Alaiye'nin (Alanya) Alınması Ve Kilikya Seferi

Alaaddin Keykubad?ın ilk fetih seferi Akdeniz?de askeri ve ticari bakımdan önemli bir mevki olan Alaiye?ye yöneliktiAlaiye,Latinlerin İstanbul?u işgali sırasında Rum olduğu anlaşılan Kyr Vart adlı birinin elinde bulunmaktaydıUzun zamandan beri Antalya sübaşılığını yapmış,bu sahillerini durumunu iyi bilen Mübarezeddin Ertokuş ve Esedüddin Ayaz gibi babasının devrinden beri devlete büyük hizmetler yapmış olan beylerin Alaaddin Keykubad?ı buranın fethine teşvik etmeleri;ayrıca Moğol tehlikesinin henüz çok uzaklarda bulunması ve Türkiye?ye karşı bir saldırının sözkonusu olmaması sebebiyle Keykubad,Alaiye seferine çıkmaya karar vermiştirAlaaddin,Alaiye fethine giderken askerini üç koldan buraya sevk etmiş,bunların bir kolu dağlık mahalden,ikincisi sahilden,üçüncü kol da gemilere binerek deniz tarafından taarruz etmişlerdiBu gemilerin Antalya?daki donanmaya ait olduğuna şüphe yokturAntalya?dan deniz kuvvetlerinin de bu sefere katılması Türklerin bu şehrin fethi üzerine az bir zaman zarfında denizciliğe alışmış bulunmalarını göstermek bakımından önemlidir

İbn Bibi?nin anlattığına göre şehrin hakimi Kyr Vart,sultanın büyük bir orduyla çayı geçtiğini,iniş yokuştan hiçbir zaman görmeden kalenin yanına ulaştığını öğrenince:?Bu haber benim ülkemden ayrılacağımı gösteriyorBağlanmış olan bu düğümü artık hiçbir tedbirle çözemem?demiş ve sultan şehre girdikten sonra elçisini Ertokuş?a göndererek sultan nezdinde affını dilemesini istemiştiSonuçta Sultan şehrin kalesini teslimi karşılığında onun af talebini kabul etmiş ve ona Akşehir emirliği ile birlikte birkaç köyün mülkiyetini tevcih etmiştiBu kent,sultanın ismiyle Alaiye(Alanya)olarak adlandırılmış,burası Selçuklular?ın en güvenli üslerinden biri ve Selçuklular?ın kışlık yeri haline gelmiştirBöylece Gıyaseddin Keyhüsrev ve İzzeddin Keykuvas zamanında sahillere açılan pencere daha da genişlediTürkler Akdeniz?de Antalya yanında ikinci bir ithal ve ihraç limanı ve askeri bir üsse sahip olmanın yanında,sahilden de,küçük Ermeni krallığı ile sırdaş oldularSultan oradan dönüşte Alara kalesini de kolayca aldı

622(1225)yılında bir yanda Selçuklular ve Antakya prensi diğer tarafta Ermeniler,Kıbrıs hükümdarı ve Haleb hükümdarı olmak üzere Müslüman ve Hristiyan hükümdarlar arasında ittifaklar ve savaşlar başlamıştıKeykubad,bu münasebetle Türk ordusunu kuzeyden Ermenilere karşı sefere gönderirken,Antalya sübaşısı Ertokuş da sahilden hem Ermenilere karşı taarruza memur edilmiş,hem de Kıbrıs haçlılarının karaya çıkmalarına ve Ermenilerle birleşmelerine mani olmak vazifesi de ona verilmiştiErtokuş Antalya?dan sahil boyunca ilerleyerek Manavgat,Anamur ve daha başka sahil kalelerini teslim aldıBu fetihler sırasında arkadaki dağlık bölgelere nüfuz edilebilmiştiBununla birlikte Selçuklular,Tarsus,Adana ve Misis gibi Kilikya şehirlerine,Seyhan ve Ceyhan nehirlerinin geniş bir ağzı olması ve bu geniş ağızdan Hristiyan gemilerinin kolayca girebilmesi sebebiyle hücum edememişlerdi

Alaaddin?in halefleri zamanında da Kilikya bölgesindeki Ermenilere karşı bir takım girişimlerde bulunulmuştuGıyaseddin II döneminde,Sahip Şemseddin İsfehani,Sis?e taarruz ederek Tarsus?u muhasara etmiş,fakat askerin dayanıksızlığı sebebiyle geri çekilmek zorunda kalmıştı1255 yılında da İzzeddin Keykuvas II,Kilikya?ya başarısız bir hücumda bulunmuştuAyrıca Gıyaseddin Keyhüsrev III döneminde de Selçuklular üç kez bu bölgeye girdilerse de muvaffakiyetleri öncekiler gibi olmadı

Bir müddet sonra,Selçuklular?ın Kilikya?ya yaptığı seferlere Memlukler de katılmış böylece bu bölgedeki Ermeni krallığı adeta çember içine alınmıştıBu ortak taarruzlara karşı koyamayacağını anlayan Leon?un,İlhanlı hükümdarı Abaka?ya başvurarak yardım istediği sırada(1277)Selçuklular Torosları aşarak Kilikya?ya girmişlerdiSelçuklular?ın bölgeye son girişleri ise 1304 yılında Memlukler?le müştereken yapılmış,Adana,Tarsus gibi Kilikya şehirlerinin yakıldığı bu sefere karşı,ülkenin savunmasını üzerine alan Moğollar hiçbir şey yapamamışlardırBu süreçte bölge Selçuklu-Memlük ve Moğol mücadele alanı olmuşturArdından bölge Beylikler ve Osmanlı hakimiyeti geçmesiyle tekrar eski haşmetini kazanmıştır

Alıntıdır: