Porselen

Kuzey Song Hanedanı seladon porselen, 10ncu yüzyıl, Çin


Porselen, sadece doğal kaynaklı hammaddelerden üretilen, beyazlığını kullanılan boyalardan değil, kullanılan hammaddelerden alan, 1400 Derece C civarında pişirilerek pekişen, ışık geçirgenliğine sahip, sağlıklı bir ürün olarak tarif edilmektedir
Porseleni Avrupa'ya tanıtanlar, başta Marco Polo olmak üzere, çeşitli deniz yollarını keşfeden Portekizli tüccarlar olmuştur Porselen sözcüğü, etimolojik açıdan Ortaçağ İtalyancasındaki porcellana'dan gelir Kabuğundan sedef elde edilen, parlak beyaz deniz kabuklusuna İtalyanlar, bu midyenin şeklini dişi domuz yavrusunun cinsel organına benzettikleri için Porcella demişlerdir {{Latincede "küçük dişi domuz; kadınlık organı" manasındadır}} Porselen'e de aynı ismin verilmesinin nedeni, onun olsa olsa sedeften imal edilmiş olabileceğini sanmalarındandır Kelime bize Fransızca porcelaine sözcüğünden geçmiştir
Porselen; tümü killi topraktan yapılmış veya daha açık bir deyimle kil ihtiva eden ham maddelerden üretilmiş ürünlerin oluşturduğu büyük seramik grubunun bir elemanıdır Seramik grubunun ilk ve en ilkel ürünleri balçık tuğla veya kerpiç tuğladır Bu aşamada söz konusu olan basit, kaba seramiktir Daha sonra ise üretim aşamaları sıralamasına göre sırasıyla toprak çanak çömlekler, majorka çinisi (elvan çini), fayans, taş eşya ,taştan oyma kap, seramik gelmekte ve porselenle bu grup en üstün ve en mükemmel formuna ulaşmış olmaktadır Çömlek, killi topraktan elde edilen hamurun birkaç yüz derece ısıda fırınlanarak eldesidir Kronolojik olarak bir sonraki aşama Çin'de VIIyy'dan sonra geliştirilmeye başlanan porselendir Geleneksel manada porselen, iki tür kilin, Çin kili (kaolin) ve Çin taşının 1300 Derece C üzerindeki ısıda fırınlanması ile yapılır Çömleklerin aksine vitrifiye (camsı) ve şeffaftır En bilinen porselen çeşitlerine örnek olarak dekoratif Çin işleri, diş kuronları ve elektrik izolatörleri verilebilir
Bugün ev ve otel grubu olarak üretilen iki tip porselenden bahsedilebilir Ev porselenleri, gün ışığına tutulduğunda ışığı geçiren porselenlerdir Otel grubu ise, dünya standartlarına uygun olarak, daha kalın üretilmektedir Bir lambaya tutulduklarında, ışığı geçirdikleri görülebilir Günümüzde restaurantlar, içine konulan yemeğin sıcaklığını muhafaza etmesi için tabağı önceden ısıtarak servise almaktadırlar Eğer tabak kalın olursa, sıcaklığın daha uzun süre muhafaza edecek ve yemeğin lezzetine keyif katacaktır
Porselen, içerdiği hammaddelere oranlarına ve sıcaklık derecelerine göre de, sert ve yumuşak porselen olmak üzere ikiye ayrılır Sert porselenin en önemli özelliği, bünyesinde yer alan yüksek kaolen oranı ve 1400 Derece C gibi yüksek bir sıcaklıkta oluşan feldispat sırrıdır Bu da, sırda yüzey sertliği ve dayanıklılığı yaratmaktadır Yumuşak porselenin kaolen oranı ise az olup, sır oluşum sıcaklığı da daha düşüktür Bu nedenle, sert porselene oranla daha az mekanik sertliği ve darbe dayanıklılığına sahiptir
Birleşik bir bütün gibi görünmesine rağmen, iç yapısında bileşik bir gövde oluşturması nedeniyle "porselen" deyiminin kesin bilimsel bir tanımını yapmak zordur Porselenler fiziksel olarak floresans, tranlusent ve opelasans gösteren seramiklerdir Diğer bir değişle seramikler grubu içersinde ultraviole altında görülebilen ışık yayan; şeffaf; yansıyan ışık altında mavi renk veren, iletilen ışık altında ise turuncu-sarı renk veren malzemelere porselen adı verilmektedir

Kaynak : Wikipedia