Manavlar Etimoloji: Manav Sözcüğü

Etimoloji: Manav Sözcüğü
Manav sözcüğünün kökeni hakkında iki görüş bulunmaktadır Birincisi Yunanca kökenli olduğu, diğeri Türkçe kökenli olduğu yönünde Bunun dışında etnik grup anlamında bir iş kolu olan manav faaliyetlerinden alıntılandığı da belirtilmektedir
Yunanca Kökenli Olduğu Görüşü: : Manav kelimesi, Yunanca asıllı bir sözcük olup , Türkçe'ye Ortaçağ'da geçmiştir Yunan dilinde manavis, "100 yıldan önce" anlamına gelmektedir Uzun süredir belli bir bölgede yaşayan halk için, "bilindi bilineli burada yaşayanlar" anlamında kullanılmaktadır
Türkçe Kökenli Olduğu Görüşü: : Bu görüşe göre, manav sözcüğü manaptan veya managtan gelmektedir Manap kelimesi, öz-Türkçe bir sözcüktür Zira, "Manap" ifadesine "Orhun kitabeleri"nde de rastlanmaktadır ve Bey anlamına gelmektedir Bu yüzden Manav sözcüğünün; Türkistan'daki Kazak-Kırgız ve Sibirya'daki Yakut (Saha) Türkleri'nde kullanılan, koruyucu soylu kişi ve boy beyi anlamına gelen "Manap" ve "Manag"dan geldiği sanılmaktadır
Eski Türkçe'de "v" sesinin olmamasından dolayı, "Manap" sözcüğündeki "p" ve "Manag" sözcüğündeki "g" sesinin yumuşayarak "Manav" sözcüğünün ortaya çıktığı düşünülmektedir (Örneğin; berim=verim, takuk=tavuk, kagun=kavun vb gibi) "Manap"ın; Çağatay Türkçesi'nde "asilzade, asalet, beyzadelik", Kırgız Türkçesi'nde "feodal kabilelik üst tabakasının mümessili" veya "Kırgız Lideri", Kazak Türkçesi'nde "ağa, bey" ile "Manag"ın; Yakut (Saha) Türkçesi'nde "koruyucu, güdücü, bakıcı" anlamlarını taşıması ve de Türkistan'ın kuzey bozkırlarında yaşayan Kırgız ve Kazakların boy ve oymak başlarına "Manap" demeleri ile 1860'larda Kırgızlar'dan Bugu (Geyik) kabilesi ve Sari Bağış boylarının başlarında Manapların yer alması olguları da, "Manavlar=Yerli Türk/Türkmen" görüşünü desteklemektedirKırgızistan'daki Manas destanında yer alan ve soylu beylere verilen Manap ifadesi de bunlara ilave edilebilir
İş Kolundan Türediği Görüşü: : Diğer bir yanda, "manav" sözcüğü, Türkçe'de çiftçilikle uğraşan ve geçimini ürettikleri ürünleri satarak geçinen anlamına da gelmektedir Anadolu'ya ilk göçen Türkmenler, yerleşik hayata geçip tarım faaliyetlerine başlamış olmalarından bu sözcük kullanılmış olabilir Bu görüşü destekleyen bir durumda, Osmanlı kayıtlarında saraya ve İstanbul'a sebze-meyve temin eden köylere "manav köyleri" tabiri kullanılmasıdır Zira hayvancılığın yapıldığı köylere "kasap köyleri", arıcılığın yapıldığı köylere "kovan köyleri", ormancılığın yapıldığı köylere "tahtacı köyleri" şeklinde tabirlerin kullanıldığı görülmektedir Bu görüşe göre manav sözcüğünden, tarımla uğraşan Türkmen köylerine takılan bir lakap kastedilmektedir Daha sonra bu köyler, 18yy'la birlikte muhacırlerden, hala konar-göçerliğe devam eden Türkmenlerden ve Anadolu'ya gelen diğer unsurlardan kendilerini ayırt etmek için manav lakabını ön plana çıkarmaya başladılar Zira günümüzde Anadolu'da kendilerini Kasap, Kovan veya Tahtacı olduğunu söyleyen topluluklar da vardır

Kaynak : Wikipedia