklar gösterir: Uganda'da 200, Japonya'da 30,000 kişi

İkinci ölçüt, kentlerin işlevini hesaba katar: idari işlevler (Moğolistan'daki gibi) veya daha genel olarak tarım dışı etkinliklerin yoğunlaşması (faal erkek nüfusun üçte ikisinden fazlasının tarım sektörü dışında istihdam edilmesinin zorunlu olduğu Ürdün gibi)

Bazı tanımlar, Nepal ve Çekoslovakya'da olduğu gibi, hizmet etkinlikleri üzerinde durur (bu ülkelerde kent en az beş doktor, bir eczacı, 20'den fazla yatağı olan bir otel vb'ye sahip olmalıdır)

Yapılanmış alanın yoğunluğu, yapıların büyüklüğü, sokakların kaplanmış olması, aydınlatılmış meydanlar gibi görsel ölçütlere başvrur

Rakamlardaki kaçınılmaz yuvarlamalar saklı tutulmak kaydıyla, kentsel nüfus yüzde 43'lük (1991) kentleşme oranıyla dünya çapında haka azınlıktadır

Fakat bu oran Almanya yüzde 86 (1990) ve Belçika yüzde 97 (1990) gibi bazı Avrupa ülkelerinde yüzde 90 civarındadır

Genelde sanayileşmiş ülke nüfuslarının yüzde 75'i kentlerde yaşar (1990)

Sanayileşmiş ülkelerde kentlilerin ve köylülerin yaşam biçimleri artık temel olarak farklı değildir ve köylülerin büyük bölümü kentsel bölgelerde çalışmaktadır

Üçüncü Dünya ülkelerinde, en yüksek kentleşme oranları, ılıman Güney Amerika veya Güney Afrika'daki gibi Avrupa kökenli nüfusun yüksek olduğu ülkelerde görülür

Bu yerlerde, kentlerin oranı, sanayileşmiş ülkelerdeki oranlara eşittir, ama kentsel dünya ile kırsal dünya arasındaki kopukluk oldukça belirgindir

Tropikal Afrika, Güney ve Doğu Asya çok az kentleşmiştir; kentlilerin oranı Orta Afrika'da yüzde 37 (1991), Hindistan'da yüzde 27 (1990), Çin'de ise yüzde 26,2'dir (1990)

Ama bu görece düşük oranlar ülke nüfuslarının çok yüksek olmasından (Asya'da) kaynaklanmaktadır (Çin ve Hindistan toplam nüfusu iki milyarı geçmektedir [1991]) ve bugün gezegendeki kentsel nüfusun büyük bölümü Dünya'nın bu kesiminde toplanmaktadır

Kent Sosyolojisi üzerine yapılmış bir portal

Kaynak : Wikipedia

08-20-2012	#1
Prof. Dr. Sinsi	Kentleşme Kentleşmenin Coğrafyası Kentleşmenin Coğrafyası Ülkelerin çoğu, kentsel alanı tanımlamak için üç dizi ölçüte başvurur Bunların en yaygını, bir merkezde yığılmış nüfusun asgari ölçüde yoğunlaşmasıdır ama esas alınan eşikler ülkeden ülkeye büyük farklılıklar gösterir: Uganda'da 200, Japonya'da 30,000 kişi İkinci ölçüt, kentlerin işlevini hesaba katar: idari işlevler (Moğolistan'daki gibi) veya daha genel olarak tarım dışı etkinliklerin yoğunlaşması (faal erkek nüfusun üçte ikisinden fazlasının tarım sektörü dışında istihdam edilmesinin zorunlu olduğu Ürdün gibi) Bazı tanımlar, Nepal ve Çekoslovakya'da olduğu gibi, hizmet etkinlikleri üzerinde durur (bu ülkelerde kent en az beş doktor, bir eczacı, 20'den fazla yatağı olan bir otel vb'ye sahip olmalıdır) Yapılanmış alanın yoğunluğu, yapıların büyüklüğü, sokakların kaplanmış olması, aydınlatılmış meydanlar gibi görsel ölçütlere başvrur Rakamlardaki kaçınılmaz yuvarlamalar saklı tutulmak kaydıyla, kentsel nüfus yüzde 43'lük (1991) kentleşme oranıyla dünya çapında haka azınlıktadır Fakat bu oran Almanya yüzde 86 (1990) ve Belçika yüzde 97 (1990) gibi bazı Avrupa ülkelerinde yüzde 90 civarındadır Genelde sanayileşmiş ülke nüfuslarının yüzde 75'i kentlerde yaşar (1990) Sanayileşmiş ülkelerde kentlilerin ve köylülerin yaşam biçimleri artık temel olarak farklı değildir ve köylülerin büyük bölümü kentsel bölgelerde çalışmaktadır Üçüncü Dünya ülkelerinde, en yüksek kentleşme oranları, ılıman Güney Amerika veya Güney Afrika'daki gibi Avrupa kökenli nüfusun yüksek olduğu ülkelerde görülür Bu yerlerde, kentlerin oranı, sanayileşmiş ülkelerdeki oranlara eşittir, ama kentsel dünya ile kırsal dünya arasındaki kopukluk oldukça belirgindir Tropikal Afrika, Güney ve Doğu Asya çok az kentleşmiştir; kentlilerin oranı Orta Afrika'da yüzde 37 (1991), Hindistan'da yüzde 27 (1990), Çin'de ise yüzde 26,2'dir (1990) Ama bu görece düşük oranlar ülke nüfuslarının çok yüksek olmasından (Asya'da) kaynaklanmaktadır (Çin ve Hindistan toplam nüfusu iki milyarı geçmektedir [1991]) ve bugün gezegendeki kentsel nüfusun büyük bölümü Dünya'nın bu kesiminde toplanmaktadır Kent Sosyolojisi üzerine yapılmış bir portal Kaynak : Wikipedia