Floransa Genel Tarihçe

Genel tarihçe
MÖ 59 yılında Jül Sezar ordusundan emekliye ayrılmış askerlere Arno Nehri vadisindeki bu verimli toprakları vererek Floransa'nın kurulmasına neden oldu Kurulduğu zaman şehrin adı Florentia idi Daha sonra MS 3 yüzyılda Roma İmparatoru Diokletian Floransa'yı Toskana vilayetinin başkenti yaptı Roma İmparatorluğu'nun yıkılmasından sonra kent Bizans ve Ostrogot istilalarına uğradı
Nüfusu bir ara 1000 kişiye kadar düştü 6 yüzyılda Lombardların egemenliği altında kent tekrar gelişmeye başladı 774 yılında Şarlman Floransa'yı işgal etti ve Toskana Düklüğü'ne bağladı 12 yüzyılda kent tekrar bağımsız oldu 13 yüzyılda kent Guelfo ve Ghibellino adı altındaki iki grubun çekişmelerine sahne oldu Guelfolar Roma kentindeki Papa'nın mandasını savunurken Ghibellinolar Kutsal Roma Germen İmparatorluğu'nun mandası altına girmek istiyorlardı Sonunda Guelfolar bu çatışmayı kazandılar ama bu sefer de Guelfolar Beyaz Guelfo ve Kara Guelfo adı altında iki gruba ayrılıp çatışmaya devam ettiler Bu çatışma aralarında ünlü yazar Dante Alighieri'nin de bulunduğu Beyaz Guelfoların kentten sınır dışı edilmesine yol açtı
Bu siyasi çalkantılara rağmen Floransa gelişmesine ve zenginleşmesine devam etti Daha önce çok kuvvetli bir kent olan komşu kent Pisa'yı ele geçirdi 1348 yılındaki veba salgını kentin çok sayıda sakinlerinin ölümüne neden oldu Nihayet 15 yüzyılın ilk yarısında kent ünlü Medici ailesinin eline geçti Medici ailesi bankacılık mesleği dolayısıyla zengin olmuş nüfuzlu bir aileydi Önceleri kenti perde arkasından yönettiler Ailenin ilk önemli üyesi olan Cosimo büyük bir saray (Palazzo Medici) inşa ettirdi Sonra yerine geçen oğlu Piero ve torunu Lorenzo çok gösterişli binalar inşa ettirmeğe ve dönemin mimar ve heykeltraşlarını maddi bakımdan desteklemeğe devam ettiler Lorenzo'nun 1469-1492 yılları arasındaki önderliği döneminde Floransa altın çağını yaşadı Lorenzo aralarında Michelangelo, Leonardo da Vinci ve Botticelli'nin de bulunduğu sanatçılara verdiği destek ile İtalya yarımadasında Rönesans çağının başlamasını sağladı Lorenzo kendisine o kadar büyük bir saygınlık kazandırdı ki Lorenzo il Magnifico yani Muhteşem Lorenzo adıyla anılmağa başladı
Lorenzo'nun ölümünden sonra oğlu Piero aynı saygınlığı kazanamadı Girolamo Savonarola adında muhafazakar bir papazın önderliği altında ayaklanan halk Piero'yu başa geçmesinden iki yıl sonra kentten sınır dışı etti Bu tarihten sonra kent bir süre Savonarola tarafından yönetildi Savonarola Floransa'nın birçok ender sanat eserlerini edep dışı ve günahkar olarak kabul ediyordu Adamlarını kapı kapı dolaştırarak birçok değerli sanat eserini toplattı ve onları kentin ana meydanı olan Piazza della Signoria'da büyük bir ateş yaktırarak imha ettirdi Ama sonunda Floransa halkı Savonarola'nın zulümüne isyan etti Papa'nın da Savonarola'yı afaroz etmesinin ardından, aynen günahkar olduklarını düşünüp yakarak öldürttüğü birçok insan gibi, Savonarola da önce asılılıp sonra da kent meydanında yakılarak öldürüldü
1537 yılında Medici ailesi Floransa'da tekrar iş başına geldi Bu sefer kendilerini resmen Floransa Dükü ilan ederek Medici hanedanını kurdular Daha sonra 1569 yılında kendilerini Toskana Grandükü ilan ettiler Medici ailesinin üyeleri 1737 yılına kadar aralıksız olarak Floransa'yı yönettiler Bu tarihte Medici hanedanı nesillerinin tükenmesi yüzünden sona erdi Kent Avusturya İmparatorluğu' nun eline geçti 1861 yılında da yeni kurulmuş olan İtalya Krallığı' nın bir parçası oldu Floransa, 1865 yılında İtalya'nın başkenti oldu 6 yıl süren başkentlik İtalya'nın Roma kentini ele geçirmesiyle son buldu Bu tarihten sonra Roma, İtalya'nın başkenti haline geldi
Antik dönemde Floransa
Floransa (eski adı: Florenz), Faesulae (Fiesole) yakınlarında bulunan küçük bir tepenin üzerine kurulmuştur Roma dönemine ait bir şehir olduğu isminden de anlaşılmaktadır Floransa'nın, Via Flaminia ve Via Cassia yollarının yapımında rol oynadığı bilinmektedir Antik dönemde şehir hakkında fazla bilgi yoktur Marius ve Sulla arasındaki savaşta Floransa büyük zarara uğramış ve MÖ 15 yılında Clains (Chiana) vadisinden akan Arno nehrinin sularının bir bölümünün yatak değiştirmesine engel olmuştur
Bu dönemdeki Floransa tarihi düşünüldüğünde, MS 405 yılında şehrin Gotlar tarafından kuşatılması ve bir Roma generali tarafından da kuşatmanın kaldırılması şu ana kadar bilinen ilk ve önemli olaydır Batı Roma İmparatorluğu'nun MS 476 yılında yıkılması ile birlikte, MS 493 yılından sonra Ostrogotlar İtalya'ya hakim olmuştur
Doğu Roma İmparatoru I Justinian imparatorluğu tekrardan düzeltmeye çalıştıysa da; İtalya 535 yılından itibaren imparatorluğun komutanlarından Belasir ve Narzes arasında kanlı savaşlara sahne olmuştur Ostrogotlar'ın kralı Totilia 542 yılında Floransa'yı kuşatmasına rağmen imparatorluğun bir kumandanı (Garnison) tarafından geri püskürtülmüştür, daha sonra ise Floransa şehri Gotlar tarafından işgal edilmiştir
Lombardlar MS 570 yıllarında Toskana'da (Toscana) ortaya çıktılar ve sekizinci yüzyılda Lombardlar Dux civitatis Florentinorum (Floransa halkının yöneticisi) olarak adlandırılmıştır Dukalığın isminden de anlaşılacağı üzere Floransa şehri bu dukalığa başkentlik yapmıştır
Ortaçağ'da Floransa
Frenklerin hakimiyeti, Guelfo'lar (kilise yanlısı) ve Ghibellino'lar (krallık yanlısı) arasındaki mücadele: : MS 786 yılında Floransa'da bulunan Frenk Kralı Büyük Karl, bu şehre büyük önem verdiğinden dolayı Kuzey İtalya'dan Roma'ya giden yol önem kazanmıştır Din adamlarının yolsuzluğa ve dini görevlerinin satılmasına karşı verdikleri mücadele hareketi, San Salvi Manastırı'nın papazı San Giovanni Gualberto zamanında Floransa'da zirveye ulaşmıştır Pietro Mezzabarba'nın Floransa piskoposluğuna seçilmesi, Roma ile ciddi ve uzun süren karışıklıkların yaşanmasına neden olmuştur Bu yaşanan karışıklık, keşiş Petrus Igneus'un elde ettiği yenilikçi hareketin zaferiyle son bulmuştur Bu yaşanan olay Floransa'nın özgüveninin ortaya çıkmasında önemli bir yere sahip olmuştur
Toskana (Toscana), Frank - Cermen İmparatorluğunun bir derebeyliğiydi Derebeylikler daha sonra o kadar çok güçlendiler ki, imparatorluk için büyük tehlike oluşturmaya başlamıştılar Kutsal Roma İmparatorluğu Kralı I Otto (Büyük Otto) zamanında Ugo derebeyliği ortaya çıktı ve 1024 yılında başa geçen Kutsal Roma İmparatoru Kralı II Konrad, sınırları Po nehrinden Roma şehirlerine kadar uzanan bir bölge olarak Tuszien Derebeyliği'ne Canossa'lı Bonifaz'ı atamıştır Bonifaz 1052 yılında ölünce derebeyliğin başına kızı Kontes Matilda geçmiştir Kontes Matilda, derebeyliği 40 yıl yönetti ve İtalya tarihinde bu dönem için büyük rol oynamıştır
Kilise (din) yanlısı ve krallık yanlısı kişilerin verdiği mücadelede Matilda papalık tarafındaydı (Bu kişilere daha sonra "Guelfo'lar" denildi) Guelfo'ların karşısında ise krallık yanlısı Ghibellino'lar bulunmaktaydı Matilda sık sık ordunun başında savaşlara katılmıştır Bu dönemde Floransa halkının toplumsal saygınlığı artmaya başlamıştır Kontes Matilda krallık adına mahkemelere başkanlık ederken, Toskana'daki zamanın avukatları, hakimleri ve soyluların oluşturduğu bir grup olan boni homines ya da sapientes (iyi ve akıllı kimseler) tarafından desteklenmiştir Kontesin mahkemelere başkanlık etmediği durumlarda, sözü edilen grup karar verebilmekteydi Özgür bir şehrin yolu böylece açılmış oldu Halk, şehrin yüksek mevkilerinde bulunan soylulara karşı bir tutum sergilemekteydi Floransa, diğer devletlerin ve soyluların bir dizi savaşlarına sahne olmuştu Halk kendi arasında kuruluşlar ve gruplar oluşturarak esnaf birliğinin temellerini attı Kontes Matilda'nın 1115 yılında ölmesinden sonra krallık, soyluların oluşturduğu bir grup tarafından ele geçirildi ve aynı zamanda halkın adına adaleti sağladı Bununla beraber şehrin en alt yönetim birimi olan komünler oluşmaya başlamıştır

Kaynak : Wikipedia