İslam Tıbbı Dört Unsur

Dört Unsur

Phythagoras'a göre doğaya dört ana yön (kuzey, güney, doğu, batı), dört temel eleman (ateş, hava, su, toprak) ve bunların dört fiziksel özelliği (sıcaklık, soğukluk, kuruluk, yaşlılık) gibi dörtlü ritim hakimdir MÖ V yüzyılda Sicilyalı Empedokles (492-432) bu görüşlerden etkilenerek evrenin esas ve tali derecede birbirine zıt dört temel elemandan meydana geldiğini öne sürmüştü Bunlar, Ateş (kuru-sıcak), Hava (yaş-sıcak), Su (soğuk-yaş), Toprak (soğuk-kuru)idi

Empedokles'in bu teorisi Hippokrates tarafından benimsenip insan bedenine uygulanmıştı Humoral Patoloji Teorisi denilen bu anlayışa göre beden 4 unsurdan müteşekkil bir yapıydı Bu teori Doğu ve Batı tıbbında yaklaşık 2500 sene yürürlükte kalmıştır Günümüzde ise bazı yönleriyle halk tıbbında yaşamaya devam etmektedir (3)




Dört Unsur


Hava


Ateş


Toprak


Su




Dört Hılt (sıvı)

Kan

Sarı safra

Kara safra

Balgam




Organı

Kalp-Akciğer

Karaciğer-Öd

Dalak-Mide

Beyin




Mevsimi

İlkbahar

Yaz

Sonbahar

Kış





Yaş dönemi

Çocukluk

Gençlik

Erişkinlik

İhtiyarlık




Fiziksel özelliği

Nemli-Sıcak

Kuru-Sıcak

Kuru-Soğuk

Nemli-Soğuk




Rengi

Kırmızı

Sarı

Siyah

Beyaz




Tadı

Tatlı

Acı

Ekşi

Tuzlu




Zamanı

Sabah

Öğle

İkindi

Akşam




Karakteri

Sıcakkanlı

Öfkeli

İçine kapanık

Soğukkanlı




Burcu

İkizler-Boğa-Koç

Başak-Aslan-Yengeç

Terazi-Akrep-Yay

Balık-Kova-Oğlak




Musiki makamı

Şehnaz-Isfahan-Neva

Rast- Hicaz -Büzürk

Irak- Büselik- Zengüle

Hüseyn- Uşşak- Nevrüz




Tedavisi

Kuru, Sıcak İlaçlar

Nemli, Soğuk ilaçlar

Nemli, Sıcak İlaçlar

Kuru, Sıcak İlaçlar



Antik Yunan tıbbındaki Humoral Patoloji Teorisi (dört unsur) veya İslam-Arap tıp dünyasında Ahlat-ı erbaa denilen teori İbn-i Sina'nın (980-1037) Kanun fi't-tıbb adlı eserinde, duygusal, zihinsel durumlar ve tavır ve rüyalar dahil edilerek genişletilmiştir




İbn-i Sina'nın dört unsur ve mizaç teorisi




Olgular

Sıcak

Soğuk

Nemli

Kuru



Marazi haller

iltahap/Yangı Ateş'e yol açar

Ateş ciddi bir unsur sorunudur

Yorgunluk

Enerji kaybı



İşlevsel güç

Enerji eksikliği

Hazım gücü eksikliği

Sindirim zorluğu




Öznel duyumlar

Acı tat, aşırı susuzluk, midede yanma

İştah kaybı

Uykululuk

Uykusuzluk



Fiziksel işaretler

Yüksek nabız artışı, Yorgunluk

Zayıf eklemler

İshal, Gözde kızarıklık, şişlik, pürüzlü cilt, bağımlılık

Pürüzlü cilt, bağımlılık



Yiyecekler & İlaçlar

zararlı,

faydalı

zararlı,

faydalı



Havayla ilişkili durumlar

yazın daha kötü

kışın daha kötü


sonbaharda kötü


Kaynak : Wikipedia