Hem Spor Hem Tedavi: Tai Chi

Tai Chi, Çin’de yüzyıllardır uygulanan bir savunma sanatı Bu öğreti aynı zamanda iyileştirici özellikleri bütün dünya tarafından kabul edilen egzersizler içeriyor Kolay ve keyifli olduğu için her yaşa hitabeden bu spor, eklem sorunları ile sinir sistemi hastalıklarına bağlı denge şikayetleri için oldukça etkili Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon alanındaki çalışmaları ile tanınan Uzman Dr Cavit Meclisi, giderek popülerleşen Tai Chi hakkında merak edilenleri anlattı

Tai Chi nedir?
Tai Chi ve Qi Gong, geleneksel Çin egzersiz yöntemleridir ve yaklaşık 2 bin yıl önce kişisel savunma yöntemi olarak geliştirilmişlerdir Tüm dünyada giderek yaygınlaşan bu egzersizler, iki temel inanış üzerinden şekillendirilir İlki, enerjinin vücutta özel yollarla taşındığını kabul eden görüştür Buna göre, enerji akışının engellenmemesi gerekir ve Tai Chi ve Qi Gong yaparak, zarif ve tekrarlayan hareketlerle enerji artırılmaya çalışılır İkincisi ise tüm doğanın yin ve yang denilen karşıt güçlerden oluştuğuna ve bunlar dengede olduğunda kişinin sağlıklı olacağını söyleyen inanıştır Tai Chi ve Qi Gong hareketleri ile bu dengenin korunduğu varsayılır

Tai Chi yaparken daha önce belirlenmiş belirli duruş ve hareket biçimlerini yavaş ve zarif ya da hızlı ve kontrollü bir tarzda arka arkaya yaparsınız Hareketler akıcı olmalıdır Aslında, meditasyon ve hareketin karışımıdır Qi Gong ise, değişik hareketlerin herhangi bir sıra ile yapılmasından ibarettir

Bu egzersizler, Fizik Tedavi sürecinde nasıl kullanılır?
Hastanın fonksiyonel yetersizliklerinin düzeltilmesi için gereken tedavi araçları ve egzersiz listesi hazırlandıktan sonra, Tai Chi ve Qi Gong bu program içinde amaca uygun olarak düzenlenir Tai Chi ve Qi Gong, duruş, denge, koordinasyon, dayanıklılık ve esnekliğin artırılması ile stres azaltımı için kullanılabilir Özellikle yaşlı bireylerin daha çok yararlanabileceği hareketlerden oluşur Hareketleri akıcı bir tarzda arka arkaya yapmak, vücudun tüm kaslarını ve eklemleri kontrollü biçimde çalıştırdığı gibi duruş ve dengeye karşı farkındalık sağlar Çünkü uygulama sırasında kişi, sırayı bozmadan akıcı olmak zorundadır Bu çabalar, tüm eklemlerin ve kasların kontrolünü gerektirir

Tai Chi’de ne tür hareketler yapılıyor?
Özel duruş ve kontrollü hareket biçimleri var Bunların çoğu günlük hayatta yaptıklarımızdan daha karmaşık ve biraz farklı hareketler Bunları yaparken tüm vücudu uygun durumlarda tutmak için çaba sarf etmek ve yoğunlaşmak gerekiyor Hareketler çok yavaş ya da bazen hızlı olabilir Bir seans boyunca hareketlere ve vücuda yoğunlaşmak, eklemleri ve kasları eğitici yönünün yanı sıra başka şeyleri düşünmeyi de engeller Bu yönüyle, egzersizlerin rahatlatıcı, stresten uzaklaştırıcı olduğu söylenebilir Ayrıca, Tai Chi için özel mekana gerek yok Genellikle bir eğitmenin yardımı gerekir Ancak, CD ve kitaplardan yararlanarak, evde uygulamak da mümkün Grup ya da tek kişilik bir aktivite olabilir

Tai Chi, hangi hastalıklarda etkilidir?
Tai Chi, genel sağlık ve iyilik halini artırıp, bağışıklık sistemini kuvvetlendirir, denge ve koordinasyonu yükseltir Egzersizler, baş dönmesini azaltığı için düşmeleri ve oluşabilecek kırıkları önler Parkinson ve Multil Skleroz gibi merkezi sinir sistemi hastalıklarında, hareketlilik üzerine olumlu etkisi olduğu, özellikle diz ve ayak bileği sorunu olanlarda, dengeli ve kontrollü yürümeyi artırdığı araştırmalarla gösterilmiştir Ayrıca biyomekanik ve kas fizyolojisi açılarından bakıldığında, Tai Chi esnekliği, kas kuvvetini, reaksiyon zamanını ve dayanıklılığı yükseltir Bundan dolayı, eklem hareketleri, denge ve vücudun bir bütün olarak daha koordine çalıştırılmasının amaçlandığı tüm durumlarda kullanılabilir Hareketler yavaş ve kontrollü yapıldığından, eklem sorunu ve dejenerasyonu (kireçlenme) olan kişilere de önerilebilir

Tai Chi, Türkiye'de yaygın olarak kullanılıyor mu?
Türkiye’de merkezlerde, evlerde ve spor salonlarında yapılmaktadır Çin felsefesine inanarak genel sağlık için kullananların yanında, Tai Chi'yi bir egzersiz programı olarak da kullananlar da var Bazı fizik tedavi merkezleri tedavi aracı olarak kullanıyor

Ne tür hastalara Tai Chi öneriyorsunuz?
Özellikle yaşla aktivite düzeyi düşmüş ve eklem sorunlarından dolayı yoğun bir egzersiz programına katılamayan yaşlı hastalarıma öneriyorum Bunlara ek olarak, sinir sistemi hastalığından dolayı (Parkinson, inme, MS) denge ve yürüme sorunu olan hastalarıma katılmalarını tavsiye ediyorum Denge ve koordinasyon için düzenlenmiş herhangi bir tedavi programının bir parçası olarak da herkes için kullanılabilir

Tai Chi hareketleri yavaş ve kontrollü olduğundan, her kesin güvenle katılabileceği bir egzersiz programıdır Yapılan araştırmalar daha çok yaşlılar üzerindedir Bu da, Tai Chi'nin ne derecede güvenli olduğunu gösterir Hareketlerin kontrollü olması nedeniyle yan etkisi ve sakatlanma riski olan bir egzersiz çeşidi değildir Yaşlı ve bazen bir kaç sağlık sorunu olan kişilerin bu egzersiz programına başlarken, bir fizik tedavi ve rehabilitasyon uzmanına danışmaları daha doğru olacaktır