|  | Kelt Dini , Tanrıları Ve Tanrıçaları |  | 
|  08-20-2012 | #1 | 
| 
Prof. Dr. Sinsi
 |   Kelt Dini , Tanrıları Ve TanrıçalarıKelt mitolojisi en yalın tanımıyla, Kelt politeizminin mitolojisidir  Kelt politeizmi Demir Çağı keltlerinin diniydi  Demir Çağı'ndaki diğer Avrupalılar gibi, erken dönem Keltleri de politeistik mitoloji ve dini yapıyı benimsemişlerdi  Kelt insanlarının içinde, Roma ile yakın iletişimi olan Galyalıların ve İber Yarımadasındaki Keltlerin mitolojileri Roma İmparatorluğu altında devam edememiş, daha sonra ise bu insanlar Hristiyan olmuş ve Kelt(ik) dillerini de kaybetmişlerdir  İronik bir şekilde, bu insanların inanç ve geleneklerine dair bilgiler çeşitli Roma ve Hristiyan kaynakları sayesinde bugüne kadar ulaşmıştır  Bir başka açıdan ise, kendi politik veya lenguistik (dilsel) kimliklerini korumuş olan Keltler Demir Çağı'ndaki atalarının mitolojilerinin en azından artakalan küçük bir kısmını iletebilmişlerdir  Bu iletilebilmiş kısım genellikle Orta Çağ'da kaydedilmiş, yazılmıştır  Kelt tanrıları Antik Keltlerin tanrıları Her ne kadar, en yaygın olduğu zamanda, Kelt dünyası Batı ve Orta Avrupa'nın çoğunu kaplıyorduysa da, herhangi bir politik birlik veya belirli kültürel etkinin merkezi bir kaynağı vardır  Antik Keltlerin homojen olmayan bir kültürel çeşitlilik yaşadıkları söylenebilir  Sonuç itibariyle, her ne kadar bazı belirli motifler (örneğing tanrı Lugh) Kelt dünyasının her tarafına nüfuz etmiş olsa da, Kelt dininin uygulama ve kaidelerinde büyük bir çeşitlilik vardı; uygulama ve kaideler her yerel grupta farklılık arz etmekteydi  Roma mitolojisindeki denkleri ile birlikte, toplamda 300'den fazla tanrıya dair bilgi içeren kitabeler bugüne kadar gelmiştir  Fakat çoğu genii locorum, yerel veya kabilesel tanrılar, sadece küçük bir kısmı yaygın olarak tapınılan daha genel tanrılardır  Bu antik tanrıların görev ve doğaları hakkında isimlerinden, kitabelerinin bulunduğu yerlerden, ikonografilerinden, onlarla denk olduğu düşünülmüş/yazılmış Roma tanrılarından ve daha sonra Kelt mitolojisinde yer almış benzer figürlerden bilgi edinilebilir  İrlanda tanrıları En eski mit parçaları İrlanda'dan, erken dönem Orta Çağ'da yazılmış yazmalardandır  Bunlar Hristiyanlar tarafından kaleme alındığı için, karakterlerin önceden sahip olduğu ilahi doğaları belirsizdir  Temel mit iki ilahi ırk olan Tuatha Dé Danann ve Fomoriler arasındaki bir savaş hakkındadır  Bu mit Cath Maige Tuireadh (Mag Tuireadh Savaşı) metninin temelini oluşturmaktadır  Galler Tanrıları Britanya'daki tanrılara dair bilgiler, Hristiyan bakış açısı nedeniyle karartılmış bir şekilde de olsa, Galler yazmalarından gelmiştir  Burada iki temel tanrılar grubu Dôn'un çocukları ve Llyr'in çocuklarıdır  Fakat bu grupların görevleri arasındaki farklılık ve ayrılık tam olarak belli değildir  Dagda Görünüşe göre Kelt panteonunun en önemi ve baş tanrısı Dagda'dır  İsminin anlamı "İyi Tanrı"dır ki burada iyi ahlâki anlamda değil de, her şeyde iyi olmak veya bir başka değişle her şeyde (yani en) güçlü olmak anlamındadır  Eşi tanrıça Morrígan'dır  Dagda bir baba figürüdür, kabilenin koruyucusudur ve temel tanrıdır ki diğer eril Kelt tanrıları onun bazı değişikliklere uğramış formlarındandır  Kelt tanrıları genellikle herhangi bir şeyle belirlenmiş, ilişkilendirilmemiş karakterlerdi ve bu nedenle belki de düzgün bir panteondan çok bir kabile gibi görülmelidirler  Bir açıdan tüm Kelt tanrı ve tanrıçaları Yunanlı tanrı Apollo gibidirler, yani hiçbir belirli şeyin tanrısı olarak yalınca tanımlanamazlar  Kelt dini serisinden Coventina Kelt mitolojisi Kelt tanrı ve tanrıçaları Antik Kelt Dini Druidler · Bardlar · Vates Gallo-Roman dini Romano-İngiliz dini İrlanda Mitolojisi Tuatha Dé Danann Mitolojik döngü Ulster Döngüsü Fenian Döngüsü Immrama · Echtrae Galler Mitolojisi Mabinogion · Taliesin Cad Goddeu Trioedd Ynys Prydein Kelt · Galya Galatia · Keltiberyanlar Erken İrlanda Tarihi Tarih öncesi İskoçya Tarih öncesi Galler Morrígan Morrígan ("Büyük Tanrıça" veya "Hayalet Tanrıça"antik İrlandalı Keltlerin, üçlü (üçe ayrılmış) savaş tanrıçasıydı  Bütün olarak (üç parçası beraber) Morrigu olaak anılırdı, fakat parçalarına da Nemhain, Macha ve Badh denirdi  Bunların her biri savaşın bir yönünü temsil etmekteydi  Çoğunlukla bir karga veya kuzgun olarak görünürdü, fakat birçok farklı formu da alabilirdi, inek, kurt ve yılanbalığı dahil  Belenus Belenus daha çok bölgesel bir tanrıydı ve çoğunlukla kuzey İtalya ve Galik Akdeniz sahili boyunca ona tapınılırdı  Her şeyden öte bir tarım tanrısıydı  Ayrıca onunla özdeşleşmiş Beltaine ("Bel[in] Ateşi") isimli büyük bir festival (bayram) da mevcuttu  Onun gerçekten bir tanrı olarak tapınılıp tapınılmadığına dair hâlâ tartışmalar vardır  İsmi "parlak ve parlayan"gibi bir anlama sahiptir ve bazılarına göre 'o' sadece Beltaine bayramında yakılan büyük ateşleri temsil etmekteydi  Lúgh/Lug Tanrı Lug'un Kelt dininde büyük bir alana nüfuz etmiş olduğu adının Galya'dan İrlanda'ya kadar Kelt dünyasının birçok bölgesinde anılmasından bellidir  Kelt mitlerine Lug genç bir adam olarak görünür  Mızrak ve sapan silahlarıdır  İrlanda'da Lughnasa (modern İrlanda dili ile lúnasa) isimli onun onuruna yapılan bir festival (bayram) bulunmaktadır  Sezar'ın Roma mitolojisindeki Merkür'e denk gördüğü Lugh görünüm açısından ve detaylar yönünden Merkür ile birebir aynı sayılmasa da benzerdir  Merkür'den farklı olarak bir eşi de bulunur; Maia vey Rosmerta  Diğer Tanrılar Keltlerin taptığı ama bugün isimleri haricinde haklarında pek bir şey bilinmeyen birçok tanrı vardır  Bunlara Dagda'nın kızı tanrıça Brigit (veya Brigid), doğa tanrıçaları Tailtiu ve Macha ve at tanrıça Epona dahildir  Ayrıca, Cu Roi ve demirci tanrı Goibniu gibi eril tanrılar da bunlara dahildir  Tanrıçaların Kelt mitolojisinde Greko-Romen mitolojiden farklı bir yeri vardır; ilahi eş olarak tanrıları tamamlarlar  Bu kıtasal ikonografide de sık sık görülür  Eril eşlerini tamamlayıcı yönleri dışında bu tanrıçalar bereket ve mevsimsel döngü ile de ilişkilidir  Belirli, isimlendirilmiş tanrıçalar ile matres (anatanrıça) veya matronae arasında belirgin bir ayrım yapmak mümkün değildir  Ayrıca tanrıça ve matronaenin ilişkilendirilmiş olduğu belirli bölgeler vardır ve bu yerlerin genel olarak koruyucusudur  Zoomorfizm Kelto-Romen ikonografi yoğun biçimde hayvan betimlemesi içerir  Sıklıkla zoomorfik ve antropomorfik formların kombinasyonundan oluşan ilah betimlemeleri görülebilir  Belki de en sık betimlenen ve en tanınmış (boğa kaynaklı) boynuzlu tanrı imgesi dışında da çok çeşitli betimlemeler mevcuttur  | 
|   | 
|  | 
|  |