Doğum Kilolarından Nasıl Kurtulmalı

Kadınların en büyük sorunlarından biri olan doğum sonrası kilolardan kurtulmak sanıldığı gibi zor değildir









Doğumdan sonra birçok kadın hamilelik döneminde aldığı kiloları verememekten şikayet eder oysa bu kilolardan kurtulmak için biraz çaba harcamak yeterlidir Memorial Hastanesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Bölümü’nden Uz Dr Gökçe Günbey, Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Op Dr Remzi Aydın ve Beslenme ve Diyet Bölümü’nden Dyt Şefika Aydın, doğum sonrası kilo verme ile ilgili sorularımızı yanıtladı

Hamilelik döneminde kilo alma oranı ne olmalıdır?

Op Dr Remzi Aydın: Klasik olarak hamilelik dönemi boyunca 8 ila 12 kilo alımı normaldir dense de, her kadının hamilelik öncesi kilosu, metabolizması ve risk faktörleri farklı olduğundan standard bir limit koymak doğru değildir Her kadın için bireysel olarak hesaplanmalıdır Örneğin gebelik öncesi 90 kg olan ve şeker hastalığı riski taşıyan bir gebe için bu 6 - 9 kg olabileceği gibi, çok zayıf hamile kalan için 15 - 17 kilo bile sorun olmayabilir

Doğum sonrasında hastaların kilolarıyla ilgili saplantıları oluyor mu?

Op Dr Remzi Aydın: Kadınların tabii ki fiziksel görünümleri ve kiloları ile ilgili kaygıları her zaman vardır ve olmalıdır da! Bu kendi vücudunu beğenme duygusunu beraberinde getirir Bununla beraber gebelik döneminin çok özel ve geçici bir dönem olduğu akıldan çıkarılmamalıdır ve bu dönemde klasik güzellik ölçütlerinin geçerli olamayacağı bilinmelidirUnutulmamalıdır ki bu dönem geçicidir ve bu dönemin sonunda çifti büyük bir ödül beklemektedir!

Doğumun hemen sonrasında zayıflamaya başlamak kadını nasıl etkiler?

Op Dr Remzi Aydın: Doğumla beraber 4-6 kg arasında kilo kaybedildikten sonra, eğer doğru bir beslenme rejimi uygulanırsa düzenli bir şekilde ayda 1- 2 kg arasında verilebilir Unutulmamalıdır ki çok az kalori almak hem loğusa sağlığı için zararlı olabilir, hem de sütün azalmasına yol açabilir

Doğum sonrası yapılan diyetler zararlı olabilir

Annenin doğumdan hemen sonra düşük kalorili diyet yapması zararlı olur mu?

Uz Dr Gökçe Günbey: Yeterli ve dengeli beslenme ile anne hem kendi fizyolojik gereksinimlerini karşılamakta, hem de bebeğinin fizyolojik ve psikolojik açıdan gereksinimi olan anne sütünün yeterli miktarda üretilmesini sağlamaktadır Bu dönemde annenin hem kendi sağlığı, hem de bebeğinin sağlığı açısından daha çok enerji, protein, vitamin ve mineral alması gerekmektedir

Emziren annelerin, emzirme dönemi boyunca günlük enerji gereksinimlerine en az 500 kalori ilave edilmesi gerekmektedir Gebelik döneminde normalden fazla kilo alan ve gebelik öncesinde de fazla kilolu olan annelerin emzirme döneminde vitamin ve mineral alımına dikkat ederek ayda 2 kilo kadar zayıflamasında bir sakınca olmadığı ve bunun süt üretimini olumsuz etkilemediği bildirilmektedir Ancak emzirmenin herhangi bir döneminde günde 1500 kaloriden daha düşük diyetler asla uygulanmamalıdır Bu seviyenin altındaki enerji alımlarının süt üretimini bozmasının yanı sıra diğer besin öğelerinde de yetersizliğe yol açabileceği bilinmektedir

Annenin beslenmesi sütün kalitesini etkiler mi?

Uz Dr Gökçe Günbey: Anne sütünün kalitesi annenin yediği gıdalardan direkt olarak etkilenmemekle birlikte, sütün miktarı annenin aldığı sıvı gıdalarla ilişki gösterebilmektedir Anne sütünün % 80’den fazlası sudan oluşmaktadır Bu nedenle süt miktarının yeterli olabilmesi için annenin günde en az 3 litre sıvı gıda alması gerekmektedir
Vejetaryen diyet ile beslenen annelerde protein ve bazı vitamin eksiklikleri görülebilmekte, bu eksiklikler takviye edilmediğinde bebekte de eksikliklere yol açabilmektedir Ayrıca annenin diyetinin kalsiyumdan fakir olması durumunda, kalsiyum anne kemiğinden alınıp süt üretimine katılmaktadır Bu durum hem anneyi, hem de bebeğin gelişimini olumsuz olarak etkilemektedir Emzirme döneminde annenin iyot gereksinimi de normale göre artış göstermektedir Özellikle guatr vakalarının fazla görüldüğü bölgelerde, bebekte ve annede eksiklik olmaması için iyot gereksinimi mutlaka karşılanmalıdır Sonuç olarak diyebiliriz ki; vitamin, mineral, protein, yağ ve karbonhidratlardan oluşan yeterli ve dengeli beslenme hem anne, hem de bebek sağlığı açısından vazgeçilmezdir

Doğum yapan anneler fazla kilolarını ne zaman vermeye başlar?

Dyt Şefika Aydın: Anne sütü alan çocuk ilk 3-4 ayda normal bir gelişim göstermektedir Dört aydan sonra büyüme hızı yavaşlamaya başlamaktadır 6 aydan sonra da ek besin verilmeye başlanmaktadır Ülkemizde annelerin çoğunlukla çocuklarını 1,5- 2 yaşına kadar emzirdikleri bilinmektedir Gebeliğinde fazla kilo alan anneler hamileliğin ilk 4 ayını atlattıktan sonra toparlanma dönemi sonrası diyet yapmaya başlayabilirler

Kiloları ne kadar sürede vermeliler?
Dyt Şefika Aydın: Yapılan çalışmalarda hamilelik sonrasında haftalık 05kg kilo kaybı annenin gereksinimlerini azaltmamakta ve süte her hangi bir etkide bulunmamaktadır Annenin aylık vermesi uygun görülen kilo 2’dir Toplam süreç annenin fazla kilosuna bağlıdır Gebeliğinde 15 kilonun üzerinde alan anne ile gebelik döneminde 9-12 kg alan annenin kalan kilosunu verme süresi kişiden kişiye değişmektedir Fakat fazla kilolarda süreci daha uzuna yaymak kiloyu korumanın en önemli adımıdır Hızlı verilen kilo annede kas kaybına sebep olur
Yorgunluk, baş ağrısı, kan şekerinin düşmesi, stres, ağız kokusu kemik minerilizasyonunda azalma gibi birçok sağlık problemleri oluşturmaktadır

Emzirmek forma sokar mı?

Op Dr Remzi Aydın: Emzirmek eylemi anne için yoğun bir metabolizma artışı demektir Bu hem bebeğe verilecek sütün içindeki maddelerin kalorisi, hem de emzirme eylemi için harcanan kalori demektir Bu kalori harcamaları tabii ki annenin forma girişini hızlandırabilir Sadece dikkat edilecek nokta anne sütünü çoğaltabilmek için bilinçsizce kalori alışında artışa yol açmamaktır Yoksa süt verildiği sürece forma girmek bir yana daha da fazla kilo alımına yol açılabilir

Emziren annelere beslenme önerileri

Dyt: Sefika Aydın: Emziren anneler aşağıdaki önerilerimizi dikkate almalıdırlar

• Doğumdan sonra bebek emzirilirken gebelik öncesi döneme göre daha fazla sıvı besin alınmalıdır Emziklilikte su metabolizmasında artış vardır Alınan su süt salgılanmasıyla, metabolik su ise artan yiyecek alımıyla artmaktadır Süt miktarının değişmemesi için annenin sıvı alımını arttırmak gerekir Günlük alınan toplam sıvı miktarı yaklaşık 3000 ml olmalıdır Bu miktar pratik ölçüler ile 12 su bardağı su, süt, ayran, hoşaf, komposto, limonata, şerbet, meyve suları şeklinde önerilmelidir Çay, kahve gibi içeceklerin süt verimini azalttığı bilinmektedir
• Kalsiyum yönünden zengin olan süt, yoğurt ve peynir belirtilen miktarlarda düzenli olarak tüketilmelidir
• Her gün 1 adet yumurta ve 1 porsiyon etli sebze yemeği veya kuru baklagil yenilmelidir
• Kuru fasulye, nohut, mercimek ve bulgur karışımı yemekleri, portakal, mandalina, domates, maydanoz, yeşil biber, taze soğan gibi C vitamini yönünden zengin sebze ve meyvelerle birlikte tüketilmelidir Bireysel özelliklere göre gaz yapıcı besinler çıkartılabilir
• Vitaminlerden zengin sebze ve meyveler diyette her öğün olmalıdır
• Salam, sosis, sucuk gibi katkı maddesi içeren diğer hazır besinler mümkün olduğu kadar tüketilmemelidir
• D vitamini besinlerde bulunmaz Ancak güneş ışınlarının doğrudan cilde yansıması ile sağlanır Bu nedenle emzikli anne güneşlenmeye özen göstermelidir
• Yemeklerde mutlaka iyotlu tuz kullanılmalıdır Doğal besinlerde yeterince alınmayan iyot, ancak iyotlu tuzun kullanılması ile anne sütünden bebeğe geçer
• Kuru meyveler ve kuru yemişler yoğun enerjileri yanında, demir ve kalsiyum gibi minerallerden de zengindir Ağırlık kontrolü de yapılarak bu besinler tüketilebilir
• Kansızlığa neden olduğundan yemeklerle birlikte çay içilmemelidir Çayı kuşluk, ikindi gibi öğün aralarında, yani yemek yendikten 1-2 saat sonra açık olarak içilmeli, çaylara limon suyu eklenmelidir İçecek olarak ıhlamur, nane, papatya, kuşburnu gibi bitki çayları tercih edilmelidir
• Hazır meyve suları, gazoz ve kolalı içecekler yerine taze sıkılmış meyve suları, ayran, limonata tercih edilmelidir
• Pekmez kan yapıcıdır, şeker boş enerji kaynağıdır Şeker yerine tatlı olarak pekmez yenmesi kansızlığa karşı alınacak önlemlerden birisidir