19.Yüzyılın Jeoloji Derneği

1807 yılında 13 arkadaş,’Jeoloji Derneği’ adını verecekleri bir kulüp oluşturmak amacı ile toplandılarAldıkları karara göre her ay bir araya gelecekler,yemek yerlerken jeoloji konularında fikir alışverişinde bulunacaklardı Genel kültür seviyesi düşük kişilerin katılımını önlemek için yemeğin maliyetini yüksek tutmuşlardıKısa süre sonra daha kapsamlı bir kurumsal yapıya gerek olduğunu anladılarİnsanların yeni buluşları paylaşacakları ve tartışabilecekleri ortamı sağlamak için bir genel merkez şarttı10 yıl içinde üye sayısı 400 olduTümü de seçkin kişilerdi

Üyeler her yıl iki kez toplanıyorduHaziran ayında herkes yaz aylarını çiftliklerinde geçirmek için dağılıyorduBu insanların madenlere olan ilgisi ekonomik içerikli değildiÇoğunun akademik sıfatı yoktuHobileri ile ilgilenmek için para ve zamanları olan kişilerdi

1830 yılında üye sayısı 745 kişi olmuştu

*

19yüzyılda bilimle ilgilenen kişiler için jeoloji oldukça çekici idiDernek üyelerinden Roderick Murchison 1839 yılında ‘Silüriyen Sistem’ başlığında bir kitap yazmış ve grovak diye adlandırılan bir kayaç türünü uzun uzun incelemiştiKitabın anlatım dili okumayı zorlaştıracak derecede kötü olmasına ve fiatının yüksek bulunmasına rağmen kısa sürede 4 baskı yapmıştı

Bilimle ilgilenen ülkelerde,özellikle İngiltere’de maddi durumu elverişli bilim adamları fırsat buldukça kırsal bölgelere gidiyorlardıKılık ve kıyafetleri ise arazide iken bile tıpkı kentlerde olduğu gibiydiÖyle ki Oxford profesörü Papaz William Buckland,saha araştırmalarına akademik cüppesi ile katılıyordu

*

Dernek üyesi Roderick Murchison,aslında yaşantısının ilk 30 yılını avcılık yapmakla,özel kulüplerde gazete okumak ve kağıt oynamakla geçirmiş bir zengindiBirgün kayaçlara karşı ilgi duydu ve kısa süre sonra jeoloji biliminde önemli bir otorite oldu

Diğer bir üye,sosyalizmin ilk yandaşlarından biri olan DrJames Parkinson idiSosyalizm konusunda bir çok kitap yazmıştı1794 yılında adı bir komploya karıştıBirtakım kişiler Kral IIIGeorge’u tiyatrodaki locasında iken zehirli bir okla öldürmeyi planlamışlardı James Parkinson sorgulandıZincire vurulup Avustralya’ya gönderilmek üzere iken hakkındaki sorgulamadan vazgeçildiBu olaydan sonra jeolojiye merak sardı ve derneğin kurucu üyelerinden biri olduJeolojinin önemli yapıtlarından bir olan ve 50 yıl boyunca raflardan hiç inmeyen ‘Daha Eski Bir Dünyanın Organik Kalıntıları’ adlı kitabını yazdıBiz onu bugün titremeli felç olan Parkinson hastalığı için yaptığı çalışmalardan dolayı hatırlıyoruz

*

Papaz William Buckland,bilimsel konulara önemli katkılarda bulunmasına rağmen daha çok garip davranışları ile anımsanırÖzellikle vahşi hayvanlar koleksiyonu çok ünlüydüBazıları oldukça iri ve tehlikeli olan bu hayvanlar hem evinin içinde hem de bahçesinde serbestçe dolaşırlardıAyrıca doğada bulunan ve kendisinin eline geçirebildiği her hayvanın tadına bakmakla da ünlüydüHerhangi birgün evine gelen konuğun,sofrada fırında pişmiş hintdomuzu,fareli börek,kızarmış kirpi ya da haşlanmış deniz salyangozu bulması mümkündü Papaz William Buckland,bir tek köstepeği sevmiyorduBir diğer tutkusu fosilleşmiş dışkı idiKoprolit denilen bu maddenin en önemli otoritesi idi ve bunları özel bir masa üzerinde sergiliyordu

*

Bir diğer üye,jeoloji biliminin önemli şahsiyetlerinden olan Charles Lyell’dirAilesinden gelen maddi servet nedeniyle rahat bir yaşantısı vardı ve çevresi bilimsel yönden de zengindiYeryüzündeki değişimlerin tekdüze ve istikrarlı olduğunu kabul ediyorduBu nedenle geçmişte meydana gelmiş her şey,bugün sürmekte olan olaylarla açıklanabilir

19yüzyılda bilimle ilgili insanların jeoloji konusuna merak salması çok ilginç bir olaydırHiçbir bilim dalı daha önce bu kadar ilgi çekmemiştiJeoloji Derneği’nin üye sayısı da bilim tarihinin ilginç rekorlarından biriydi

KAYNAK:

A Short History of Nearly Everything