Xenophanes

İÖ 569 - 477 arasında yaşadığı tahmin edilen Xenophanes, Kolophon'da (İzmir - Efes arasında, şimdiki Değirmendere) doğmuştur İonia'lı olmasına rağmen, yaşamı İtalya'da geçmiş bir düşünürdür Xenophanes, "Tanrı bilim" konusunda doğruya varmanın olanaksız olduğuna inanmış, tanrılar ve bütün maddeler konusunda kesin doğruları bilen olmadığını ve olamayacağını, her ileri sürülen görüşün, tahminden ibâret sayılması gerektiğini söylemiştir Bu tezi, şüphecilik akımı ile "agnosticisme" in ilk adımları olarak kabul etmek, uygun bir görüştür

Halk dininin tanrıları insan biçiminde tasarlamasına karşın Xenophanes, kendi tanrı tasarımını, tamamı ile arınmış bir varlık şeklinde betimler Bir Tanrı vardır Bu Tanrı, insanların ve tanrıların en ulusudur Biçimi ve düşüncesi açısından ölümlülere benzemez Tanrı, tümü itibariyle bir işitme ve düşünmedir Her şeyi bu düşünme yetisi ile kolayca yönetir Bu tanrı tasarımının, "Monotheisme"e doğru atılmış ilk düşünsel ürün olduğu, genel kabul görmüş bir anlayıştır

Eren Erbabacan (15032003)