Yeşil Protein Keşfine Nobel Kimya Ödülü

Yeşil protein keşfine Nobel Kimya Ödülü

2008 Nobel Kimya Ödülüne, ilk kez deniz analarında görülen yeşil floresan proteininin (GFP) keşfi ve geliştirilmesiyle ilgili çalışmalarıyla ABD’li bilim adamları Roger Tsien ve Martin Chalfie ile Japon bilim adamı Osamu Shimomura layık görüldü

2008 Nobel Kimya Ödülleri sahiplerini buldu Nobel Kimya Ödülü ABD’li bilim adamları Roger Tsien ve Martin Chalfie ile Japon bilim adamı Osamu Shimomura’ya flüoresan proteinlerle ilgili çalışmaları için layık görüldü Nobel Komitesi kaynakları, üç bilim adamının denizanalarında gözlemlenen ve biyokimyanın gelişmesinde önemli yer teşkil eden yeşil flüoresan proteinini keşfettiklerine dikkati çektiler

Yeşil floresan proteini, yaygın biçimde laboratuvar ortamında, beyin hücrelerinin gelişimi ya da kanser hücrelerinin yayılması gibi canlı hücre süreçlerinin izahı için kullanıldı

Nobel kimya ödülünü geçen yıl, ozon tabakasının neden inceldiğinin anlaşılmasına da yardımcı olan, katı yüzeylerdeki kimyasal süreçle ilgili çalışmaları nedeniyle Almanya’dan Gerhard Ertl kazanmıştı

TSIEN: SÜRPRİZ OLDU

Bu yılın Nobel Kimya Ödülünü Japon Osamu Shimomura ve ABD’li Martin Chalfie ile paylaşan Amerikalı Roger Tsien, ödülün kendisi için sürpriz olduğunu söyledi California’dan telefonla gazetecilerin soruların yanıtlayan Roger Tsien, bu konuda bazı söylentiler bulunduğunu, ancak ödülü kazandığı haberinin kendisi için sürpriz olduğunu kaydetti

“KUTUP YILDIZI”

İsveç Kraliyet Akademisi, Nobel kimya ödülüyle ilgili açıklamasında, ilk olarak denizanalarında keşfedilen GFP ile ilgili çalışmaları nedeniyle üç bilim adamının bu ödülü paylaştığını bildirdi Bilimsel alanda GFP’nin etkilerinin mikroskobun keşfiyle kıyaslanabileceğine dikkat çekilen akademi açıklamasında, 40 yıldan beri GFP’nin, “biyokimyacılar, biyologlar, tıp alanında çalışan bilim adamları ve diğer araştırmacılar için yol gösterici bir kutup yıldızı olduğu” ifade edildi

İlk kez Şimomura, 1962 yılında, bir deniz anasında yeşil floresan proteinini bulup ayrıştırdı, daha sonra da ultraviyole altında yeşil ışık verdiğini saptadı Bundan 30 yıl sonra da diğer bilim adamları Chalfie ve Tsien, proteinin floresan ışığını nasıl yaydığı gibi katkılarla bu çalışmayı geliştirdi

Akademi açıklamasında, bu çalışmaların, aynı zamanda diğer bilim adamlarının birkaç farklı biyolojik süreci takip edebilmesini mümkün kıldığı hatırlatıldı

Araştırmacılar, GFP’yi kullanarak örneğin Alzheimer hastalığında sinir hücreleri hasarını ya da kanser hücrelerini izleyebiliyor

ÜÇ BİLİM ADAMININ BİYOGRAFİSİ

Bu yılın Nobel ödülüne layık görülen Osamu Şimomura, 1928 Tokyo doğumlu Yeşil Floresan Proteinini ilk kez keşfettiği 1962 yılında Princeton Üniversitesinde görevliydi, halen ABD’de yaşıyor

Martin Chalfie, 1947 ABD doğumlu 1977 yılında Harvard Üniversitesinde öğrenim gördü Halen Columbia Üniversitesi biyoloji bilimleri dalında çalışıyor

Roger Y Tsien, 1952 New York doğumlu 1977’de İngiltere’deki Cambridge Üniversitesinde öğrenim gördü, 1989 yılından beri California Üniversitesinde görev yapıyor

Bilim adamları, Nobel ödülü kapsamında 10 milyon kron (1,4 milyon doları) parayı paylaşacak, ayrıca bir ödül belgesi alacak

NOBEL KİMYA ÖDÜLÜNÜ SON 10 YILDA ALAN BİLİM ADAMLARI ŞÖYLE:

2007: Gerhard Ertl (Almanya)
2006: Roger D Kornberg (ABD)
2005: Yves Chauvin (Fransa), Robert H Grubbs ve Richard R Schrock (ABD)
2004: Aaron Ciechanover (İsrail), Avram Hershko (İsrail), Irwin Rose (ABD)
2003: Peter Agre (ABD), Roderick MacKinnon (ABD)
2002: John Fenn (ABD), Koichi Tanaka (Japonya) ve Kurt Wüthrich (İsviçre)
2001: William Knowles (ABD), Ryoji Noyori (Japonya), Barry Sharpless (ABD)
2000: Alan Heeger (ABD), Alan MacDiarmid (ABD), Hideki Şirakava (Japonya)
1999: Ahmed Zevail (Mısır/ABD)
1998: Walter Kohn (ABD), John A Pople (İngiltere)


NTVMSNBC