Büyük Patlama Büyük Patlama Nın Ötesindeki Spekülatif Fizik

**Prof. Dr. Sinsi** · 08-20-2012

Büyük Patlama'nın ötesindeki spekülatif fizik

Evrenin çok sayıda uzay boyutu içerdiğini varsayan sicim kuramında ve süper sicim kuramında sözü edilen, birçok büzüşmüş uzay boyutunun ifade edilmeye çalışıldığı, bir Calabi-Yau uzayı örneği

Big Bang modeli kozmolojide yerleşmiş olmakla birlikte, gelecek konusunu yanıtlamada daha yeterli olması gerektiği anlaşılmaktadır

Evrenin en erken dönemi hakkında da pek az şey bilinmektedir

Penrose-Hawking tekilliği teoremleri kozmik zamanın başlangıcında bir tekilliğin varlığını zorunlu kılmaktadır

Fakat bu teoremler, genel göreliliğin hep geçerli olduğunu varsayarlar; oysa evrenin Planck ısısına ulaşmasından önceki dönemde genel göreliliğin geçerli olmaması gerekir ve "tekillik"ten ancak bir kuantum kütleçekimi davranışı kaçınabilir

[63]Prensip olarak, evrenin "gözlemlenebilir evren"in ötesinde de parçaları olabilir

Bu, "kozmik şişme" olduysa gayet mümkündür; çünkü üslü (matematiksel üslerle ifade edilebilecek) bir genişleme, uzayın büyük bölgelerini "gözlem ufku"muzun ötesine itmiş olabilir

Denenmemiş hipotezleri gerektiren bazı öneriler şunlardır:

Hartle-Hawking sınırsız halini içeren modeller: Bunlarda uzay-zaman bütünü sınırlıdır; buradaki Big Bang, zamanın sınırını bir tekilliğe ihtiyaç duymaksızın temsil eder

[64]
Brane kozmolojisi modelleri: [65]Bunlarda kozmik şişme, sicim kuramındaki brane'lerin [66] hareketinden kaynaklanır

Bunlar, "Pre- Big Bang modeli", Big Bang'ın iki brane arasındaki çarpışmanın sonucu olarak kabul edildiği "ekpirotik model" ve ekpirotik modelde belirtilen çarpışmaların periyodik olarak tekrarlandığını varsayan "döngüsel model"dir (İng

cyclic model)

[67] [68] [69]
Kaotik şişme teorisi: Kaotik şişme teorisinde kozmik şişme olayları rastlantısal bir kuantum kütleçekimi dahilinde her yerde başlar, ayrı Big Bang'ları olan ayrı evrenler oluşur

[70] [71]

Son iki kategoride yer alan modeller Big Bang'ı evrenin bir başlangıcı olarak değil, çok daha büyük, çok daha eski ve çok tabakalı (ya da çok boyutlu) varsayılan evrendeki tali bir olgudan ibaret olarak görürler

Kaynak : Wikipedia

08-20-2012	#1
Prof. Dr. Sinsi	Büyük Patlama Büyük Patlama Nın Ötesindeki Spekülatif Fizik Büyük Patlama'nın ötesindeki spekülatif fizik Evrenin çok sayıda uzay boyutu içerdiğini varsayan sicim kuramında ve süper sicim kuramında sözü edilen, birçok büzüşmüş uzay boyutunun ifade edilmeye çalışıldığı, bir Calabi-Yau uzayı örneği Big Bang modeli kozmolojide yerleşmiş olmakla birlikte, gelecek konusunu yanıtlamada daha yeterli olması gerektiği anlaşılmaktadır Evrenin en erken dönemi hakkında da pek az şey bilinmektedir Penrose-Hawking tekilliği teoremleri kozmik zamanın başlangıcında bir tekilliğin varlığını zorunlu kılmaktadır Fakat bu teoremler, genel göreliliğin hep geçerli olduğunu varsayarlar; oysa evrenin Planck ısısına ulaşmasından önceki dönemde genel göreliliğin geçerli olmaması gerekir ve "tekillik"ten ancak bir kuantum kütleçekimi davranışı kaçınabilir [63]Prensip olarak, evrenin "gözlemlenebilir evren"in ötesinde de parçaları olabilir Bu, "kozmik şişme" olduysa gayet mümkündür; çünkü üslü (matematiksel üslerle ifade edilebilecek) bir genişleme, uzayın büyük bölgelerini "gözlem ufku"muzun ötesine itmiş olabilir Denenmemiş hipotezleri gerektiren bazı öneriler şunlardır: Hartle-Hawking sınırsız halini içeren modeller: Bunlarda uzay-zaman bütünü sınırlıdır; buradaki Big Bang, zamanın sınırını bir tekilliğe ihtiyaç duymaksızın temsil eder[64] Brane kozmolojisi modelleri: [65]Bunlarda kozmik şişme, sicim kuramındaki brane'lerin [66] hareketinden kaynaklanır Bunlar, "Pre- Big Bang modeli", Big Bang'ın iki brane arasındaki çarpışmanın sonucu olarak kabul edildiği "ekpirotik model" ve ekpirotik modelde belirtilen çarpışmaların periyodik olarak tekrarlandığını varsayan "döngüsel model"dir (İng cyclic model) [67] [68] [69] Kaotik şişme teorisi: Kaotik şişme teorisinde kozmik şişme olayları rastlantısal bir kuantum kütleçekimi dahilinde her yerde başlar, ayrı Big Bang'ları olan ayrı evrenler oluşur [70] [71] Son iki kategoride yer alan modeller Big Bang'ı evrenin bir başlangıcı olarak değil, çok daha büyük, çok daha eski ve çok tabakalı (ya da çok boyutlu) varsayılan evrendeki tali bir olgudan ibaret olarak görürler Kaynak : Wikipedia