Bitlis Adilcevaz İlçesi

Doğu Anadolu Bölgesi'nde, Bitlis İli'ne bağlı bir ilçe olan Adilcevaz, Van Gölü'nün kuzey kıyısında, Süphan dağı'nın yamaçlarındaki kayalık bir alanda kurulmuştur Van Gölü kıyısında turistik yönden de önemli kumsalları ve Süphan dağı'nın doğal güzelliği ile tanınmıştır İl merkezine olan uzaklığı 80 kmdir Yüzölçümü 812 km2 olup, toplam nüfusu 44612'dir

Beldeye Zatülcevaz – Elciğaz, Elceviz isimlerinin verildiği ve Adilcevaz isminin Karakoyunlularca verildiği sanılmaktadır İlçe MÖ 2000 yılına Urartuların yerleşim merkezi olmuştur İlçenin kuzeyinde Urartulara ait Kef Kalesi Adilcevaz’da medeniyetin ve uygarlığın bundan tam 2786 yıl önce başladığını göstermektedir

1914 yılına kadar Osmanlıların hakimiyetinde kalan Adilcevaz bu tarihte Rusların işgaline uğramıştır 1918 tarihinde yapılan Gümrü Antlaşması ile bu topraklar tekrar Türk hakimiyetine girmiştir

Adilcevaz'da ekim ayının ilk haftasında geleneksel olarak Ceviz Festivali düzenlenir Çeşitli etkinliklerle beraber cevizağası seçimi yapılır İlçede yaklaşık olarak 30500 adet ceviz ağacı bulunmaktadır Yıllık fidan üretimi 10000 adettir Adilcevaz'da üretimi yapılan ceviz, dünya düzeyinde dereceye girmiştir Bu cevizin kendine has bazı özellikleri mevcuttur

İlçenin ekonomisi tarıma ve hayvancılığa dayalıdır Süphan Dağı ile Van Gölü arasındaki düzlüklerde tarım yapılmaktadır Buğday, çavdar, ceviz ve meyva yetiştirilir Süphan Dağı yamaçlarındaki ağaçlardan ceviz kerestesi elde edilir Hayvancılık da yapılmakta olup, koyun, keçi yetiştirilir Ayrıca arıcılık da yapılmaktadır Adilcevaz göçebe aşiretlerinin göç yolları üzerinde yer aldığından, hayvan ve hayvansal ürünlerin ticareti de oldukça yaygındır Kamuya ait süt ve peynir fabrikası dışında sanayi kuruluşu yoktur Son yıllarda turizm ilçenin ekonomisini hareketlendirmiştir

Tarihçesi

Adilcevaz'ın tarihi oldukça eskiye inmektedir Bölgede öncelikle Urartular yerleşmiş, daha sonra Asurlular, Persler (MÖ700), Makedonyalılar (330) buraya egemen olmuşlardır MS700 yıllarında Arap akınları buraya yoğunlaşmış, sonraki yıllarda bölge Araplar ile Bizanslılar arasında sürekli savaşlara sahne olmuş ve her iki toplum arasında zaman zaman el değiştirmiştir Malazgirt Savaşından (1071) sonra da yörede Türklerin egemenliği başlamıştır Yavuz Sultan Selim'in çaldıran Savaşı'ndan (1514) sonra da Osmanlı topraklarına katılmıştır

Şemseddin Sami, Kamüsü'l-Âlam'ında Adilcevaz'dan şöyle söz etmektedir: " Van vilayetinin kuzeybatısında ve Van Gölü'nün kuzeyinde bir kaza olup, merkezi gölün kıyısındaki 2500 nüfuslu Arçike kasabasıdır"

Cumhuriyet'in ilk yıllarında Bitlis İli'ne bağlı bir bucak merkezi iken, 1953'te ilçe olmuştur

Adilcevaz'da yapılan arkeolojik kazılar, tarih öncesi devrilerine ait, özellikle urartu ve Asur dönemlerine ait kalıntı ve buluntuları ortaya çıkarmıştır Kazılar günümüzde de sürmektedir

İlçede günümüze gelebilen eserlerin başında,Adilcevaz Sahil Kalesi
Adilcevaz Paşa Camisi
Eski Cami (Ulu Cami)
Urartu Mezarlığı
Kohoz (Zal Paşa) Hanı
Akçayuva Kümbeti gelmektedir
Adilcevaz Sahil Kalesi

Adilcevaz Sahil Kalesi, Van Gölü kıyısındaki sarp kayalıklar üzerinde kurulmuştur İç ve dış kale olara iki ayrı bölümden yapılmış olan kalenin yapımında muntazam blok taşlar kullanılmıştır Sur duvarları 38 kule ile desteklenmiştir Kale içerisinde Kanuni Sultan Süleyman Camisi, cephanelik, buğday ambarları, sarnıçlar,mehterhane ve 70 civarında ev bulunmaktaydıGünümüze bu kalenin yalnızca kalıntıları gelebilmiştir