![]() |
Bölgelerdeki Ovalarımız Havzalarımız |
![]() |
![]() |
#1 |
Prof. Dr. Sinsi
|
![]() Bölgelerdeki Ovalarımız HavzalarımızOvalarımız - Havzalarımız * Yükseltileri batıdan doğuya doğru artar * Oluşumları genellikle tektonik kökenlidir * Bir graben içine yerleşmiş olanları dar ve uzun ovalardır * Çöküntü (graben) ovaları boyunca fay hattı geçtiğinden depremler sıkça görülür Ege Bölgesindeki Tektonik Ovalar - Çöküntü Ovaları Bu ovalar grabenler içinde bulunur Doğu - batı yönünde uzanırlar Kuzeyden güneye doğru şu şekilde sıralanırlar * Bakırçay vadisinde; Bergama,Soma, Kırkağaç ovaları * Gediz vadisinde; Manisa, Akhisar, Turgutlu, Salihli ve Alaşehir ovaları * Küçük Menderes vadisinde; Torbalı, Tire, Bayındır ve Ödemiş ovaları * Büyük Menderes vadisinde; Söke, Koçarlı, Aydın,Yenipazar, Nazilli ve Sarayköy ovalarıdır Not: İçbatı Anadolu'da graben içerisinde yer almayan Kütahya, Simav, Afyon ve Sandıklı ovaları bulunur Marmara Bölgesindeki Tektonik Ovalar Adapazarı (Sakarya) ovası: Kuzey Anadolu fay hattında yer alır Sakarya nehrinin getirdiği alüvyonlarla kaplıdır Önemli bir tarım alanıdır Oluştuğu yer eski bir deniz tabanıdır (30 m) Bursa ovası: Çöküntü (graben) ovasıdır (150 m) Güneyinde Uludağ bulunur Verimli bir tarım alanıdır Nilüfer çayı ovadan geçer Not: Güney Marmara'da tektonik kökenli M Kemal Paşa, Karacebey (Bursa) ve Balıkesir ovaları bulunur Akdeniz Bölgesindeki Tektonik Ovalar Isparta Ovası - Atabey Ovası:Eğirdir ve Burdur gölleri arasında yer alır Kuzeyi ve Güneyi dağlarla çevrilidir Bir graben içinde uzanır Ovanın çevresindeki arazide karstik şekillere de rastlanır Kuzey Anadolu Fay Hattındaki Çöküntü Ovaları Bunlar batıdan doğuya doğru yükseklikleri artan; Sakarya, Sapanca (Marmara'da), Düzce, Bolu, Çerkeş (Çankırı), Tosya (Kastamonu), Suluova, Merzifon (Amasya), Havza, Ladik (Samsun), Taşova, Erbaa, Niksar, Turhal (Tokat), Suşehri (Sivas), Erzincan, Erzurum ve Pasinler (Hasankale) ovalarıdır Erzurum Ovası: 1800 m yükseklikte, etrafı volkanik dağlarla çevrili bir ovadır Karasu (Fırat'ın kolu) ovanın sularını boşaltmaktadır Eski bir göl tabanının alüvyonlarla dolması sonucu oluşmuştur Etrafı faylarla çevrilidir Doğu Anadolu Bölgesindeki Tektonik Ovalar Kuzey Anadolu Fay hattında yer alan Erzincan, Erzurum ve Pasinler ovaları dışında, Ardahan ovası ile, bölgenin güneyinde Muş, Bulanık, Uluova, Bingöl, Afşin-Elbistan ovaları da yer almaktadır Iğdır Ovası Güneyden Ağrı dağı ile çevrili, tektonik bir ovadır Doğu Anadolu'daki en çukur (850 m) ovadır Ova volkanik kökenli alüvyonlarla kaplıdır Ovada çökmeler devam etmektedir Sahip olduğu mikroklima özelliği nedeniyle, Pamuk gibi önemli tarım ürünleri yetişebilmektedir İç Anadolu'daki Tektonik Ovalar Konya, Ereğli, Eskişehir, Kayseri, Develi ve Ankara ovalarıdır Konya Ovası İç Anadolu'nun güneyinde yer alan çok geniş bir ovadır (10000 km2) İçerisinde yer yer göller ve bataklıklar yer alır Genç oluşundu volkanik şekillere de rastlanır Türkiye'nin en önemli tahıl ekim alanıdır Türkiye'nin Karstik Ovaları Kalker arazide erimeyle oluşan (dolinlerin) birleşmesiyle daha geniş olan uvalalar ve polyeler oluşur Bunlar karstik ovalan oluştururlar Diğer ovalara göre daha küçüktürler Tabanlarında terra rossa toprakları bulunur Batı ve Orta Toroslarda rastlanan bu ovaların oluşumunda tektonik hareketlerde etkili olmuştur İçlerinde geçici göllerde yer alır Not: Polye (karstik) ovaların başlıcaları; Korkuteli, Elmalı, Kestel, Gembos, Yellice, Şuhut, Güngörmez, Karabekir ve Çukurkaya polyeleridir Muğla ve Milas ovaları da karstik oluşumludur Türkiye'nin Havzaları Tektonik oluşumlu bazı ovalarımıza havza adı verilir Çevresine göre çukurda kalan bu yerlerde, akarsular tarafından derince yarılmış platolara da rastlanır Ovalarla - platolar arasındaki geçiş alanlarıdır Başlıcaları; Ergene havzası, Diyarbakır havzası ve Malatya havzasıdır Ergene Havzası Meriç nehrinin kolu olan Ergene nehri ve kolları tarafından yarılmış, parçalanmıştır Kuzeyde Yıldız, güneyde Koru ve Işık dağları arasında yer alır Ergene vadisi boyunca kalın alüvyonlarla doludur Havza giderek çökmektedir Malatya Havzası Dağlarla çevrilidir Sularını Fırat ve kolları tarafından boşaltır Akarsular havzada 150 - 200 m derine gömülü akar Ovanın batısı ve güneyi faylarla çevrilidir alıntı |
![]() |
![]() |
|