Antik Mısır Kültür

Kültür

Günlük yaşam

Antik Mısır'ın en eski dönemlerinde çiftçiler toprağa bağlıydı Kerpiçten, gündüzün sıcağında görece serin kalacak barınaklarında, en yakın aile üyeleriyle sınırlandırılmış olarak yaşamaktaydılar Her barınakta, ekmek pişirmek için küçük bir ocak ve tahılı öğütmek için bir değirmen taşı bulunan açık çatılı bir mutfak bulunurdu [149] Duvarlar beyaz boyalıydı ve boyalı keten duvar kumaşları ile kaplı da olabiliyordu Taban, hasırla kaplı olurdu ve ev eşyası olarak tahta tabureler, sedirler ve sehpalar bulunurdu [150]

Eski Mısırlılarda temizlik ve görünüm, büyük önem taşırdı Çoğunlukla Nil'de, hayvansal yağ ve kireçtaşı tozundan yapılan yumuşak sabun kullanılarak yıkanılırdı Erkekler temiz kalmak için tüm bedenlerini traş eder, kötü kokuları gidermek ve cildi yumuşatmak için kokulu merhem ve parfüm kullanırlardı [151] Giysiler beyazlatılmış basit keten kumaştı Üst sınırlardan hem kadınlar hem de erkekler peruk takar, mücevher ve kozmetik malzemeler kullanırlardı Çocuklar, ergenlik çağına kadar, çoğu kez 12 yaş, çıplak dolaşırlar ve erkek çocuklar sünnet edilir ve başları kazınırdı Babalar ailenin geçimini sağlarken anneler çocukların bakımından sorumluydular [152]

Günlük beslenmenin en önemli kısmı ekmek ve biraydı Ek olarak soğan, sarımsak gibi sebzeler ve hurma, incir gibi meyveler de yenilirdi Balık, et ve kümes hayvanlarının eti, tuzlanmış ya da kurutulmuş olarak tutulur, güveçte pişirilir ya da ızgarada kızartılırdı [153] İmkanları olanlar için, müzik ve dans aranan eğlencelerdi İlk müzik aletleri flüt ve arptı Daha sonraları trompet, obua ve boru benzeri müzik aletleri yaygınlaştı Yeni Krallık döneminde Mısırlılar zil, tef, davul ve Asya'dan getirilen lavta ve lir gibi çalgıları da kullandılar [154] Sistrum adı verilen bir çalgı ve çıngırak da, özellikle dini ayinlerde önem taşıyordu

Eski Mısırlılar, oyun ve müzik gibi çeşitli boş zaman etkinliklerinden büyük hoşnutluk duymaktaydılar Senet, şans faktörü ağırlıklı bir oyun olarak eskiden beri yaygın olan bir masa oyunuydu Benzer bir oyun olan mehen'in dairesel bir oyun tahtası vardı Hokkabazlık ve top oyunları çocuklar arasında yaygındı Güreş de Beni Hasan'daki bir mezarda resmedilmiştir [155] Eski Mısır toplumunun varlıklı sınıfları, ayrıca tekne gezileri ve avcılıktan hoşlanırlardı

Set Maat'ın işçi evlerinde yapılan kazılar, antik dünyadaki yaklaşık dört yüz yıla yayılan dönemde toplum yaşamının en kapsamlı bulgularının ortaya çıkarılmasıyla sonuçlandı Bir toplumdaki toplumsal örgütlenme, sosyal etkileşmeler, çalışma yaşamı ve yaşam koşulları hakkında böylesine ayrıntılı malzeme sunan başka bir kazı çalışması bulunmamaktadır [156]

Mimari

Piramitler dünyanın tek ayakta kalan yedi harikasından biridir Piramitlerin en büyüğü Firavun Keops'un kendisi ve karısı için yaptırdığı Gize'de yer alan Keops Piramidi'dir Bu piramidin inşası için iki milyon üç yüz bin taş blok kullamılmıştır Herodotos'a göre bu piramidin tamamlanması 20 yıl sürmüştür Piramitin inşasında çalışanlar köleler değil, ziraatla uğraşan Mısırlı yerli halktır Bu nedenle, ziraat işlerinin yoğun olmadığı zamanlarda inşaat yapılabiliyordu

Eski Krallık Dönemi'nden sonra ise piramit yapımı durmuştur Güçlü bir konumları olan valiler (vezirler), firavun iktidarına karşı her zaman alternatif iktidar adayı durumundaydılar Bu valiler, elde edilen zenginliklerin halkın refahı için kullanmak yerine piramit yapımı için kullanılmasına karşı çıktılar İsyan eden valiler dolayısıyla 4 Hanedan yıkılmış ve Eski Krallık Dönemi sona ermiştir Halkın hoşnutsuzluğuyla ilgili efsaneler Yunan tarihçilerin eserlerine de yansımış, İÖ 1yüzyılda yaşamış olan Diodorus, firavun mumyalarının soylu Mısırlı aileler tarafından piramitlerden aşağıya atıldığını anlatmıştır

Piramitler, Antik Mısır mimarisi dünyanın en ünlü yapılarının bir kısmıdır: Gize Piramitleri ve Karnak tapınakları gibi Devlet tarafından finanse edilen dini ya da anıtsal amaçlı inşaat projeleri organize edildi Fakat tüm bunlar esas olarak, firavunun gücünü pekiştirmekteydi Eski Mısırlılar basit ama etkili aletler ve ölçüm araçlarıyla çalışan usta inşaatçılardı ve mimarları, büyük taş yapıları kesin doğru bir biçimde inşa edebiliyorlardı [157]

Gerek seçkin, gerek sıradan Mısırlıların oturdukları konutlar, kerpiç ve ahşap gibi dayanıksız malzemelerden inşa edildiği için günümüze ulaşamamıştır Köylüler basit evlerde yaşarken varlıklı sınıfların evleri daha özenle inşaa edilmiş ve daha fazla ayrıntılıyla donatılmış yapılardı Günümüze ulaşan Malkata ve Amarna'daki gibi birkaç kraliyet sarayı, zengin bezemeli duvarları ve havuzlar, insan, kuş tanrı ve tanrıça motifleri, geometrik desenleriyle dikkati çeker [158] Tapınak ve mezar gibi önemli yapılar, sonsuza dek ayakta kalması istenerek kerpiç yerine taş kullanılarak inşa edildi Bu dünyanın ilk büyük ölçekli yapısı olan Zoser'de, papirus ve lotus desenli sütun ve kirişleri içeren mimari unsurlar kullanıldı

Günümüze kadar ayakta kalan en eski mısır tapılanları, örneğin Giza, tavan örtüleri sütunlarla desteklenen ayrı salonlardan oluşur Yeni Krallık döneminde mimarlar anıtsal kapılar, açık avlular ve etrafı çevrili, tapınakların kutsal mekanlarına sütunlarda desteklenmiş tavanlar eklediler Bu mimari stiller, Yunan ve Roma dönemlerine kadar değişmeden kullanıldı [159] Eski Krallık döneminde en yaygın ve en eski mezar mimarisi olan mastaba, kerpiç ya da taş bir yeraltı mezar odasının üzerinde inşa edilen bir düz çatılı dikdörtgen yapı şeklinde inşa edilmekteydi Zoser'in basamaklı piramidi, birbirinin üstüne inşa edilen bir dizi mastabadan oluşmaktadır Piramitler, Eski Krallık ve Orta Krallık dönemleri boyunca inşa edildiler Fakat daha sonra firavunlar, daha az göze batan kaya mezarları tercih ettiler [160]


Kaynak : Wikipedia