Prof. Dr. Sinsi
|
Türkiye'nin Yeraltı Zenginlikleri Ve Enerji Kaynakları
Türkiye'nin Yeraltı Zenginlikleri ve Enerji Kaynakları Hakkında Bilgi
Türkiye'nin Yeraltı Zenginlikleri ve Enerji Kaynakları Nelerdir?
Türkiye'nin Yeraltı Zenginlikleri ve Enerji Kaynakları
MADENCİLİK
Madenler ile Jeolojik devirler arasında sıkı bir ilişki vardır Örneğin Taş Kömürü 1 Jeolojik zaman da oluşmuştur Volkanik arazinin bol olduğu yerlerde mağmatik kökenli madenler bolca bulunmaktadır ( Demir, Kurşun, Manganez gibi)
Başlıca Madenlerimiz
1 Demir: Demir çelik Endüstrisinin ham maddesidir Yurdumuzda birçok yerde çıkartılmaktadır Divriği (Sİvas), Hekimhan-Hasan çelebi (Malatya) Eymir, Kayseri, Torbalıda çıkartılmaktadır
Çıkarılan madenler Karabük, Ereğli, Kırıkkale ve İskenderun'daki demir-çelik fabrikalarında işletilmektedir
2 Bakır: İyi bir iletken olduğundan elektrik işlerinde kullanılmaktadır Türkiye'de en fazla Karadeniz bölgesinde çıkartılır Özellikle: Rize (Çayeli), Kastamonu (Küre), Artvin (Murgul), Elazığ (Maden) Diyarbakır (Erganide) çıkartılmakta ve Samsunda İşletilmektedir
3 Krom: Paslanmaz özelliğinden dolayı geniş kullanım alanı vardır Türkiye üretimde ve ihracatta birinci durumdadır Özellikle: Fethiye, Köyceğiz, Dalaman (Muğla), Kütahya, Bursa, Eskişehir arası Guleman (Elazığ) ve Aladağ’da çıkarılmaktadır
Bu çıkarılan madenler Antalya ve Elazığ'daki işletmelerde işlenmektedir
4 Bor Mineralleri: Geniş bir kullanım alanına sahiptir Ortalama bin dalda kullanım alanı vardır Dünyada ki Bor Minerallerinin %80 sahibiz Ama işletme imkanımız çok fazla değildir Özellikle Jet yakıtlarında, roketlerde, Gübre, Boya ve Temizlik maddelerinde kullanılır Özellikle: Balıkesir civarında, Emet (Kütahya) Seyitgazi(Eskişehir)ve Bursa'da çıkartılır
Çıkartılan bu madenler Bandırma Asitborik fabrikasında işlenir
5 Boksit: Alüminyumun hammaddesi olan Boksit; uçak, otomotiv, ev eşyaları yapımında kullanılır Konya’nın Seydişehir ve Antalya'nın Akseki ilçesinde çıkartılır çıkartılan bu madenler Seydişehir Alüminyum tesislerinde işlenir
6 Kükürt: Kimyada ve bağcılık ta kullanılır Ağrı (Dİyadin9,Isparta (Keçi borlu), Simav (Kütahya'da )Çıkartılır Bu maden de Isparta Keçiborlu’da işletilir (Şu anda çalışmamaktadır )
7 Civa: Tıpta ve termometre yapımında kullanılır Tek sıvı madendir Balıkesir(Gönen)Konya (Sarayönü)İzmir (ödemiş ve Karaburun'da ) çıkartılır
8 Manganez: Demir, çelik endüstrisinde kullanılır Artvin (Borçka) ve Zonguldak (Ereğli) çıkartılır
9 Zımpara Taşı(Korindon): Zımpara kağıdı ve özel zımpara yapımında kullanılır İzmir (Tire), Aydın (Söke), Denizli (Buldan) Muğla'da (Milas ve Yatağan’da ) çıkartılır
10 Mermer: İnşaat malzemesi olarak kullanılır Özellikle Marmara adasında, Afyonda ve Balıkesir Bandırmada çıkartılır Ayrıca Kırşehir’de Onixs adıyla bilinen yeşil mermer çıkartılmaktadır
11 Fosfat: Suni gübre yapımında kullanılır Özellikle Mardin Mazıdağı'nda çıkartılır Ve burada işlenir Dünya’da Fas, Cezayir ve Tunus öndedir
12 Volfram: Kaliteli çelik ve yüksek ısıya dayanıklı boya yapımında kullanılır Bursa Uludağ'da çıkartılır Ama şu anda işletilmemektedir
13 Lületaşı: Biblo ve süs eşyası yapımında kullanılır Eskişehir'de çıkartılır
14 Oltu Taşı: Tespih yapımında kullanılır Erzurum'da çıkartılır
15 Kuşun-Çinko: İkisi bir arada bulunan madendir Gümüş ile karışık halde de bulunur Önemli yatakları: Rize (Çayeli), Artvin (Borçka ) Kayseri, Elazığ ve İzmir’dedir
Elazığ-Keban'daki simli kurşun ve Kayseri Çinkur’da işletilir (Kayseri çin-kur şuanda işletilmemekte)
16 Tuz: Denizlerden, göllerden ve kayalardan elde edilir Ülkemizde en fazla tuz çıkarımı İzmir-Çam altı tuzlası ile Tuz gölünden yapılır Ayrıca; Çankırı, Erzincan, Kars, Van, Yozgat gibi illerden de çıkartılmaktadır
ENERJİ KAYNAKLARI
1 Taşkömürü: Maden kömürü de denir 1 jeolojik zamanda oluştuğu için kalori değeri yüksektir Bundan dolayı sadece Demir-Çelik fabrikalarında kullanılır Türkiye’de sadece Zonguldak civarında çıkartılmaktadır
2 Linyit: 3 jeolojik zamanda oluşmuştur Kalori bakımından taşkömürüne göre azdır Özellikle ev yakıtlarında ve termik santrallerde elektrik üretiminde kullanılır Linyitin büyük bölümünü Ege bölgesi karşılar Ege bölgesinde: Tavşanlı, Değirmisaz, Tunçbilek (Kütahya), Soma (Manisa), Yatağan, Seyitömer (muğla) Kardeniz’de Çeltek ve Amasya’da çıkartılır Bunlara bağlı olarak Yatağan, Soma, Tunçbilek, Değirmisaz ve Elbistan’da Termik santraller vardır
3 Petrol: Hayvan ve bitki kalıntılarının yerin derinliklerinde uzun süreli basınç altında kalması sonucunda oluşur Petrol genel olarak 3 Zamanda oluşmuştur Günümüzde çok önemli bir enerji kaynağıdır Ham petrolün arıtılması sonucunda Mazot, Fuel-oil, Benzin gaz yağı gibi ürünler ortaya çıkar İlk petrol MTA tarafından Raman dağında bulunmuştur Daha sonra Batman Kurtalan, Garzan ve Adıyaman’da bulunmuştur Bu çıkartılan petroller:
Mersin (Ataş)
İzmit(İpraş)
İzmir(Aliağa)
Kırıkkale (Orta Anadolu) rafinerilerinde işlenir
Ülkemizde petrolle çalışan termik santraller vardır
İstanbul                         Ambarlı
Karadeniz                        Ereğli
Artvin                           Hopa
Seydişehir                      Alüminyum tesisleri
4 Jeotermal Enerji: Yeraltından çıkan su buharından elde edilen enerjidir Türkiye'nin genç oluşumlu olmasından dolayı kırık ve çatlaklara bağlı olarak sıcak su kaynakları çok fazladır Denizli Sarayköy, İzmir Balçova, Aydın Germencik’te çıkarılmaktadır
5 Hidroelektrik Enerjisi: Sudan elde edilen enerjidir Ülkemizin yükseltisinin fazla olması ve akarsuların derin vadilerden akmasından dolayı buralardan enerji üretmek su potansiyeli bakımından önemlidir Türkiye'de hidroelektrik enerji potansiyeli yükseltinin fazla olmasından dolayı Doğu Anadolu'da fazla iken Yükseltinin az olduğu Marmara bölgesinde azdır
6 Doğal Gaz: Trakya Hamidabat ve Mardin Çamurluda elde edilir Ama büyük şehirlerde tüketilenlerin büyük kısmı dışarıdan alınmaktadır Özellikle Rusya ve Azerbaycan’dan Hava kirliliğinin önlenmesi için önemli bir enerjidir
7 Güneş Enerjisi: Akdeniz'de en fazla Karadeniz'de En azdır Özellikle suyun ve Seraların ısıtılmasında kullanılır
|