Prof. Dr. Sinsi
|
Domates Sebze Midir Meyve Midir?
Domates Sebzedir
Domates Neden Sebzedir?
ABD'de 1893 yılında mahkeme sebzelerle birlikte saklanıp yenildiğinden onu sebze diye sınıflandırmıştır fakat gerçekte meyvedir
Domates Peru civarında çıkarak muhtelif memleketlerde ve yaklaşık 1900 yıllarında Adana?da yetiştirilmeye başlanmıştır
Ucuz ve bol vitamin kaynağı olan domates besleyici ve lezzetli özelliğinden dolayı dünyanın birçok ülkesinde en çok üretilen sebzelerdendir Turfanda olarak yetiştirilebilmesi nedeni ile her mevsimde tüketilebilmektedir İçinde A, B1, B2, C, K vitaminleri, niacin, protein, yağ, karbonhidrat, potasyum, kalsiyum ve demir bulunur Taze olarak yenildiği gibi salça, domates suyu, konserve turşu, reçel, ketçap, şeklinde de değerlendirilebilmektedir Tek yıllık bir bitkidir 5-6 kg domatesten yaklaşık 1 kg salça elde edilebilir 250-400 bin adet tohumu 1 kg gelir
Domates meyvedir
Domates Neden Meyvedir?
Genellikle meyveler çiğ olarak (tabii yıkandıktan sonra),sebzeler ise pişirildikten sonra yenilir Bu da bazı yiyeceklerin meyve mi, yoksa sebze mi olduklarına dair karışıklıklara yol açar Örneğin domates salatada çiğ olarak yenilebilir, bunun yanında tencere yemeği olarak dolması da yapılır Bu durumda domates meyve midir, yoksa sebze mi? Genel kanının ikincisi olmasına rağmen aslında domates bir meyvedir
Çarşı, pazar anlayışına göre, tabiatta bulunduğu şekilde yenilen ve tadı tatlı olan yiyecekler meyvedir Çarşıda, pazarda, marketlerde elma, çilek, üzüm ve muz meyve olarak kabul edilirlerken, taze fasulye, domates, kabak ve patates, sebze reyonlarında bulunur
Ancak bilim insanları, yani botanistler, sebze-meyve ayırımını böyle yapmıyorlar Onlara göre meyve, içinde etli veya kuru, çoğunluğunu çekirdek diye adlandırdığımız, kendi tohumu veya tohumlan bulunan yiyecektir Bu tanıma göre kayısı, şeftali, üzüm, taze fasulye, domates, salatalık (hıyar) ve benzeri gıda maddeleri teknik olarak meyvedir Yani kısaca çekirdeği olan tüm yiyecekler meyvedir Geriye kalanlar, yani patates, havuç, şalgam, soğan, sarımsak gibi bitki kökleri, lahana, marul gibi bitki yapraklan, hatta aslında bir çiçek olan karnabahar bile birer sebzedir
Bu arada belirtmekte fayda var; biz bitkilerin değişik kısımlarını yeriz Örneğin, maydanoz yetiştiği bitkinin yaprak kısmı iken, karabiber ağacın meyvesi, tarçın kabuğu, susam ise bitkisinin tohumudur
|