08-20-2012
|
#1
|
Prof. Dr. Sinsi
|
Dolaşım Sistemi Kapalı Dolaşım Sistemi
Kapalı dolaşım sistemi
Kapalı dolaşım sisteminin ana yapıları kalp, kan ve kan damarlarıdır
Tüm omurgalıların ve halkalı solucanlar (Annelida filumu) ile kafadanbacaklıların (Cephalopoda sınıfı) dolaşım sistemleri kapalıdır; yani kan, kan damarlarından oluşan sistemden çıkmaz - bu damarlar sisteminin içinde dolaşır Kan damarları arter (atardamar), kılcal damar (kapiler) ve venlerden (toplardamar) oluşur Arterler oksijenlenmiş kanı dokulara taşırken, venler oksijenlenmemiş kanı geri kalbe taşır Kan arterlerden venlere kılcal damarlar yoluyla geçer ki kılcal damarlar en ince ve en çok sayıdaki kan damarlarıdır sahip olabilir Kan damarları genişleyerek (vazodilasyon) veya daralarak (vazokonstriksiyon) kanın gerekli bölgelere yönlendirilmesini sağlayabilir Örneğin, yoğun egzersiz sırasında kan bağırsaklardan, o anda yoğun bir şekilde besin ve oksijene ihtiyaç duyan iskelet kaslarına yönlendirilebilir
Memelilerin dolaşım sistemlerinde kan bir tam dolaşımda kalpten iki kez geçer Pulmoner dolaşım yani küçük dolaşım, kanı kalp ile akciğer arasında taşır; sistemik dolaşım yani büyük dolaşım da kanı kalp ile vücudun diğer bölümleri arasında taşır
Balıkların dolaşım sistemlerinde ise kan bir tam dolaşımda kalpten bir kez geçer Kan kalpten solungaçlara pompalanır ve sonra doğrudan vücudun kalanına akar Kan solungaçları terk ettikten sonra basıncı büyük oranda düşer; bu nedenle, memelerin dolaşım sistemine oranla, hayat organlara kan akışı hem daha yavaş hem de daha az basınçlıdır Bu tip bir dolaşım sistemi memelilere uygun değildir, zira bu kadar düşük basınçta böbrekler etkili biçimde çalışamaz Kısacası kanın kalp ve damarlar sistemiyle çalışmasıdır Kapalı dolaşım ilk kez toprak solucanında görülmüştür Omurgalıların tamamında kapalı dolaşım vardır Balıklarda kalp 2 odacıklıdır vücutlarında kirli kan dolaşır Kurbağada kalp 3 odacıklıdır vücutlarında kirli kan dolaşır Sürüngenlerde kalp 3 odacıklıdır ve kalp karıncığında yarım perde vardır Timsahlarda perde tamdır, kirli ve temiz kan panizza adı verilen bir kanalda karışır
Kaynak : Wikipedia
|
|
|