Konfüçyüsçülük Dinsel Törenler |
08-20-2012 | #1 |
Prof. Dr. Sinsi
|
Konfüçyüsçülük Dinsel TörenlerDinsel törenler "İnsanları idar konularda uyararak onlara önder ol ve onlara ceza hukükuyla hizaya getir İnsanlar cezadan sakınmak isteyecek, fakat utanç nedir bilmeyecektir İnsanlara mükemmel bir örnek olarak önder ol ve onları toplumsal roller ve dinsel törenlerle hizaya getir Böylece utanç duygusunu geliştirmenin yanında harmonik bir şekilde düzene gireceklerdir" (Analektler II, 3) Yukarıdaki satırlar, legalizm ve törencilik görüşlerini arasındaki temel farklılıklardan birini açıklamakta ve Batılı toplumlarıyla Doğu Asyalı toplumlar arasındaki önemli bir farkı göstermektedir Konfüçyüs'e göre dış otoriteler, suç olan eylemlerden sonra ceza vermeleriyle insanların iyi hareket etmenin sebebini anlamadan öyle hareket ettiklerini öne sürer Fakat dinsel törenlerle davranış şekilleri içten gelerek yapılır ve etkileri, eyleme tenezzül etmeden önce görülür Böylece insanlar, utanç verici hareketlerden utanıp saygınlığını kaybetmekten korktuklarından uygun şekilde hareket eder Bu bağlamda dinsel tören (Çince: 禮; {{#if:|basitleştirilmiş Çince: s; pinyin: lÇ) ideal sosyal normdur "Dinsel tören", Türkçe'de zor ifade edilebilerce bir kavramdır ve kompleks görüşleri içine alır Bu kavram için kullanılan Çin karakterinin daha eskiden anlamı "kurban"dı Konfüçyüsçü anlamı güleryüzlülükten ve görgülü hareketten her kişinin toplumdaki yerine anlamak arasıdır Dıştan dinsel tören, insanlar arasında ayırım yapmak içindir; uygulanmasıyla kimin o toplumda genç, kimin yaşlı, kimin misafir, kimin ev sahibi olduğunu v b herkese gösterir İçten insanlara diğerlerine karşı olan görevlerini ve kendi kendilerinden ne beklendiğini hatırlatır İçselleştirme süreci, dinsel törenin en önemli sürecidir Şekil verilmiş tavırlar zamanla içselleşir, istekler yönlendirilir ve kişinin kültürlü oluşu, toplumsal dürüstlüğün hedefi olur Bu fikir, "Marifet kavuktaysa tak kafana hoca ol" deyiminin demek istediğiyle çelişirse de Konfüçyüsçülük'te sammiyetle bir hareket, kişinin bir davranışı içtenlikle kabül etmesini sağlar Dinsel törene sammiyetle uymak, dinsel töreni kültürlü olma yolundaki en etkin yol yapar Böylece Dinsel törensiz hürmetkarlık yorucu koşuşturmadan başka bir şey değildir Dinsel törensiz özen, utangaçlığı getirir Dinsel törensiz cesaret, isyana dönüşür Dinsel törensiz dürüstlük, kabalığa dönüşür" (Analektler VIII, 2) Dinsel törenler, onlar olmadan çatışmaya götürecek zıt nitelikleri başarıyla dengelemek için gidilecek yoldur Dinsel törenler, insanları sınıflandırarak hiyerarşik ilişkiyi protokoller ve törenlerle oluşturarak herkese toplumda bir yer verir ve buna göre uygun olan tavrı tanımlarlar Konfüçyüs'ün hayatında önemli bir rol oynamış gibi görünen müziğe burada istisna bir durumdadır Çünkü müzik, bu sınırları aşar ve 'kalpleri birleştirir' Analektler, dinsel töreni yükseltmesin rağmen Konfüçyüs, bizzat farklı hareket etmiştir (Örn: Gözde öğrencisinin ölümünde ağlaması ya da şeytan bir prensele görüşmesi (VI, 28) Daha sonraları sıkı törenleştirmeler, dinsel törenlerin "yeşim ve ipekten hediyeler"den daha fazla olduğunu (XVII, 12) unutarak ustalarının görüşünden uzaklaşmışlardır Kaynak : Wikipedia |
|