Quetzalcoatl : Tüylü Yılan Ve Ağlayan Tanrı

1519 İlkbaharında diye başlar anılarına keşiş Fray Bernardino de Sahagun , İspanyol paralı askerler ve serüvenci Hernan Cortes silahlı 10 gemisiyle Yutacan Meksika yarımadasının kuzey sahiline ayak basar Bölge halkı Tanrıları beklemektedir ve gelenleri renki tüylerle, süslü kumaşlar ve mücevherlerle karşılar Fakat gelenlerin Şeytan olduklarını köleden ve Altından başka hiç bir amaçları olmadıklarını ilk başta farkedemeyeceklerdir Kısa zamanda üç bin yerliyi katleden Cortes ve ordusu vahşi insanlara Tanrının adaletini ve uygarlığı göstermek için Aztek İmparatorluğunun baş kenti Tenochtitlan ‘ a kadar ilerlemiştir


Katolik Majestelerinin temsilcisi İmparator Montezuma ile karşılaştı ve ispanyollar tarih sahnesinde görkeme ayak bastılar Texoco gölünün ortasında bulunan göl-kent sulama kanalları ve çiçekler arasında benzerine Tanrının nodernleştirdiği avrupada bile eşine raslanamayacak bir görkeme sahipti Texaco’ ya gelen ispanyollar ne yıkanıyorlar nede üstlerini değiştiriyorlardı, fakat vahşiler her akşam yıkanıyordu Bu cennet vari çiçekler ve görkem Hristiyanların adalet sağlayan ve günahlardan arındıran yeryüzü temsilcilerine emanet edilmişti Fakat tarih sahnesinde yaşananlarsa bölge insanının Şeytanla ilk buluşması olarak kayıtlara geçecektir

Orta ve Güney Amerika yerlilerinin, Avrupa-Merkezcilerinin Kolomb öncesi ardındanda latin dedikleri ve tarihçilerle etnologlar tarafından Amerika Yerlileri uygarlığı olarak nitelenen California’ nın Arizonanın, New Mexico’ nun ve Teksas ‘ın güney sınırlarında ve ateş ülkesinde başlayan bu uygarlık batılılar için sözde bildik bir kültürdür Bu uygarlıklar kendilerine yaklaşılmasını fazla izin vermeyen bir anlayışa sahiptir


1980 ‘li yılların sonlarına doğru arkeologlar ve antropologlar Kolomb öncesi büyük uygarlıkların iç yüzünü keşfetmiş gibi gözükürlerUzun bir süre bu konu üzerinde çalışmış bilim adamları söylemlerinin aksi düşüncelere tahammül dahi edemezler Onlara göre Amerika kıtasındaki insan İÖ yaklaşık 12000 ortaya çıkmıştı ve uygarlıklarıyla dinleri üzerine resimli güzel kitaplar yazabilecek kadar yeterince bilgiye sahipti Açıkçası tüm bu ortodosksin bilgilerin yalanlanması Bilim dünyasında şok etkisi yarattı ve halada bu devam ediyor Fakat diğer taraftanda hala o bildik yalanlar insanoğluna gerçekmiş gibi verilmeye devam ediyor


Niede Guidon ve Georgette Delibrias ‘ın Brezilyada 1986 yılında yapmış olduğu keşifler Amerika kıtasındaki insan varlığını 35,000 yıl öncesine çekti Tüm karbon 14 testleri Fransızların keşiflerini doğrulamaktadır Günümüzde bu somut bilgi belirli bir çevre tarafından şaşkınlık içerisinde kabul edilmektedir Bilim ayetleri savunucuları içinse hala yok sayılmaktadır


Amerika kıtasındaki bu rahatsızlıkların nedeni , yaklaşık 35,000 yıl önce ortaya çıktığı varsayılan Cro-Magnon insanının Çin olduğunu sandığı bu toprakları fethetmek için bering boğazının donmuş alanını yalınayak geçerek yazılı kültür oluşturmasıdır Dahasıda Amerikadaki bu insan varlığının kökenleri yetmiş bin yıl önceki Wisconsin buzul dönemine kadar uzanmasıdır

Bir başka muamma ise Amerika kıtasına kimlerin geldiğiyle ilgilidir Bu konuda görüş kesindirAmerika yerlileri Mongoloid ‘dir Fakat daha sonra Güney pasifik kıyılarına farklı kaynaktan gelen uygarlık keşfedilmiştir Özellikle La Venta ve Tres Zapotes ‘deki anıtsal başlar bir Afrika kültürünü gösterir, fakat Okyanusları geçerek gelen bu Afrika Kökenliler Teorisi bilimsel gerçeklikten yoksun temelsiz bir teoridir Okyanusu salla geçmek mümkün değildir


Orta amerika uygarlıklarının ilkini oluşturan Olmakler ortodoksin tezlerde meksika Veracruz bölgesinde İÖ 1250 ortaya çıkmışlardır Önemli astronomlardır, ilk yazılı takvimi Amerikaya onlar getirmiştir, son derece ilginç sanatları vardır, İÖ 600 yılına doğru ortadan kaybolmuşlardır Su kanalları yapabilen, takvim oluşturan bu halk hakkındaki tüm bilgiler spekülasyondur En erken 35,000 yıl öncesinden somut varlığı bulunan bir kıta hakkındaki tüm bilgiler son 3,000 yıl üzerine kurgulanmış spekülasyonlar zincirinden başka bir şey değildir


Orta ve güney Amerikaya az da olsa kusey yoluyla gelen Mongolid göçmenler yerleşmişlerdir Fakat Navaho‘ları yada Ojibway ‘ ları çok küçük bir çabayla anlayabildiğimiz halde Olmek, Toltek , Aztek ve Mayalar genelde anlaşılmaz ve sürekli bir spekülasyon yapılır tarihlerinin büyük biir parçası bilinmez Üç bin yıl öncesinin Mısır ve Mezapotamya hakkındaki bilgiler Amerika hakkından daha fazladır

Güney amerika’ ya ait bir diğer şaşkınlık veren olaysa kuzey akrabalarının bizon avlarken kesin ve kalıcı bir çok iz bırakmış olmasıdır Yazı ve kültür üretiminin bir süreç olduğunu söyleyen ortodoksin tezler yine amerika kıtasında çizgisini tutturamamıştırTapınaklar, piramitler, taş ve kil mimariler , alçak kabartmalar, freskolar , günlük yaşam nesnelerinin nasıl ve neden yapıldığı asla açıklanamaz Kuzey amerika yerlilerinin büyük çoğunluğu homojen bir yapıya sahipken bu güney için geçerli değildir Olmekler Mayalardan, Mayalarda Azteklerden tamamen farklıdır

Görünüşte ilkel olan dinleri iki farklı bölgeden ibaret bir kozmolojiye dayanırBu bölgelerden biri yeryüzünün yüzeyinin temsil temsil edildiği insanların yaşadığı bölge diğeri ise bazılarının gökyüzünde bazılarının yer altında yaşadığı cehennem dediğimiz bölgedir İlk olarak Olmek’ leri ele alırsak yeryüzü dünyası torak ve sudan oluşmuştur ve bu temsili , en eski denizde yüzen değişik türde timsahlar temsil eder Bu timsah daha sonra bereket tanrısı olacaktır Su bir balıkla , Köpekbalığıyla simgelenmiş ve arkeolojik kazılarda gerçek köpekbalığı dişleri bulunmuştur Olmeklerin kısıtlı ve hayvan biçimli panteonunun üçüncü kutsal hayvanı yılan, egemen sınıfların sembolüdür

Olmeklerin kanlı törenleri olduğu sanılmaktadırYaşamın geçici doğası hakkında kaba bir felsefeye sahip olduklarıda düşünülebilir Kralları öldüğü zaman tebaları krallığa bağlı olan heykelleri parçalayıp anıtsal başları yeniden yontmuşlardır

Olmeklerin nerden geldiği ve nasıl yok olduğu muammadır Onların ardından , etkisi bütün orta amerikaya uzanan veracruz’daki totanaklar ve Oaxaca ‘daki Zapotek’ler gibi komşu hakları ele geçiren olagan üstü site-devlet olan Teotihuacan gelmiştir Teotihuacan meksika uygarlığının beşiğidir


Kullanılan bir yazısı vardır fakat yazmaları günümüze ulaşamamıştır Tetitla bölgesinde bulunmuş olan Yeryüzü cenneti adlı feskoda , ruhlara benzeyen yaratıklar kelebeklerle dans etmektedir : Bu kültürün insanlarını ölümün pek korkutmadığını gösteren , öte dünyaya ilişkin düşşel bir görüntüdür sabah yıldızıyla simgelenen ve Quetzalcoatl ‘ın hebercisi olan başka bir tanrı , kanlı kurbanları reddetmiş ve sadece çiçekler ve meyveler kabul etmiştir Ama bu görüntü pek evrensel değildir, çünkü Guetamala pipillerinde ona insan kalbi kurban edilmektedir Teotihuacan dininin bir iyilikle bir kötülük arasında , iyilik yapan tarıyla onun karşıtı bir şeytanın ikiye böldüğü düşünülmüştür Bu durum diğer uygarlıklarda gördüğümüz gibi aynı tanrı , mutlu yada mutsuz olmasına bağlı olarak iyi yada kötü olabilmektedir Olmek uygarlığı gibi Teotihuacan ‘ da İS VI yüzyılda nedeni bilinmeyen bir sebepten ortadan kayboldu Konuyla ilgili Ortodoksin tezler, ticaret yollarını kesmiş olan Pipil yada Totonak kabilelerin isyanları olduğunu söyleselerde tarihsel temeli olmatan bir teoridir


Maya uygarlığıda kendinden önceki uygarlıklar gibi aniden ortaya çıkmıştır fakat mayalar hakkında bilgi Olmek ve Teotihuacan uygarlıklarından fazladır Olmeklerin bulunduğu bölgede Maya öncesi bir topluluğun bulunduğunu, Olmekler geldiğinde bununiki gruba bölündüğünü , gruplardan birinin kuzeye , diğerinin güneye gittiğini ve güneye gidenlerin Mayaların kökenlerini oluşturduğunu bilmekteyiz


Mayaların dinlerini çözümlemek için oldukça fala heykel, fresko, nesne ve el yazmaları vardırChumayelli Chilam balam ‘ın yada Jaguar Peygamber kitabı , dört ağaç yardımıyla gök kubbeyi taşıdıkları düşünülen ikincil tanrılar olan Bacap ‘ların Dinsel Törenleri ve özellikle , Soustelle’in dinsel zirvesinden biri olarak nitelendirdiği Popol Vuh , ispanyol fethinden kısa süre sonra kaleme alınan bu eserler bize oldukça bilgi sunar Fakat bu bilgiler Maya dilinin tutarlı bir tarih analizinin çıkarılacağı anlamını vermez Diğer sebepse yazıların Latince olması ve tarafsızlık sorunudur Ayrıca kendileriyle birlikte yancı tanrılarında gelerek Maya tanrılarının isimlerinin değiştirmiş, özellikle Toltek meksikalılarının istilasına bağlı olarak Mayalar üzerinde kesin etkisinin açık işaretlerinin bulunmasıdır


Maya dininin Toltek etkisiyle derinlemesine değişip değişmediği bilinmemektedir Aslında Maya uygarlığında daha geç bir aşama olan Yutacan’ daki Maya dinini bilmekteyiz Maya uygarlığını sadece Altın ve sanat eseri olarak gören Batının Şeytansı düşüncesi , bu uygarlık hakkında XIX yy Amerikalı diplomat John L Stephens , Meksika ve Guetamala keşiflerinin açıklamalı hikayelerine kadar bilinmez Bir çok veride kaybolmuştur

Geçmişin tarım uygarlıklarında olduğu gibi panteonda egemen olan üç tanrının üçününde görünümleri bereket tanrıları gibidir Bunlar Güneş tanrısı Kinich Ahanu , yağmur tanrısı Chac ve mısırdırBunları dokuz yer altı ve karanlıklar tanrısı izler, ve on üç de gün tanrısı gelir İlk dokuz tanrıyı ölüm tanrısı Cizin yönetirCizin bölgede çok görülen deprem ve salgınların tanrısıdır


İkinci grup tanrıyı güneşle özdeşleşen İtzamma yönetir Öteki tanrılar olmasaydı tek tanrıcılığa doğru bir sapmayı beraberinde gericek olan ” Bir Tanrı – Hubab Ku “ biçiminde Yutacan mayalarında ortaya çıkmıştır

Bütün tanrılar hem tek hemde dört yöne uygun olarak dört katlı gibilerdir Bunlar hem iyilik hemde kötülük yapan tanrılardır fakat belirtilmesi gereken önemli bir nokta Mayalara göre kötülük ,dünyanın başka bir çok dininde , örneğin Vedacılıkta olduğu gibi sadece çift karakterli tanrıların öfkesinden değil Yum Cimil gibi gerçekten kötücül tanrılardan kaynaklanır

Maya toplumunun yapısı , tıpkı eski iran ve mezapotamya toplumu gibi aristokratiktirAynı zamanda teokratiktir Toplumu yönetenler rahipler ve rahip-krallardır Bin yılına doğru , köylü isyanlarının ardından toplumun ilk çöküşü yaşanmıştır Klasik dönem böylece son bulur Uxmal ve Chichen Itza gibi görkemli şehirler terk edilir Yinede isyancılar bağımsızlıklarını kazanamadılar , çünkü yabancı bir kabile olan İtzalar mayalara yeni bir askeri tiranlık ve insan kurban etme geleneğini dayattılar Kolomb öncesi amerika dinlerinin en korkunç yüzlerinden birini açıklar, diğeri ise sonsuz bir suçluluk duygusudur Mayalarda insan kurban etmeler , örneğin Olmeklerden daha az rastlanır gözüksede hiç yok değildir Bu kültür , intihar edenlere mutlu bir sonsuzluk vaat eder ve hatta onlara gözleri kapalı , asılmış biri olarak temsil edilen bir tanrıça adanmıştır Ölüm hiçbir şeydir, yaşam da Burada bizim olağanüstü XX yy bazı politik rejimlerinin temel Nihilizmini uğursuzca hatırlatan bir yazgıcılık vardır : Stalinci SSCB ‘ nin 16 milyon ölüsü , III Reich ‘ in altı milyon ölüsü Kızıl Khmerlerin iki milyon, modern toplumun yaratmış olduğu yaşamın kendi ölüleri


Maya toplumu oldukça katı kuralları olan bir hiyerarşi ile donatılmıştır Örneğin askeri operasyonlar için seçilen başkomutan , der Soustelle , üç yıl için göreve seçilir, bu süre içerisinde bir kadınla birlikte olamaz, sarhoş olamaz, mısır, balık ve iguana dışında bir şey yiyemezdi Neredeyse rahip gibi yaşamsal standartlar belirlenmiştir Bu toplulukların Hristiyanlığı bu kadar kolay benimsemesinin sebebi ; İsa Güneş tanrı Quetzalcoatl yada Kukulcan , Bakire Meryemi Ay’la özdeşleştirmiş olmalarından gelir Ayrıca Haç’ ı yararlı yağmurların simgesi yapmışlardırispanyollar Colomb’ un izinden gittiklerinde sadece maya dinini keşfetmekle kalmadılar, sonnraki uygarlıkların dinleriyle de karşılaştılar Aynı meksika tablosunda belirsiz bir dönemde kökenleri yine belirsiz iki topluluk ; Toltekler ve Aztekler ortaya çıkmıştır Olmeklerin vejeteryan tanrısı Quetzalcoatl, yani tüylü yılan Toltek Krallarının hanedanını kurmak için yeryüzüne inmiştirÇünkü krallar için , tanrısal bir köken evrensel bir meraktır

Toltek efsanesinde Quetzalcoatl yakışıklı bir genç ve Tollan kralıdır İnsan kurban etmeyi yasaklayan iyiliksever bir tanrıdır Devasa bir penisi olan Quetzalcoatl , belki pülk belkide peyolt gibi bir uyuşturucu kullandığından cinsel organını ve prensesi kötüye kullanır Aklı başına gelince yaptığının farkına varır ve pişman olur Yılan derilerinden bir salla denize açılır Güneş salı yakar ve Quetzalcoatl ‘ın kalbi gökyüzüne çıkıp orada Venüs olarak adlandırdığımız gezegen halini alır Mitin bir başka çeşitlemeside , deniz kıyısına varan Quetzalcoatl bir odun yığını üstünde kendisini yakar ve kalbi gök yüzüne yükselir Bu durum güneş tutulmasını meydana getirir

Modern tarihçiler venüsün yükselmesi ve güneş tutulması olayını 16 Temmuz 790 olarak kodlar Ve Toltek hanedanlığı o zaman kurulmuştur Yaşam Soluğu’ da , Rüzgar Tanrısı’da denen Sabah Yıldızı’ nın yeryüzünde görüldüğü gün o gündür

Toltekler , Quetzalcoatl kişiliğini Azteklere bırakmıştır Quetzalcoatl ‘ın amansız bir düşmenı vardır

O da yakışıklı bir gençtir ( Şu farkla, tek ayağını timsah yemiş yerine obsidiyen bir ayna koymuştur) , onunda güzel bir penisi vardır Tollan pazarında çırılçıplak dolaşırken penisini gören Tollan prensesi ona aşık olur ve hasta düşer, babasından bu yakışıklı gençle evlenmek için izin alır Bir başka çeşitlemede Tezcatlipoca , Tollan kralını pülk ile sarhoş eder ve kızını baştan çıkarır Sonuçta ondan bir oğlu olur Çocuk büyülü bir gün olan Dokuz Rüzgarlar gününde doğar Tezcatlipoca bir Tollan prensesinin babsı olduktan sonra Toltek krallığına nifak tohumları eker, öyle ki Quetzalcoatl orada kalmayı red eder ve Tollan’ı terk eder Tezcatlipoca tekrar insan kurban etmeyi uygulatır Büyük bir bayram sırasında genç ve yakışıklı bir delikanlının kalbi sökülerek ona kurban edilir

Tezcatlipoca , Quetzalcoatl ‘ın olumsuz yansımasıdır Buradaki ikilik, iyilik ve kötülük arasındaki dinsel karşıtlıktan çok başka bir simgeselliği temsil eder Tarımsal bir kökeni temsil eden Quetzalcoatl , Teotihuacan’ın gücünü yok etmesiyle dinleride yok olarak din yaşamında Xipe Totec ‘in ortaya çıktığı görülür ve ona insan kurban edilir Quetzalcoatl panteondan yok olmadı fakat savaşcı Tolteklerin bölgeyi ele geçirmesi ve Tollanı kurarak kendileriyle birlikte Gece tanrısı tezcatlipoca’ yı getirmişlerdir

İÖ 1000 yıldan itibaren kimileri kuzeye kimileri güneye doğru dağıldılar ve her karşılaşmada birbirleriyle savaştılar Bir süre barış yapsalarda avrupalılar gelinceye kadar savaştılar Bölgeye gelen avrupalı insanın gözünde ise mısır ve Altından başka hiç birşey yoktur Güney Amerikadaki en büyük uygarlık olan İnka uygarlığının dinleri hakkında sanatsal tasvirlerinden başka bir şey bilmemekteyiz : Jaguar , timsah, maymun kafalı tanrılar


Olmekler , mayalar , aztekler ve bir çok uygarlık gibi İnka tanrılarıda memnun edildiklerinde iyi, aksi taktirde kötülük yapabilen tanrılar olarak tasvir edilir


Alıntı