Gagavuzlar

Gagauzya Bayrağı




Gagavuzlar









Gagavuzlar


Toplam nüfus



250bin - 300bin



Önemli bölgeler


Moldova:167,500

Ukrayna: 32,000

Yunanistan: 30,000

Türkiye: 15,000

Bulgaristan: 3,000

Romanya: 1,500

Kazakistan: 1,000 (2002)




Dil(ler)


Gagavuz Türkçesi


Din(ler)


Hıristiyanlık



Gagavuzlar-Gagoğuzlar ya da Gökoğuzlar, bugün Moldova Cumhuriyetinde,Gagağuzeli Özerk Devletinde ve kuzeydoğu Bulgaristan'da ve Ukrayna'da yaşayan, Hıristiyanlık inanışında olan bir Türk topluluğudur Gagağuzların çoğunluğu Ortodoks mezhebine bağlıdır Ancak ortodoks olmayan bir kısım gagağuz da vardır Ortodoks olmayan Gagağuzlar, Katolik ve Subbotnik, Avengelistlerden oluşmaktadır Subbotnikler domuz eti yemez ve şarap içmezken, bir kısım Ortodoks Gagavuzun da domuz eti yemediği ve ayrıca bir kısmında erkek çocuklarda sünnet gibi etkinliklerin de olduğu bilinmektedir Ortodokslar komünizm sonrası, diğer eski sovyet halklarında olduğu gibi, inançlarını daha rahat uygulayabilir hale gelmişlerdir
Gagoğuz sözcüğü dil-bilimsel açıdan Gök Oğuz'dan gelmiştir (Gagaouz/Goakaouz/Gökouz/ İstanbul Türkçesi ile Gökoğuz) Boy kökenleri ile ilgili türlü görüşler bulunuyor ise de, en baskın görüş, Oğuz boyundan olduğudur Gagağuzlar ogurlar (onogur) ve oğuzlar (onoguz) olmak üzere, ana iki dala ayrılmış olan Türk boylarından, Onogur Türk boyları yerleşim/yayılım bölgesi içerisinde olup da, (tatarlar, kıpçaklar, bulgarlar vd), ogur olmayan, oğuz boylarının alt kümesidir (Bu duruma sıklıkla rastlanmaktadır Örneğin, Anadoluya'da oğuzlar ile birlikte onogur boyları da gelmiştir) Gagoğuzların Balkanlara ve (Aşağı) Ukrayna'ya göç tarihi konusunda ise tarihçiler özellikle 11 yüzyıla odaklaşmaktadırlar 11 yüzyılda Asya'dan, Balkanlara göçtükleri, Peçeneklerle aynı soydan geldikleri ve Uz (Oğuz) Türklerinden oldukları bilinmektedir Hıristiyan inanışlı olan gagauzlar, dış görünüm-çehre olarak ve lehçe diyalekti olarak daha ziyade Anadoludaki müslüman inanışlı Yörüklere çok benzemektedirler
Gagaoğuz Türkçesi, bulundukları bölge nedeniyle, Slav ve Romen dillerinin etkisine maruz kalmakla birlikte, çok büyük ölçüde Türkiye Türkçesine yakındır ve diyalekt/ağız olarak da Balkan Türkçesi ağzına/diyalektine benzer Esasen Gagoğuzlar, Moldova Cumhuriyetinde, Gagouzeli adında özerk bir yönetime sahiptirler Buradaki Gagavuzların sayısı 200000 dolaylarındadır Ve ayrıca, gagouzlar,Dobruca (Kuzeydoğu Bulgaristan), Besarabya (Ukrayna) ve dağınık olarak Bulgaristan'ın dağlık bölgelerinde yerleşiklerdir ve de sayıları bilinmemekle birlikte, Yunanistan'ın kuzey kesimlerinde de Torbeş/Pomak Türklerinin yaşadıkları bölgeler çevresinde de gagouzların varlığından bahsedilmektedir Osmanlı döneminde, Osmanlı imparatorluğu sınırı içerisinde yer alan Gagouzların, Türkiye Cumhuriyetinin kuruluşu ile birlikte de, Türkiye ile sıkı ilişkilerinin devam ettiği görülmüştür Yeni kurulan Türkiye devletinin kurucusu MKAtatürk'ün Gagauzların sorunlarını çözmek üzere, Cumhuriyetin ilk yıllarında, Türkiye'den görevliler gönderdiği de bilinmektedir Bu yakın ilişkiler, günümüzde de, hem Gagauzeli Özerk Yönetimi ile ve hem de Gagauzeli'nin içinde yer aldığı Moldova Cumhuriyeti ile devam etmektedir




Gagauz boyunun Bayrağı

Kaynak : Wikipedia