08-20-2012
|
#1
|
Prof. Dr. Sinsi
|
Arıburnu Cephesi Çıkarma Gecesi Durum
Çıkarma gecesi durum
Harekatın ilk gününde karaya çıkartılan asker sayısı 15 000'dir Yaklaşık 2 000'i ölü olmak üzere kayıplar 3 500'dür Üç tugay ve iki tabur, sadece bir tugaya verilen hedeflerin yarısını gerçekleştirebilmiştir Bununla birlikte Anzak Kolordusu çıkarma alanında durumunu korumuştur Müttefik komutanlar, Osmanlı'nın bölgede önemli bir kuvveti bulunmadığını, başka bölgelerden parça parça kıta kaydırabildiklerini gözlemlemişlerdi Asıl takviyelerin, izleyen ikinci 24 saatte cepheye akacağını düşünmektedirler Oysa gün boyu çatışmalara katılan Osmanlı kuvvetleri, Ordu ihtiyatındaki Kurmay Yarbay Mustafa Kemal Bey'in 19 Tümen'idir Yarbay, izleyen ikinci 24 saatte de takviye alamayacaktır
Osmanlı tarafı da sayıca hemen hemen aynı kayba uğramışlardır(ikibin dolayında) Ancak oransal olarak Osmanlı kayıpları çok daha ağırdır Bununla birlikte ilk günün muharebeleri Osmanlı açısından parlak bir başarı olmuştur Saat 09:30 dolaylarında Anzak örtme kuvvetleri (4 000 kişi) karaya atılmıştı, Osmanlı tarafının savaştaki asker sayısı ise 500'ü geçmemişti Her iki taraf da gün boyu cephedeki kuvvetlerini takviye etmiştir Çıkarmanın ilerleyen saatlerinde Albay Hasan Sami Bey'i 27 Alayı ile Kurmay Yarbay Mustafa Kemal Bey'in 57 Alayı taarruza geçtiğinde Anzak ileri hatlarına yaklaşık dörtte bir kuvvetle yüklenmişler belirli bir ilerleme sağlamayı başarmışlardır Ancak ilerledikçe güç dengesi Osmanlılar aleyhine değişmiş ve Osmanlı kuvvetleri Anzak'ları sahilden atmakta yetersiz kalmıştır
Ancak ordu ihtiyatındaki Osmanlı 19 Tümen'in dalga dalga cepheye intikal eden birlikleri, Anzak birliklerinin sürekli sahile asker çıkarmayı sürdürmekte olmalarıyla kuvvet dengesini korumakta yeterli olmamış, gün sonunda güç dengesi bire on oranında Osmanlı aleyhine gelişmiştir 19 Tümeni'nin 72 Alay, Arap kökenli askerlerdi ve ilk günün sonunda tümüyle dağılmışlardı Kurmay Yarbay Mustafa Kemal Bey'in 77 Alay'ı da Arap erattan oluşmaktadır, cepheye sürebileceği son ihtiyat birliğidir Bu alay birkaç gün daha muharebede kalabilmişti
Gün sonunda Anzak Kolordusu sahilde 700 metre derinlikte 1,5 km lik bir cephe hattı içinde son derece sıkışık durumdadır Her türlü ikmal malzemesinin kıyıya çıkarılabilmesi, yaralıların ve 2 000 kadar kaybın gemilere nakledilebilmesi için 30 metre derinlikte 100 m lik bir kıyı bandı kalmaktadır Üstelik kayalık ve sarp olan arazi siper kazmak için uygun değildir Dahası Osmanlı kuvvetleri bu çıkarma sahasının üç tarafındaki sırtlara hakim durumdaydılar Çıkarmanın ilk günü sonunda Anzak Kolordusu'nun cephe hattı, üç ay boyunca yaklaşık olarak aynı konumu korumuştur Dolayısıyla Osmanlı, gün boyu giriştikleri taarruzlarla, gün sonunda stratejik tüm hatları elde tutarak cepheyi kilitlemişlerdir
Gece yarısına doğru Anzak Kolordusu Komutanı Birdwood, emrindeki her iki tümen komutanın da tahliyeden yana olduklarını, kendisinin de bu görüşü paylaştığını General Hamilton'a bildirmiştir Anzak ordusu gün boyu süren çatışmalardan dolayı bitkindir, moral düşüktür, birlikler halen dağınıktır Gün boyu süren Osmanlı taarruzları, Anzak cephesinin kuzey batı kesimindeki sırtta (Kılıçbayır) bir gedik oluşturmuştu Bu gedik, Ancak çıkarma bölgesi için ağır bir tehdit oluşturmaktaydı Gece boyu takviye alan Osmanlı kuvvetlerinin etkin bir topçu desteğiyle sabah girişecekleri bir karşı taarruza kesin gözüyle bakılmaktadır Ordunun bu haliyle bu saldırıyı göğüsleyemeyeceğinden, sahilde imha edileceğinden korkulmaktadır Amiral Thursby ise tahliyenin çok fazla kayba neden olacağını, pozisyonu korumanın daha iyi olacağı görüşündedir General Hamilton, sahilde kalınarak direnilmesine karar vermiştir
Kaynak : Wikipedia
|
|
|