Hemşinliler Kültür

**Prof. Dr. Sinsi** · 08-20-2012

Kültür

Hemşinli fırıncı Şerif Gulaboğlu Alman asıllı eşi Eva ve Çerkez kıyafetleri giydirdiği çocuklarıyla birlikte Rusya gurbetinde 1905

Dil

Doğu Hemşinlilerinde köyden köye farklılık gösteren en az iki Hemşince lehçesi kullanılmakta [15], Türkçe ve Lazca'dan ödünçlenmiş pek çok terim kullanılmaktadır

Batı Hemşinlerinde ise genel olarak Trabzon-Rize lehçeleri içerisinde değerlendirilen ama kendine özgü farklılıklara sahip, Rumca ve Lazca'dan ödünç terimler içeren bir Türkçe lehçesi kullanılmaktadır

Homşotsi'de tıpkı Batı Hemşin Türkçesinde olduğu gibi:
/e/ &gt; /a/ (Farsça &gt; Türkçe Belki &gt; Homşotsi balki)
/i/ &gt; /u/ (Türkçe şişe &gt; şuşe)

dönüşümleri karakteristiktir

[16]
Din
Gerek Batı gerekse doğu Hemşinlileri Sünni İslam'ın Hanefi mezhebinden olmakla birlikte önemsiz uygulama farklılıkları bildirimiştir

[17] Gürcistan ve Rusya'da yaşayan Kuzey Hemşinlileri ise Ermeni Apostolik Kilisesine bağlıdırlar

Müzik
Batı grubunun geleneksel halk danslarına eşlik için kullandığı yegane enstruman tulum 'iken doğu grubunun ki şimşir kaval'dır

Yöresel oyunlar arasında küçük farklılıklar bulunmaktaysa da yegane danslarını Doğu Anadolu Türkçesinde yaygın olarak kullanılan Ermenice bar yerine Karadeniz Türkçesinde kullanılan horon terimiyle tanımlamaktadırlar

Hayat tarzı
Yaz mevsiminde hayvanların otlatılması, kışlık çayır biçilmesi amacıyla yaylalara çıkılmaktadır

Osmanlı döneminde, Çarlık Rusya'sına giderek fırıncılık ve pastacılık mesleğini öğrenen Hemşinliler, Petrograd, Tallinn (Estonya), Moskova, Mugilov, Berdiçev, Odessa, Sivastopol, Yalta, Kefe, Tiflis (Gürcistan), Gence, Rostov, Soçi, Poti, ve Batum kentlerinde kendi fırın ve pastanelerini açmışlar, kazandıkalrı paralarla köylerinde lüks konaklar yaptırmışlar [18] 1917 Ekim Devrimi'nin ardından bir kısmı Türkiye'Ye dönmeyi başarırken bir bölümü Rusya'da mahsur kalmış hatta bazıları Stalin döneminde Rus olmayan diğer azınlıklarla birlikte Sibirya'ya sürgüne gönderilmişlerdir

Hemşinliler günümüzde nerdeyse tüm Türkiye'de bu mesleklerin en yetenekli ve yaygın uygulayıcılarıdır

Kaynak : Wikipedia

08-20-2012	#1
Prof. Dr. Sinsi	Hemşinliler Kültür Kültür Hemşinli fırıncı Şerif Gulaboğlu Alman asıllı eşi Eva ve Çerkez kıyafetleri giydirdiği çocuklarıyla birlikte Rusya gurbetinde 1905 Dil Doğu Hemşinlilerinde köyden köye farklılık gösteren en az iki Hemşince lehçesi kullanılmakta [15], Türkçe ve Lazca'dan ödünçlenmiş pek çok terim kullanılmaktadır Batı Hemşinlerinde ise genel olarak Trabzon-Rize lehçeleri içerisinde değerlendirilen ama kendine özgü farklılıklara sahip, Rumca ve Lazca'dan ödünç terimler içeren bir Türkçe lehçesi kullanılmaktadır Homşotsi'de tıpkı Batı Hemşin Türkçesinde olduğu gibi: /e/ &gt; /a/ (Farsça &gt; Türkçe Belki &gt; Homşotsi balki) /i/ &gt; /u/ (Türkçe şişe &gt; şuşe) dönüşümleri karakteristiktir [16] Din Gerek Batı gerekse doğu Hemşinlileri Sünni İslam'ın Hanefi mezhebinden olmakla birlikte önemsiz uygulama farklılıkları bildirimiştir [17] Gürcistan ve Rusya'da yaşayan Kuzey Hemşinlileri ise Ermeni Apostolik Kilisesine bağlıdırlar Müzik Batı grubunun geleneksel halk danslarına eşlik için kullandığı yegane enstruman tulum 'iken doğu grubunun ki şimşir kaval'dır Yöresel oyunlar arasında küçük farklılıklar bulunmaktaysa da yegane danslarını Doğu Anadolu Türkçesinde yaygın olarak kullanılan Ermenice bar yerine Karadeniz Türkçesinde kullanılan horon terimiyle tanımlamaktadırlar Hayat tarzı Yaz mevsiminde hayvanların otlatılması, kışlık çayır biçilmesi amacıyla yaylalara çıkılmaktadır Osmanlı döneminde, Çarlık Rusya'sına giderek fırıncılık ve pastacılık mesleğini öğrenen Hemşinliler, Petrograd, Tallinn (Estonya), Moskova, Mugilov, Berdiçev, Odessa, Sivastopol, Yalta, Kefe, Tiflis (Gürcistan), Gence, Rostov, Soçi, Poti, ve Batum kentlerinde kendi fırın ve pastanelerini açmışlar, kazandıkalrı paralarla köylerinde lüks konaklar yaptırmışlar [18] 1917 Ekim Devrimi'nin ardından bir kısmı Türkiye'Ye dönmeyi başarırken bir bölümü Rusya'da mahsur kalmış hatta bazıları Stalin döneminde Rus olmayan diğer azınlıklarla birlikte Sibirya'ya sürgüne gönderilmişlerdir Hemşinliler günümüzde nerdeyse tüm Türkiye'de bu mesleklerin en yetenekli ve yaygın uygulayıcılarıdır Kaynak : Wikipedia