Prof. Dr. Sinsi
|
Dna Polimeraz Dna Polimeraz Aileleri
DNA polimeraz aileleriÜç farklı DNA polimerazın üç boyutlu yapıları E coli DNA pol I (üstte solda), insan Pol β (üstte sağda) ve bakteriofaj rb69 DNA polimerazı (altta) Bunlar, sırasıyla, DNA polimeraz A, X ve B ailelerine aittir Her polimeraz kısa bir DNA parçasına bağlı olarak gösterilmiştir: mor, kalıp iplik; yeşil, sentezlenen iplik
DNA dizi benzerliklerine dayanarak DNA polimerazlar yedi farklı aileye bölünmüşlerdir: A, B, C, D, X, Y, ve RT
A ailesi
A ailesi polimerazlar hem ikileşme hem de tamir polimerazları içerir Bu aileye ait ikileştirici üyeleri arasında çok çalışılmış olan T7 DNA polimeraz ve ayrıca ökaryotik mitokondrial DNA Polimeraz γ bulunur Tamir polimerazları arasında E coli DNA pol I, Thermus aquaticus pol I, ve Bacillus stearothermophilus pol I bulunur Bu tamir polimerazları kesip çıkarma (eksizyon) tamiri ve ikileşme çatalında gecikmeli iplik (İng lagging strand) sentezi sırasında Okazaki parçalarının işlenmesi ile ilgilidir
B ailesi
B ailesi polimerazlar başlıca ikileşmeli polimerazlar içerir; aralarında ökaryotik polimerazların baçlıcaları olan α (alfa), δ (delta), ε (epsilon) ve ayrıca DNA polimeraz ζ (zeta) bulunur B familyası ayrıca bazı bakteri ve bakteriyofajlar tarafından kodlanmış DNA polimerazlar da içerir, bunların arasında en iyi tanımlanmış olanlar T4, Phi29, ve RB69 bakteriyofajlarına ait olanlardır Bu enzimler hem öncü hem de gecikmeli zincir senteziyle ilişkilidirler B ailesi DNA polimerazların en tanımlayıcı özelliği, ikileşme sırasındaki yüksek hatasızlık oranıdır Bunların çoğunun güçlü bir 3'-5' eksonükleaz aktivitesi vardır (DNA polimeraz α ve ζ hariç, bunların prova okuma aktivitesi yoktur)
C ailesi
C ailesi polimerazlar en başlıca bakteri kromozom ikileştirme enzimleridir E coli 'nin DNA Polimeraz III alfa altbiriminin bilinen herhangi bir eksonükleaz aktivitesi yoktur Bir diğer altbirim, epsilon, kromozom ikileşmesi için kullanılan 3'-*5' eksonükleaz aktivitesine sahiptir
D ailesi
D ailesi polimerazlar halen iyi tanımlanmış değllerdir Tüm bilinen örnekleri Arkelerin Euryarchaeota altbölümünde bulunur, bunların ikileşme polimerazı olduğu düşünülmektedir
X ailesi
X ailesi iyi bilinen ökaryotik polimeraz pol β (beta), ayrıca ökaryotik polimerazlar pol Ï? (sigma), pol λ (lambda), pol μ (mu), ve terminal deoksinükleotidil transferaz (TdT) içerir Pol β, baz eksiyon tamiri için gereklidir, bu bazsız DNA bölgelerinin tamiri için gerekli bir tamir yoludur Pol λ ve Pol μ, homolog olmayan uç birleştirme ile ilişkilidir, bu, çift zincirli DNA kırıklarını birleştirmek için bir mekanizmadır TdT sadece lenf dokularında bulunur, immün çeşitlilik oluşturmaya yarayan V(D)J rekombinasyonu sırasında meydana gelen çift zincirli DNA kırıklarına nükleotitler ekler Saccharomyces cerevisiae mayasında tek bir Pol X polimeraz bulunur, Pol4, bu homolog olmayan DNA uç birleştirmesinde görev alır
Y ailesi
Y ailesi polimerazları, zarar görmemiş kalıpları kopyalarken hata oranlarının yüksek olması, ama zarar görmüş DNA'yı ikileştirebilme özellikleriyle diğer polimerazlardan farklılık gösterirler Bu ailenin üyeleri dolayısıyla lezyon-aşırı sentez (İng "translesion synthesis"; TLS) polimerazları olarak adlandırılırlar Lezyona bağlı olarak zarar görmüş bölgeyi ya hatasız veya hataya eğilimli şekilde geçebilirler Kseroderma pigmentosum hastalığının XPV çeşidi hastalarda Pol η (eta) kodlayan gende mutasyonlar bulunur, bu polimeraz normalde morötesi lezyonlarda hatasız çalışır XPV hastalarında, bu polimeraz yerine hataya eğilimli alternatif polimerazlar, örneğin Polζ (zeta) (polimeraz ζ bir B ailesi polimerazıdır) çalışır, bunlar da bu hastalarda kansere yol açan hatalara neden olur İnsanlarda bu ailenin diğer üyeleri Pol ι (iota), Pol κ (kappa), ve Rev1 (terminal deoksisitidil transferaz)'dir E coli 'de iki TLS polimeraz, Pol IV (DINB) ve PolV (UmuD'2C), vardır
RT ailesi
Ters transkriptaz ailesi hem retrovirüslerden hem de ökaryotik polimerazlardan örnekler içerir Ökaryotik polimerazlar telomerazlardan ibarettir Bu polimerazlar bir RNA kalıptan DNA zinciri sentezlerler
Kaynak : Wikipedia
|