İngiltere'de Hukuk Sistemi |
08-20-2012 | #1 |
Prof. Dr. Sinsi
|
İngiltere'de Hukuk Sistemiİngiltere'de Hukuk Sistemi HUKUK SİSTEMİ İngiltere, Galler ve İskoçya’nın her birinin ayrı ayrı hukuk sistemleri, mahkemeleri vardır Her ne kadar aralarında pek çok benzerlik bulunmaktaysa da bir o kadar da derin uçurumlar bulunmaktadır Kuzey İrlanda kanunları, İngiltere ve Galler kanunlarına son derece benzerdir Ancak İskoçya kanunları diğerlerinden apayrıdır Satış sözleşmeleri, tüketici hakları, miras ve gençlerin hakları konusunda farklılıklar söz konusudur İngiltere kanunları içlerinde en modern olanlarıdır Medeni hukuk ve ceza hukukunda da büyük farklılıklar bulunmaktadır İngiltere hukuk sistemi en çok oturmuş hukuk sistemlerinden bir tanesidir Pek çok ülke İngiltere hukuk sistemini kendisine örnek almıştır İngiltere’de fazla ciddiyet taşımayan davalar hukuk mahkemeleri (Magistrates Court) tarafından görülürler Bu mahkemelerde hem medeni hukuk davalarına hem de ceza davalarına bakılır Hukuk mahkemelerinde davalarda 3 yargıç birden bulunur Dava bu yargıçların ortak kararıyla sonuçlanır Yargıçlara davalarda bir de asistan eşlik eder 17 yaşından küçük çocuklarla ilgili davalar çocuk mahkemelerinde (Juvenile Court) görülür Ufak çaplı medeni hukuk davaları ile İl Mahkemeleri (County Court) ilgilenir İngiltere ve Galler’de yaklaşık 300 tane İl Mahkemesi bulunmaktadır Davalının veya davacının hukuk mahkemesinin verdiği karara veya cezaya itiraz etme hakkı vardır Bunun için bir üst mahkemeye başvurması gerekmektedir Medeni Hukuk davası sonuçlarına itiraz etmek için yüksek mahkemeye (High Court), ceza davalarının sonuçlarına itiraz etmek için de kraliyet mahkemesine (Crown Court) başvurmak gerekmektedir Ayrıca medeni hukuk davaları “Queen’s Bench”, “Family Division” veya “Chancery Division’da” da görüşülebilmektedir Medeni Hukuk Davaları yüksek mahkemelerde, Ağır ceza davaları ise (kasıtlı veya kasıtsız adam öldürme, tecavüz, silahlı soygun vs) kraliyet mahkemesinde (crown court) bir yargıç ve jüri ile görülür İngiltere mahkemelerinde jüri 12 kişiden İskoç mahkemelerinde ise 15 kişiden oluşmaktadır İngiltere'deki seçimlerde oy kullanma hakkı olan 18-65 yaş arası ve İngiltere’de 5 yıldan uzun bir süredir ikamet eden herkes jüri üyesi olabilir Jüriye üye seçilmek Türkiye'deki askerlik gibi zorunludur Size jüri üyesi olduğunuz tebliğ edilir ve siz bu tebliğe uyarsınız Yüksek mahkeme veya kraliyet mahkemesi tarafından suçlu bulunanların “Court of Apeeal” a itiraz edebilme hakları vardır Ancak şunu unutmayın ki tüm mahkemelerde bir yığın birikmiş itiraz dilekçeleri vardır İngiltere’de bir ceza veya hukuk davasının görülebileceği en üst mercii Lordlar Kamarası’dır Genelde tüm kamuoyunu meşgul eden davalar Lordlar kamarasına aktarılmaktadır İngiltere mahkemesi yargıçlarının vermiş olduğu kararlar Avrupa birliği kanunları ile çelişki içindeyse davalı Avrupa Mahkemesi (Lükesemburg’da bulunmaktadır) veya Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’ne (Strasbourg’da bulunmaktadır) itirazda bulunabilir Ancak Avrupa ülkelerinde pek çok kimse Avrupa mahkemelerinin gereksiz olduğunu düşünmektedir Çünkü hiç bir ülke işine karışılsın istememektedir Şunu aklınızdan çıkarmayın ki itiraz edilen mahkeme kararlarının yalnızca %25’i değişikliğe uğramaktadır Bu da demek oluyor ki İngiltere mahkemelerinin kararlarına boyun eğmek zorunda kalacaksınızdır İtiraz davalarından kazançlı çıkan yalnızca avukatlardır İngiliz kanunlarına göre, davalının veya davacının avukat tutma gibi bir zorunluluğu bulunmamaktadır İngiltere’de avukatlık ücretlerinin astronomik olduğunu göz önünde bulundurursak pek çok kişi basit davalarda avukat tutmak yerine kendi kendini savunabilmektedir Ancak önemli davalarda avukat bulundurmamak deliliktir İngiltere’de iki tür avukat bulunmaktadır “Solicitor” ve “Barrister” İkisinin de Türkçe karşılığı avukattır Ancak solicitor daha alt mahkemelerde ve daha basit davalara bakar Örneğin hukuk mahkemelerinde ve il mahkemelerindeki avukatlardır Barrister ise üst mahkemelerdeki büyük davalara bakar Örneğin kraliyet mahkemesindeki avukatlardır “Queens Council” yada QC en üst düzey avukattır Tüm avukatlar içinde en bilgili ve deneyimli olanlar QC’lerdir Barrister’ler astronomik ücretler alır Ve abartmıyoruz ama QC’ler yılda 1000000 sterlin kazanmaktadırlar Bu da QC’lerin neredeyse kanunun bile üstünde yer aldıklarını gösteriyor HUKUK MAHKEMELERİ (MAGISTRATES COURTS) İngiltere’de önemli hukuk davaları Yüksek Mahkemelerde (High Court), daha basit hukuk davaları ise Hukuk Mahkemelerinde (Magistrates Court) görülür Bu nedenle yüksek mahkemelerdeki yargıçlar , hukuk mahkemelerindeki yargıçlara göre daha bilgili ve deneyimlidir Hukuk mahkemelerinde görülen dava sayısı yüksek mahkemelere göre çok daha fazladır Hukuk mahkemelerinde davalar genelde para cezası ile sonuçlanır Hakimler para cezasına karar verirken biraz da davalının ödeme gücünü göz önünde bulundurmaktadır İngiltere’de bu konu ile ilgili anlatılan komik bir hikaye vardır Para cezasını ödemediği için hakim karşısına çıkartılan bir hayat kadını hakime şöyle cevap vermiştir: “Cezamı ödeyemiyorum Çünkü ne zaman para kazanmaya gitsem beni yeniden tutukluyorsunuz” Hukuk mahkemeleri bazen de davalıları ağır ceza mahkemesine sevk edebilmektedir AVUKATLIK ÜCRETLERİ Normal bir avukat saatte 100 sterlin kazanmaktayken bir QC saatte 650 sterlin talep etmektedir Bu elbette ki dava dosyasını hazırlamak için ofiste geçirdiği saatler içindir Mahkemede geçirdiği günler içinse günlük 3000 sterlin almaktadır Bu da yılda 1000000 sterlini garantilemektedir Bu yüzden de pek çok kişi mahkemede kendi savunmasını kendi yapmaktadır Özellikle de boşanma ve şirketlerin tasfiye davalarında ÜCRETSİZ YASAL DANIŞMANLIK İngiltere’de yasal pek çok konuda ücretsiz danışmanlık hizmeti alabileceğiniz kuruluşlar bulunmaktadır Avukatlara bir servet harcamadan önce bu kuruluşları bir araştırmanızı öneriyoruz Bu kuruluşlar bedava veya çok cüzi ücretlerle, herkese ırk, millet ayrımı yapmaksızın hizmet vermektedirler Ayrıca hizmet talep edebilmeniz için İngiltere’de bulunma sürenize bakılmamaktadır Pek çok özel şirketin kendi bünyesinde özel hukuk danışmanları bulunmaktadır Eğer bu kuruluşlardan yeterli bilgi alamazsanız ancak o zaman bir avukata danışmayı deneyin Ancak insanlar kanunlardan korktukları için en ufak bir yasal olayda bile başlarına bir şey gelmemesi için avukat tutmaktadırlar CAB: CITIZENS ADVICE BUREAU (VATANDAŞLAR İÇİN DANIŞMANLIK BÜROSU) 1939’da İkinci Dünya Savaşı sırasında vatandaşlara destek vermek amaçlı kurulmuştur Ve o yıllardan bu yana bağımsız olarak hizmet vermektedir Danışabileceğiniz konular; Sosyal Güvenlik, tüketici hakları, yerel bilgiler, iş bulabilme, kanunlar, sağlık, göçmenlik, vergilerdir Ayrıca aileniz ve kendinizle ilgili konularda da tavsiyeler alabilirsiniz İngiltere, Galler ve Kuzey İrlanda’da 1200’ün üzerinde CAB bürosu bulunmaktadır İskoçya ise diğer Birleşik Krallık ülkelerinden ayrı bir CAB kurumuna sahiptir Bu kurumun da İskoçya’da 61’e yakın bürosu bulunmaktadır CAB hakkında daha ayrıntılı bilgi için: “Antional Association of Citizens Advice Bureaux Myddelton House, 115-123 Pentonville Road, London N1 9LZ (0207-833 2181) ile irtibat kurabilirsiniz BASİT DAVALAR MAHKEMESİ Eğer 5000 sterlinden daha düşük bir dava söz konusu ise basit davalar kanununa tabisiniz Bu da demek oluyor ki dava hazırlıklarınızı kendiniz yaparsınız ve kendi savunmanızı da kendiniz gerçekleştirirsiniz Avukat tutmanıza gerek yoktur Mahkeme masrafları davasına göre yaklaşık 12-65 sterlin arasında değişmektedir Ancak eğer siz haklı bulunursanız mahkeme masraflarını karşı taraf karşılayacaktır İl mahkemelerinden temin edebileceğiniz bir EX50 broşürü , basit davalarda avukat tutmadan kendi kendinizi nasıl savunacağınızı anlatmaktadır OMBUDSMEN Türkiye’de böyle bir uygulama olmadığı için Türkçe’de Ombudsmen’in karşılığı olan bir kelime yoktur Ombudsmen halkın şikayetleriyle ilgilenen memur anlamına gelmektedir Devlet tarafından görevlendirilirler Ve genelde şirketler ve halk arasındaki ilişkileri düzenlerler Bu konu ile ilgili daha ayrıntılı bilgi almak istiyorsanız CAB’ye danışabilirsiniz Kaynak:vizerehbericom |
|