Sigara Hem İnsana Hem Ekonomiye Zarar Veriyor

Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) Küresel Tütün Salgını Raporu 2008'den derlediği bilgilere göre, tütün dünyada tek başına en önemli ölüm nedenlerinden biri olarak gösteriliyor


Tütünün her altı saniyede bir kişinin ölümüne neden olduğunun belirtildiği raporda, bu kişilerin 15 yıl kadar erken öldüğü, halen dünya genelinde her 10 ölümden bir tanesinin sigara kullanımı nedeniyle olduğu ifade ediliyor


Yılda 5 milyondan fazla kişinin bu nedenle öldüğüne dikkat çekilen raporda, acil önlemler alınmadığı takdirde 2030 yılına gelindiğinde tütün kullanımı nedeniyle ölen kişi sayısının yılda 8 milyonu geçeceği, sigara içme davranışı kontrol edilmez ve bu şekilde devam ederse bugün hayatta olan kişilerden 500 milyonunun sigara nedeniyle öleceğinin tahmin edildiği bildiriliyor


Raporda, sigaranın yanı sıra bidi, kretek, nargile gibi diğer türlerin de giderek yaygınlaştığı, hatta sıklıkla bu tür kullanımların daha az zararlı olduğu düşüncesinin de olduğu, ancak tütün kullanımının her türlüsünün öldürücü olduğunun bilindiği kaydediliyor Her türlü tütün kullanımının akciğer kanserlerinin yüzde 90'ından, felçten ve ölümcül kalp hastalıklarından sorumlu olduğu vurgulanıyor


Tütünün ekonomiye etkileri konusunda da saptamalarda bulunulan raporda, tütün endüstrisinin istihdam yaratmak ve vergi geliri sağlamak gibi ülkenin ekonomisine destek olma iddiası olsa da tütün endüstrisinin girdiği bütün ülkelerin hastalıklar, ölümler ve ekonomik kayıplardan dolayı sıkıntıya girdikleri belirtiliyor


HER YIL YÜZ MİLYARLARCA DOLARA MAL OLUYOR


Tütün kullanımının dünya çapında her yıl yüz milyarlarca dolara mal olduğu savunulan raporda, şu bilgiler veriliyor:


“Tütüne bağlı ölümler, ekonomik fırsatların kaybedilmesine neden olmaktadır Örneğin ABD'de bu nedenle olan yıllık kaybın 92 milyar dolar olduğu tahmin edilmektedir Nüfusun kalabalık olduğu gelişmekte olan ülkelerde bu ekonomik kayıp daha önemlidir ve tütün salgınının daha olumsuz hale gelmesine yol açmaktadır Zira bu ülkeler dünyanın imalat sanayiinin merkezleridir ve bu ülkelerde tütüne bağlı ölümler çoğunlukla üretim çağındaki gençlerde olmaktadır”


Tütüne bağlı ölümlerin ekonomik maliyetinin Avrupa ülkelerinde artış gösterdiğinin kaydedildiği raporda, dünyada tütün kullanımının çok yüksek olduğu bölgelerin, bidi, kretek, nargile gibi tütünün değişik formlarının kullanılması durumu ile karşı karşıya bulunduğu, bu ürünlerin de sigara gibi öldürücü olduğu ifade ediliyor


Tütünün küresel düzeyde sağlık bakımı harcamalarına etkisi konusundaki bilgilerin tam olmadığı, ancak bunun yüksek olduğunun bilindiğinin vurgulandığı raporda, şu saptamalarda bulunuluyor:


“ABD'de tütüne bağlı sağlık bakımının yıllık maliyeti 81 milyar dolar, Almanya'da 7 milyar, Avustralya'da da 1 milyar dolar kadardır Tütünün net ekonomik etkisi yoksulluğu artırması şeklindedir Endüstrinin daha çok bağımlı müşteri sağlama hedefi yoksul olanları daha fazla etkiler Çoğu ülkede tütün kullanımı yoksullar arasında daha fazla, zengin ve yoksullar arasındaki fark, ortalama gelirin en düşük olduğu bölgelerde en fazladır”


YOKSUL KESİMLERDE TÜTÜNE HARCANAN PARA


Yoksul kesimde tütüne harcanan paranın, “Gıda, barınma, eğitim ve sağlığa harcanamayan para” demek olduğu bildirilen raporda, şöyle devam ediliyor:


“Bangladeş'in en yoksul kesimlerinde tütüne harcanan para, eğitime harcanan paranın 10 katı kadardır Yoksul kesimlerde sigara kullanımının en fazla olduğu Endonezya'da en düşük gelir grubundaki hanelerde toplam harcamanın yüzde 15'i tütüne gitmektedir Mısır'da düşük gelirli hanelerde toplam harcamanın yüzde 10'u tütüne harcanmaktadır Meksika'da en yoksul yüzde 20'lik grupta harcamaların yüzde 11'i tütün için harcanmaktadır Çin'de tütüne bağlı sağlık harcamaları 50 milyon dolayında kişiyi yoksullaştırmıştır”


Raporda, yoksulların tütüne bağlı hastalıklara yakalanma ve bu nedenle ölüm bakımından zenginlere göre daha olumsuz durumda oldukları, bu durumun ekonomik koşulları daha güçleştirdiği, hastalık-yoksulluk kısır döngüsünü artırdığı belirtiliyor


Evde para kazanan kişinin erken ölümünün yoksul kesimlerde daha tahrip edici olduğuna dikkat çekilen raporda, şöyle deniyor:

“Örneğin Bangladeş'te düşük gelirli bir aile reisi olan ve 35 yıldan beri bidi kullanan 45 yaşındaki bir kişinin kanser nedeni ile ölmesi, ailenin sonraki yaşamını çok güçleştirir Ailenin ekonomik kapasitesinin kaybı eş ve çocukların yoksulluğunun artmasına neden olur, bu durum da hükümetin ve yakınlarının destek olmasını gerektirir”


PASİF ETKİLENİM DE EKONOMİYE DARBE VURUYOR


Raporda, sigara dumanından pasif etkilenimin de sağlık etkilerinin yanı sıra ekonomik kaynakları boşaltan ciddi bir duruma yol açtığı, ABD'de pasif sigara dumanı etkileniminin 5 milyon dolarlık direkt, sakatlık, iş göremezlik ve gelir kaybı gibi nedenlerle 5 milyon dolardan daha fazla dolaylı sağlık harcamasına neden olduğunun tahmin edildiği ifade ediliyor


Tütünün maliyeti ve ekonomik yükü konusunda daha fazla bilgi ve analize gereksinim olmakla birlikte tütün kullanımının verimlilik ve sağlık bakımı üzerindeki etkilerinin açık olduğunun belirtildiği raporda, şu ifadeler kullanılıyor:


“Ve tütün kullanımı arttıkça, etkisi daha da olumsuz hale gelecektir Bu durum yoksul kesimde daha fazla hissedilir Önümüzdeki yıllarda tütüne bağlı sorunların tam olarak ortaya çıkmasını takiben salgının parasal maliyeti düşük ve orta gelirli ülkelerin ekonomik durumunu daha olumsuz hale getirecektir”


9 ŞUBAT DÜNYA SİGARAYI BIRAKMA GÜNÜ


Öte yandan, 9 Şubat Dünya Sigarayı Bırakma Günü dolayısıyla yazılı bir açıklama yapan Sivas Sağlık Müdürü Vakkas Özmercan, tüm dünyada erkeklerin yüzde 47'si, kadınların yüzde 12'sinin sigara içtiğini ifade etti


Sigara içenlerin çoğunun gelişmekte olan ülkelerde yaşadığını, bundan dolayı da gelişmekte olan ülkelerin tütün salgını ile karşı karşıya olduğunu belirten Özmercan, şunları kaydetti:


“Sigara artık dünyada en önemli ölüm nedenlerinin başında gelmektedir Bu sorunla baş edebilmek için ülkemizde çok ciddi adımlar atıldı Bunların başında 19 Mayıs 2008 tarihinde yürürlüğe giren 4207 sayılı tütün ve tütün ürünlerinin zararlarının önlenmesine dair kanun gelmektedir 9 Şubat Dünya Sağlık Örgütü tarafından Dünya Sigarayı Bırakma günü olarak ilan edilmiştir, o gün sigarayı bırakmak isteyen kişiler için bir fırsat olabilir”