Kıyı Çeşitleri, Kıyı Tipleri Nelerdir? |
08-20-2012 | #1 |
Prof. Dr. Sinsi
|
Kıyı Çeşitleri, Kıyı Tipleri Nelerdir?Kıyı Tipleri Nelerdir? a Fiyort Kıyılar: Buzul vadilerinin sular altında kalması sonucu oluşan kıyılardır Bu kıyı tipine ait en güzel örnek, İskandinav Yarımadasının Atlas Okyanusu kıyılarıdır Dünyanın en büyük fiyordu Norveçteki Soğne fiyordudur b Skyer Kıyılar: Buzulların aşındırdığı tepeciklerle veya buzulların biriktirdiği moren yığınlarıyla şekillenmiş kıyılar sular altında kalınca yüzlerce adacık ortaya çıkar Bu tür kıyılara skyer kıyılar denir Baltık Denizinin kuzeydoğusunda bu tür kıyılar görülür c Ria tipi kıyılar: Plâtoları yaran derin vadilerin sular altında kalmasıyla oluşan kıyılardır Dünyada en güzel örnekleri, Güneybatı İrlanda ve Kuzeybatı İspanyada görülür Ülkemizdede Güneybatı Ege kıyıları, İstanbul ve Çanakkale boğazları ile Haliç, ria tipi kıyılara örnek olarak verilebilir d Liman tipi kıyılar: Alçak kıyılardaki geniş vadilerin sular altında kalması ve bunların önünün kıyı setleriyle kapatılması sonucunda oluşmuştur Dünyadaki en iyi örnekleri, Ukraynanın Karadeniz kıyılarında görülür Ülkemizde de örnek olarak Büyük ve Küçük Çekmece kıyıları gösterilebilir e Dalmaçya tipi kıyılar: Deniz sularının, kıyıya paralel uzanan dağlar arasındaki çukurluklara dolmasıyla oluşan kıyılardır Dünyadaki en iyi örneği Adriya Denizi kıyılarında görülür Ülkemizde de Kaş (Antalya) çevresinde bu tür kıyılara rastlanır f Haliç (Estuar) tipi kıyılar: Gel - git olayı sonucunda akarsu ağızlarının aşındırılmasıyla oluşan ve huniye benzeyen kıyılardır Dünyanın en büyük halici Hamburg halicidir Bunun yanında Londra, Elbe, Wesser, Thames, Evoş, Bordeaux ve Weischel haliçleri de Dünyanın önemli haliçlerindendir Bu haliçlerin hepsi, aynı zamanda gelişmiş birer limandır g Boyuna kıyılar: Dağların denize paralel uzandığı yerlerde boyuna kıyılar görülür Bu kıyılarda girinti ve çıkıntı son derece azdır Karadeniz ve Akdeniz kıyıları bu tiptendir h Enine kıyılar: Dağların denize dik uzandığı yerlerde enine kıyılar görülür Bu kıyılarda girinti - çıkıntı son derece fazladır Ege kıyıları bu tiptendir |
|